Άρθρο του Χάρη Δούκα στην Ναυτεμπορική
Στις ελάχιστες ημέρες της απόδρασής μου από μία Αθήνα γεμάτη απαιτήσεις, ακόμη και τον Αύγουστο, βρέθηκα στο νησί της Τήνου για τον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Παρών ήταν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση, ο οποίος με αφορμή την 85η επέτειο τορπιλισμού του Καταδρομικού “Έλλη” υπενθύμισε την απόκτηση 4ης φρεγάτας FDI (Belharra) από τους Γάλλους συμμάχους μας.
Σύμφωνα με τις επίσημες διαβεβαιώσεις, το Πεντάγωνο δεν προτίθεται να υπαναχωρήσει από την πρόθεσή του για ελληνική συμμετοχή σε ποσοστό 25% στη νέα συμφωνία για κατασκευή της υπερσύγχρονης φρεγάτας. Ωστόσο, ακόμη και τώρα δεν έχει διευκρινιστεί εάν κάποιες από τις εργασίες κατασκευής θα εξελιχθούν στα ναυπηγεία της χώρας. Κι αυτό την ώρα που στον σχεδιασμό του υπουργείου Εθνικής Άμυνας προβλέπεται η απόκτηση και άλλων στρατηγικών πλοίων για το Πολεμικό Ναυτικό.
Μία μέρα μετά τον Δεκαπενταύγουστο βρέθηκα στο γειτονικό νησί της Σύρου. Εκεί στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με τους εκπροσώπους του συλλόγου εργαζομένων στο Νεώριο της Σύρου. Ένα από τα παλαιότερα (1861) και πιο σημαντικά ναυπηγεία της Ελλάδας βρίσκεται πια, μετά από αρκετά δύσκολα χρόνια, και πάλι σε πλήρη λειτουργία και πλέον απασχολεί πάνω από 500 εργαζόμενους, έχοντας αναβαθμιστεί σημαντικά σε σύγκριση με το παρελθόν.
Με νωπά στο μυαλό μου τα λόγια του υπουργού Εθνικής Άμυνας από την Τήνο για την ενίσχυση του στόλου της χώρας μας, ρώτησα τους εργαζόμενους στα ναυπηγεία του Νεωρίου εάν υπάρχει η δυνατότητα κατασκευής φρεγατών. Η απάντησή τους ήταν απολύτως θετική. Επισήμαναν ωστόσο πως τα Ναυπηγεία του Νεωρίου, αν και διαθέτουν τις προδιαγραφές και θεωρούνται διεθνώς απολύτως αξιόπιστα, δεν έχουν λάβει ούτε ένα ευρώ για προγράμματα που συνδέονται με τον αμυντικό εξοπλισμό της χώρας. Μάλιστα, το Εργοστασιακό Σωματείο Ναυπηγείων Σύρου με επιστολή του, από την άνοιξη του 2021 προς τον πρωθυπουργό, τους αρμόδιους υπουργούς και τα κόμματα της μείζονος αντιπολίτευσης, σημείωνε την απόλυτη δυνατότητα του Ναυπηγείου να ναυπηγήσει κορβέτες ή φρεγάτες.
Η επιστολή αυτή κατέληγε: «Θα φτιάξουμε και Εθνικό πλοίο όταν μας ανατεθεί και θα είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτό…». Η πρόταση αυτή, για συμμετοχή στην παραγωγή αμυντικού εξοπλισμού, απορρίφθηκε.
Ομολογώ ότι μου δημιουργήθηκαν απορίες καθώς, σύμφωνα με όσα μου μετέφεραν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, το Νεώριο αναλαμβάνει παραγγελίες για την κατασκευή, αλλά και την επισκευή πλοίων από πολλές χώρες του κόσμου, ακόμη και από τη γειτονική Τουρκία, όπου έχει αναπτυχθεί ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα παραγωγής στόλου.
Αναζητώντας λεπτομέρειες για τις δυνατότητες του ναυπηγικού τομέα της γείτονας χώρας, ανακάλυψα ότι η Τουρκία κατατάσσεται ανάμεσα στις 10 πρώτες χώρες παγκοσμίως σε ό,τι αφορά τον αριθμό επισκευής, αλλά και ναυπήγησης πλοίων, καθώς έχει συνολικά πάνω από 70 ναυπηγεία ενεργά. Στην Τουρκία επίσης, ο ιδιωτικός ναυπηγικός τομέας με την αρωγή του κράτους έχει πλέον ενεργό ρόλο στην σχεδίαση πολεμικών σκαφών κάθε κατηγορίας, κάτι, που όπως αντιλήφθηκα κατά την επίσκεψή μου στο Νεώριο, δεν συμβαίνει στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά και παρά τις υψηλές επιδόσεις της, εντυπωσιάζει το γεγονός ότι πολλά τουρκικά πλοία στέλνονται στο Νεώριο της Σύρου για επισκευή διότι θεωρείται πιο γρήγορο, παραγωγικό και αποτελεσματικό.
Αντιθέτως, προσφάτως, δόθηκαν στη δημοσιότητα οι εικόνες από την καθέλκυση της ελληνικής φρεγάτας Belharra στα ναυπηγεία της Naval Group στη Λοριάν της Γαλλίας. Το συνολικό κόστος απόκτησης των τεσσάρων υπερσύγχρονων φρεγατών θα κοστίσει αρκετά δισ. Ευρώ, με ελάχιστα από αυτά τα κονδύλια να έχουν έως τώρα καταλήξει στην ελληνική αμυντική παραγωγή.
Επέστρεψα στην αυγουστιάτικη Αθήνα με την αίσθηση ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν πολύ καλύτερα. Και επιβάλλεται, έστω και τώρα, να γίνουν καλύτερα, καθώς η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα SAFE σημαίνει ένα αμυντικό πρόγραμμα που θα αγγίξει τα 30 δισ. ευρώ μέχρι το 2036. Να βοηθήσουμε την ελληνική αμυντική βιομηχανία, όπως ακριβώς κάνει η γείτονα χώρα…
