Μπροστά στον κίνδυνο να λάβουν στο σπίτι τους την καταδικαστική απόφαση, χωρίς καν να γνωρίζουν πως είναι κατηγορούμενοι, ενδέχεται να βρεθούν όσοι παραβιάζουν την τροπολογία για τον Άγνωστο Στρατιώτη. Με διαδικασίες εξπρές, δικαστικοί επιμελητές θα αναλαμβάνουν την επίδοση της καταδικαστικής απόφασης και της επιβαλλόμενης ποινής στους παραβάτες, κατ’ οίκον, όπως ακριβώς προβλέπεται και για τις διαταγές πληρωμής!!
Καταδίκες άνευ απολογίας προβλέπει η τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή την περασμένη εβδομάδα για την «προστασία ακεραιότητας και κατά προορισμό χρήσης του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη», ανάβοντας το «πράσινο φως» για την ενεργοποίηση του θεσμού της ποινικής διαταγής ο οποίος ισχύει από τον Ιούλιο του 2019, αλλά σπάνια εφαρμόζεται.
Τι προβλέπει η τροπολογία για τον Άγνωστο Στρατιώτη
Όπως προκύπτει από τα ψιλά γράμματα της αιτιολογικής έκθεσης που συνοδεύει τη επίμαχη τροπολογία, δίνεται η δυνατότητα τις εισαγγελικές και δικαστικές αρχές να εφαρμόσουν το θεσμό της ποινής διαταγής εφόσον διαπιστώσουν ότι υπήρξε παραβίαση της.
Συγκεκριμένα στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται πως «η παραβίαση τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν προβλέπεται βαρύτερη κύρωση με άλλη διάταξη, όπως πχ την παρ. 2 του άρθρου 191Α του Ποινικού Κώδικα (προσβολή τόπων ιδιαίτερης εθνικής ή θρησκευτικής σημασίας). Υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 409 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019, Α’ 96) παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης ποινικής διαταγής ενώ στην περίπτωση επιβολής ποινής φυλάκισης, η ποινή μετατρέπεται σε παροχή κοινωφελούς εργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 104Α του Ποινικού Κώδικα».
Δυνατότητα αντιρρήσεων μόνο μετά την καταδίκη
Ο θεσμός της ποινικής διαταγής που εισήχθη στη χώρα μας με το ν. 4620/2019 για τα ελαφρά πλημμελήματα στα οποία απειλείται ποινή φυλάκισης μέχρι ενός έτους ή χρηματική ποινή ή και οι δύο ποινές (409 ΚΠΔ) με σκοπό την αποσυμφόρηση των πινακίων και την εξοικονόμηση χρόνου, παρέχει την ευχέρεια στον εισαγγελέα να κρίνει αν είναι αναγκαία ή όχι η διεξαγωγή της ακροαματικής διαδικασίας για την επαρκή διακρίβωση των πραγματικών περιστατικών. Αν κατά την κρίση του εισαγγελέα, θεωρηθεί ότι τα στοιχεία θεμελιώνουν την ενοχή του κατηγορουμένου, τότε εκείνος υποβάλλει αίτηση στον δικαστή για την έκδοση ποινικής διαταγής συντάσσοντας κατηγορητήριο (409 ΚΠΔ).
Αν ο δικαστής θεωρεί ότι τα στοιχεία που προσκομίζονται δεν είναι επαρκή για την ενοχή του κατηγορουμένου, δεν εκδίδει ποινική διαταγή και παραπέμπει την υπόθεση στην τακτική διαδικασία. Αν, όμως, ο δικαστής θεωρεί ότι τα στοιχεία που προσκομίζονται είναι επαρκή για την ενοχή του κατηγορουμένου, εκδίδει χωρίς προηγούμενη ακρόαση του κατηγορουμένου σε δημόσια συνεδρίαση την ποινική διαταγή.
Με τη «σφραγίδα» συνταγματικότητας του Αρείου Πάγου ο θεσμός της ποινικής διαταγής
Με την υπ’ αρ. 933/2023 αρεοπαγητική απόφαση ο θεσμός της Ποινικής Διαταγής κρίθηκε συνταγματικός όταν πρωτοβάθμιο δικαστήριο του Ναυπλίου είχε αρνηθεί το 2022 να τον εφαρμόσει θεωρώντας ότι παραβιάζει τις διατάξεις του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ. Σύμφωνα ωστόσο με τον Άρειο Πάγο, το γεγονός πως η έκδοση της ποινικής διαταγής γίνεται από το Δικαστή σε δημόσια συνεδρίαση και ο κατηγορούμενος μπορεί να υποβάλλει τις αντιρρήσεις του εντός 15 ημερών από την επίδοση της, διασφαλίζει τη συνταγματικότητα του θεσμού και τη μη αντίθεσή του με τη ΕΣΔΑ. Στην αρεοπαγητική απόφαση αναφέρεται μάλιστα πως «η ανωτέρω συνοπτική διαδικασία παρά την ιδιαιτερότητά της, είναι ευρύτατα διαδεδομένη στον ευρωπαϊκό χώρο», όπως στη Γερμανία και την Ιταλία.
