Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε την Παρασκευή (14/11) ότι «έχει κάπως πάρει την απόφασή του» σχετικά με το πώς θα προχωρήσει στο ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης στη Βενεζουέλα. Η δήλωση έγινε έπειτα από δεύτερη συνεχόμενη ημέρα εντατικών συσκέψεων στον Λευκό Οίκο με κορυφαίους συμβούλους Εθνικής Ασφάλειας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη Washington Post, Οι ασαφείς δηλώσεις έγιναν στο Air Force One, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ταξίδευε προς το Μαρ-α-Λάγκο για το Σαββατοκύριακο (15-16/11), χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με άτομα ενήμερα επί του θέματος, αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή αναμένουν πιθανές εντολές επίθεσης, ύστερα από μέρες υψηλού επιπέδου συζητήσεων για το αν και πώς θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί πλήγμα στη Βενεζουέλα.
Μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στις διαβουλεύσεις της Παρασκευής (14/11) συμμετείχαν ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Πιτ Χέγκσεθ, ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ, στρατηγός Νταν Κέιν, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, και ο αναπληρωτής επιτελάρχης του Λευκού Οίκου, Στίβεν Μίλερ.
Ακόμα, την Παρασκευή (14/11), κυβερνητικός αξιωματούχος είχε δηλώσει ότι παρουσιάστηκε στον Αμερικανό Πρόεδρο «μια σειρά από επιλογές». Ο ίδιος πρόσθεσε: «Ο Πρόεδρος είναι πολύ καλός στο να διατηρεί στρατηγική ασάφεια και κάτι που κάνει πολύ καλά, είναι ότι δεν υπαγορεύει ούτε μεταδίδει στους αντιπάλους μας τι θέλει να κάνει στη συνέχεια».
Πιθανή ανατροπή της δέσμευσης του Τραμπ
Μια επίθεση στη Βενεζουέλα θα ανέτρεπε τις συχνές δεσμεύσεις του Ντόναλντ Τραμπ ότι δεν θα εμπλέξει τη χώρα σε νέους πολέμους. Επίσης, θα αναιρούσε πρόσφατες διαβεβαιώσεις προς το Κογκρέσο ότι δεν υπάρχουν ενεργές προετοιμασίες για τέτοια επιχείρηση. Παράλληλα, θα δυσχέραινε τη συνεργασία με χώρες της Λατινικής Αμερικής και θα ενέτεινε τις υποψίες – τόσο στην περιοχή όσο και στην Ουάσινγκτον – ότι ο στόχος του Ντόναλντ Τραμπ είναι η εξαναγκαστική απομάκρυνση του Προέδρου στη Βενεζουέλα, Νικολάς Μαδούρο, τον οποίο έχει κατηγορήσει πως στέλνει ναρκωτικά και βίαιους εγκληματίες στις ΗΠΑ.
Ο Νικολάς Μαδούρο, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία το 2013, αποτελεί ολοένα και συχνότερο αντικείμενο πίεσης από τον Ντόναλντ Τραμπ. Ακόμα, τον Αύγουστο, η αμερικανική κυβέρνηση διπλασίασε το χρηματικό έπαθλο για πληροφορίες που οδηγούν στη σύλληψη και καταδίκη του από 25 εκατομμύρια σε 50 εκατομμύρια δολάρια, επικαλούμενη φερόμενες σχέσεις του με καρτέλ ναρκωτικών και την πάγια αμερικανική εκτίμηση – ήδη από την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν – ότι έχασε τις εκλογές του 2024 και αρνήθηκε να παραδώσει την εξουσία.
Κυβερνητικός αξιωματούχος, από την πλευρά του, ανέφερε: «Οι ΗΠΑ είναι πολύ συνδεδεμένες με όσα συμβαίνουν στη Βενεζουέλα, με τη φημολογία μεταξύ των ανθρώπων του Μαδούρο και στα υψηλότερα επίπεδα του καθεστώτος του. Ο Μαδούρο είναι πολύ φοβισμένος, και πρέπει να είναι φοβισμένος. Ο Πρόεδρος έχει επιλογές στο τραπέζι που είναι πολύ κακές για τον Μαδούρο και το παράνομο καθεστώς του. Θεωρούμε αυτό το καθεστώς παράνομο και ότι δεν εξυπηρετεί καλά το δυτικό ημισφαίριο».
Κινητοποίηση 200.000 στρατιωτών στη Βενεζουέλα
Παρά το συντριπτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ, μια διεύρυνση των επιχειρήσεων θα μπορούσε να εκθέσει αμερικανικά στρατεύματα σε σοβαρούς κινδύνους.
Ειδικότερα, σύμφωνα με πηγή που έχει γνώση του θέματος, πιλότοι μαχητικών από το αεροπλανοφόρο «USS Gerald R. Ford» έχουν μελετήσει την αεράμυνα στη Βενεζουέλα χωρίς, ωστόσο, να γνωρίζουν εάν θα λάβουν εντολή για επίθεση. Το Υπουργείο Άμυνας στη Βενεζουέλα έχει ανακοινώσει μαζική κινητοποίηση σχεδόν 200.000 στελεχών σε αέρα, ξηρά και θάλασσα για την άμυνα της χώρας.
Παράλληλα, σύμφωνα με δύο πηγές, οι στρατιωτικοί σχεδιασμοί στις ΗΠΑ περιλαμβάνουν το ενδεχόμενο χρήσης της επίλεκτης μονάδας Delta Force, η οποία ειδικεύεται σε επιχειρήσεις σύλληψης και εξουδετέρωσης στόχων και χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα στους πολέμους στη Μέση Ανατολή.
Αντικρουόμενα μηνύματα από τον Λευκό Οίκο
Το τελευταίο διάστημα, ο Ντόναλντ Τραμπ και οι στενοί του συνεργάτες έχουν στείλει μικτά σήματα σχετικά με τις προθέσεις τους. Ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει εκφράσει την επιθυμία να επεκτείνει «στη στεριά» την επιχείρηση που τώρα ονομάζεται «Operation Southern Spear», η οποία έχει σκοτώσει 80 άτομα σε μικρά πλοιάρια που φέρονται να μετέφεραν ναρκωτικά μέσω της Καραϊβικής Θάλασσας και του ανατολικού Ειρηνικού Ωκεανού.
Ωστόσο, όταν το Κογκρέσο συζητούσε νομοθεσία για να απαγορεύσει την έναρξη πολέμου στη Βενεζουέλα, οι Πιτ Χέγκσεθ και Μάρκο Ρούμπιο διαβεβαίωσαν κατ’ ιδίαν βουλευτές ότι δεν υπήρχε κανένας τέτοιος σχεδιασμός, κάτι που συνέβαλε στο να απορριφθεί η πρόταση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ αναφέρθηκε στις επιχειρήσεις, την Παρασκευή (14/11), λέγοντας ότι δεν θα συζητήσει την τελική του απόφαση, αλλά «κάναμε μεγάλη πρόοδο με τη Βενεζουέλα όσον αφορά στη διακοπή της ροής των ναρκωτικών».
Έντονη δυσπιστία στο Κογκρέσο για τη Βενεζουέλα
Σε ενημέρωση στα τέλη Οκτωβρίου, μέλη της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ρώτησαν εάν το Πεντάγωνο σχεδιάζει επιχειρήσεις στη Βενεζουέλα. Μάλιστα, σύμφωνα με βουλευτή των Δημοκρατικών, η απάντηση που δόθηκε τότε ήταν αρνητική. Ο ίδιος βουλευτής δήλωσε τώρα: «Αρχίζω να έχω σοβαρό έλλειμμα εμπιστοσύνης απέναντι στο Υπουργείο και αρχίζω να πιστεύω ότι τα κίνητρά τους δεν είναι αγνά και ότι δεν είναι ειλικρινείς και σαφείς απέναντι στο Κογκρέσο».
Τα άτομα που έχουν εξετάσει το νομικό υπόμνημα της κυβέρνησης, υποστηρίζουν ότι δεν επιχειρεί να δικαιολογήσει άμεση επίθεση σε έδαφος στη Βενεζουέλα. Ακόμα, σύμφωνα με δύο βουλευτές, η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί να συνδυάσει τη νομοθεσία περί διακίνησης ναρκωτικών με τους κανόνες του νόμου του πολέμου. Επίσης, το έγγραφο φέρεται να παρομοιάζει τα ναρκωτικά με «χημικά όπλα» και να δικαιολογεί τις φονικές επιθέσεις σε σκάφη υποστηρίζοντας ότι οι ΗΠΑ δρουν στο πλαίσιο «συλλογικής αυτοάμυνας», με χώρες όπως η Κολομβία και το Μεξικό, απέναντι σε καρτέλ που χρηματοδοτούν βίαιες επιχειρήσεις μέσα από το εμπόριο ναρκωτικών.
Ωστόσο, πολλοί νομικοί θεωρούν αυτή τη σύγκριση αβάσιμη. Η διακίνηση ναρκωτικών αποτελεί ποινικό αδίκημα, όχι ένοπλη επίθεση από οργανωμένους μαχητές. Συγκεκριμένα, όπως εξήγησε ο Νταν Μάουρερ, πρώην νομικός σύμβουλος του αμερικανικού στρατού και καθηγητής στο Ohio Northern University, «το να παρέχεις καταφύγιο σε διακινητές ναρκωτικών, δεν έχει ποτέ θεωρηθεί χρήση βίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο ή επίθεση βάσει του διεθνούς δικαίου».
