Υπερεκμετάλλευση (water stress) θεωρείται η χρήση ποσοστού πάνω από το 40% των ετήσιων ανανεώσιμων αποθεμάτων (βροχές και λιώσιμο χιονιών ή πάγων). Η κατά κεφαλήν ζήτηση στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα πλησιάσει τα 1.200 κ.μ. ετησίως ή 3,2 κ.μ./μέρα.

Η πίεση του νερού είναι ένα μέτρο της ζήτησης που υπάρχει για τη διαθέσιμη παροχή νερού μιας περιοχής. Ένα υψηλότερο σκορ σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι ανταγωνίζονται για νερό.

Το WRI χρησιμοποίησε ένα παγκόσμιο υδρολογικό μοντέλο για να εκτιμήσει πώς οι ανανεώσιμες πηγές νερού – όπως τα ποτάμια και οι λίμνες, οι οποίες αναπληρώνονται μέσω των βροχοπτώσεων – θα μπορούσαν να αλλάξουν σύμφωνα με μελλοντικά σενάρια κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, οι περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής έχουν το υψηλότερο επίπεδο λειψυδρίας στον κόσμο. Η κλιματική αλλαγή μετατοπίζει τα παραδοσιακά πρότυπα βροχοπτώσεων, καθιστώντας τις περιοχές ξηρότερες και μειώνοντας τα ήδη λιγοστά αποθέματα νερού. Η αύξηση του πληθυσμού και η βιομηχανική χρήση του νερού αναμένεται να αυξήσουν τη ζήτηση.

Εδώ είναι μερικές περιοχές που αντιμετωπίζουν λειψυδρία σε όλο τον κόσμο.

Με την κλιματική αλλαγή, «οι προκλήσεις για το νερό θα γίνουν πιο συχνές και πιο έντονες», δήλωσε η Heather Cooley, διευθύντρια έρευνας για το Ινστιτούτο του Ειρηνικού. «Αυτό πρέπει να μας παρακινήσει να αρχίσουμε να προετοιμάζουμε και να υλοποιούμε έργα».

Η ανάλυση WRI λαμβάνει υπόψη τα επιφανειακά ύδατα, αλλά όχι τις αποθήκες υπόγειων υδάτων που αξιοποιούνται όταν οι λίμνες, τα ποτάμια και οι δεξαμενές στερεύουν. Αυτό σημαίνει ότι οι νέες εκτιμήσεις ενδέχεται να υποτιμούν τον κίνδυνο. Πολλές αγροτικές περιοχές χρησιμοποιούν υπόγεια ύδατα για πόσιμο νερό και οι αγρότες παγκοσμίως βασίζονται σε αυτά για άρδευση. Αλλά τα υπόγεια ύδατα συχνά αναπληρώνονται πολύ πιο αργά από τα επιφανειακά ύδατα.

«Δεν προσδιορίζουμε πότε αυτά τα υπόγεια ύδατα κινδυνεύουν να εξαντληθούν», δήλωσε η Samantha Kuzma, επικεφαλής δεδομένων υδραγωγείου στο Ινστιτούτο Παγκόσμιων Πόρων. Οι χώρες μπορεί να προσαρμόζονται στα λιγοστά επιφανειακά ύδατα αντλώντας υπόγεια αποθέματα, αλλά «αυτό δεν σημαίνει ότι θα είναι σε θέση να προσαρμοστούν στο μέλλον».

Μόνο το ήμισυ του 1% της παγκόσμιας παροχής νερού είναι γλυκό νερό σε υγρή μορφή. Το υπόλοιπο είναι αλμυρό νερό ή κατεψυγμένο σε παγετώνες.

Το νερό χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγαθών, την εξόρυξη ορυκτών και την παραγωγή ενέργειας, αλλά η μεγαλύτερη χρήση του, παγκοσμίως, είναι για την παραγωγή τροφίμων.

Η γεωργία αντιπροσωπεύει το 70% της χρήσης νερού κάθε χρόνο και επηρεάζεται βαθιά από τις αλλαγές στις βροχοπτώσεις. Ακόμη και αν μια περιοχή δέχεται την ίδια μέση ποσότητα βροχής και χιονιού, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες έχουν γίνει πιο συχνές. Η βροχή μπορεί να μην φτάσει για κάποιο χρονικό διάστημα – στη συνέχεια να φτάσει ταυτόχρονα – αντί να πέσει πιο ομοιόμορφα κατά τη διάρκεια μιας καλλιεργητικής περιόδου. Αυτό καθιστά δύσκολο για τους αγρότες να βασίζονται στις βροχοπτώσεις για το πότισμα των καλλιεργειών και αυξάνει την ανάγκη αποθήκευσης νερού και άρδευσης.

«Απλά κοιτάζοντας τους μέσους όρους δεν λέει όλη την ιστορία», δήλωσε ο Matthew Rodell, αναπληρωτής διευθυντής των Επιστημών της Γης στο Goddard Space Flight Center της NASA. «Είναι πολύ πιο χρήσιμο και ευκολότερο να ζεις αν το νερό έρχεται τακτικά και χωρίς αυτά τα άκρα. Αλλά όλο και περισσότερο, αυτό δεν συμβαίνει».

Οι επιρρεπείς στην ξηρασία αλλά πλούσιες περιοχές είναι γενικά σε θέση να διαχειριστούν την πίεση του νερού. Μια περίπλοκη σειρά συμφωνιών διέπει τη χρήση νερού στη λεκάνη απορροής του ποταμού Κολοράντο, όπου το νερό αποθηκεύεται και διαχειρίζεται μέσω φραγμάτων και δεξαμενών. Ακόμη και κατά τη διάρκεια ξηρασιών, οι κάτοικοι σε μεγάλες πόλεις στα νοτιοδυτικά έχουν αξιόπιστο νερό βρύσης.

Εάν τα επιφανειακά ύδατα είναι σε έλλειψη, οι άνθρωποι συχνά στρέφονται στα υπόγεια ύδατα, τα οποία μπορούν να εξαντληθούν γρήγορα. Στην Ινδία, σχεδόν το 60% του πληθυσμού ζει από τη γεωργία. Για δεκαετίες, η κυβέρνηση υποστήριζε τους αγρότες επιδοτώντας το κόστος του ντίζελ για τη λειτουργία αντλιών νερού και τρακτέρ και αγοράζοντας σιτάρι και ρύζι σε τεχνητά υψηλή τιμή. Η ζήτηση νερού για την άρδευση των πεδίων ρυζιού και σιταριού συμβάλλει στην εξάντληση των υπόγειων υδάτων στη βόρεια περιοχή του Πουντζάμπ.

«Δεν υπάρχει τίποτα που να συνδέει την πραγματική έλλειψη νερού με τη χρήση του νερού από τους αγρότες», δήλωσε ο Charles Iceland, διευθυντής των Πρωτοβουλιών Γλυκού Νερού με το Πρόγραμμα Τροφίμων, Γης και Νερού του WRI.

«Περισσότεροι άνθρωποι απαιτούν περισσότερο νερό, αλλά και κάθε άτομο απαιτεί περισσότερο νερό καθώς γίνεται πλουσιότερος», δήλωσε η Ισλανδία. «Έτσι, καθώς γίνεστε πλουσιότεροι, μετακινείστε από μια διατροφή προσανατολισμένη περισσότερο στα σιτηρά και τα λαχανικά σε μια διατροφή πιο προσανατολισμένη στο κρέας».

Η καλλιέργεια και η σίτιση μιας αγελάδας για τη δημιουργία ενός κιλού βοείου κρέατος απαιτεί έως και 1.800 γαλόνια νερού, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις. Θερμίδες για θερμίδες, αυτό είναι σχεδόν οκτώ φορές περισσότερο νερό από τα λαχανικά και 20 φορές περισσότερο νερό από τα δημητριακά όπως το σιτάρι και το καλαμπόκι.

Οι καλλιέργειες έντασης νερού, όπως το ζαχαροκάλαμο και το βαμβάκι, θα μπορούσαν επίσης να αυξήσουν τη ζήτηση στην υποσαχάρια Αφρική, όπου η χρήση νερού αναμένεται να διπλασιαστεί τα επόμενα 20 χρόνια. Πολλές περιοχές εξακολουθούν να στερούνται υποδομών για την αξιόπιστη παροχή νερού για άρδευση. Καθώς κατασκευάζονται αυτοί οι αγωγοί, περισσότεροι αγρότες θα έχουν πρόσβαση σε νερό, γεγονός που θα επιβαρύνει περαιτέρω τα αποθέματα επιφανειακών υδάτων. Η αναποτελεσματική χρήση του νερού και η μη βιώσιμη διαχείριση θα μπορούσαν να μειώσουν το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν στην περιοχή κατά 6%, σύμφωνα με το WRI.

Το πού καλλιεργούμε είναι επίσης ένας παράγοντας. “Σε ορισμένες περιπτώσεις, παίρνουμε γελοίες αποφάσεις όσον αφορά το πού καλλιεργούμε”, δήλωσε ο Rodell. Μια σαουδαραβική εταιρεία καλλιεργεί μηδική στην έρημο της Αριζόνα, αντλώντας από τα υπόγεια ύδατα της περιοχής. Αυτή η μηδική στη συνέχεια αποστέλλεται στο εξωτερικό για να ταΐσει βοοειδή στη Σαουδική Αραβία, όπου η βιομηχανική καλλιέργεια ζωοτροφών έχει απαγορευτεί για τη διατήρηση του νερού της χώρας.

Το νερό είναι επίσης αναπόσπαστο μέρος της εξόρυξης λιθίου και άλλων ορυκτών που χρησιμοποιούνται σε μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και υποδομές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αυτά τα κρίσιμα μέταλλα βρίσκονται συχνά σε άνυδρα μέρη όπως η Χιλή, η οποία είναι ήδη πιεσμένη στο νερό και προβλέπεται να χρησιμοποιήσει 20% περισσότερο νερό μέχρι το 2050, σύμφωνα με το WRI.

όλο το άρθρο εδώ