Σημαντικές επιβαρύνσεις στις τιμές των καυσίμων και του φυσικού αερίου αναμένεται να προκαλέσει από 1η Ιανουαρίου 2027 ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, στο πλαίσιο του προγράμματος Fit for 55.
Ο αποκαλούμενος «φόρος άνθρακα» αφορά και τις οδικές μεταφορές, τα κτήρια και τις μικρές βιομηχανίες, τομείς που μέχρι σήμερα εξαιρούνταν από το Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS).
Πόσο θα αυξηθούν οι τιμές στα καύσιμα
Με βάση τις σημερινές τιμές των δικαιωμάτων ρύπων, εκτιμάται ότι η επιβάρυνση ανά λίτρο θα διαμορφωθεί ως εξής:
- +10,2 λεπτά στη βενζίνη
- +11,3 λεπτά στο πετρέλαιο κίνησης
- +14 λεπτά στο μαζούτ
Οι πρώτες αντιδράσεις και πώς θα προστατευτούν οι πιο ευάλωτοι
Σύμφωνα με υπολογισμούς, εάν δεν αλλάξουν οι συνήθειες κατανάλωσης, το νέο σύστημα μπορεί να επιβαρύνει τα ελληνικά νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις με έως και 800 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Η αγορά έχει εκφράσει έντονες επιφυλάξεις. Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΙΝ και πρόεδρος του ΣΕΕΠΕ, Γιάννης Αληγιζάκης, προειδοποιεί για σοβαρές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και στις εξαγωγές.
«Η πράσινη μετάβαση πρέπει να γίνει με ρεαλισμό και με σεβασμό στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων», τόνισε χαρακτηριστικά.
Για την απορρόφηση των επιπτώσεων, η δεξαμενή σκέψης The Green Tank προτείνει παρεμβάσεις ύψους 11,9 έως 15,5 δισ. ευρώ, αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς πόρους και το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα.
Οι βασικές δράσεις περιλαμβάνουν:
- Εφάπαξ ενίσχυση για έως 1,17 εκατ. νοικοκυριά
- Επιπλέον στήριξη σε 475.000 μεταφορικά ευάλωτα νοικοκυριά (εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης)
- Αντικατάσταση παλιών συστημάτων θέρμανσης με αντλίες θερμότητας
- Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για ιδιοκατανάλωση
- Ενεργειακές ανακαινίσεις
- Ενίσχυση της κοινωνικής κατοικίας
Το κόστος των άμεσων ενισχύσεων υπολογίζεται σε 742 εκατ. έως 1,42 δισ. ευρώ, δηλαδή έως το 30% των πόρων του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα.
Το μέτρο εντάσσεται στον στόχο της Ε.Ε. για μείωση εκπομπών κατά 55% έως το 2030.
Ωστόσο, για χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το ενεργειακό κόστος είναι υψηλό και η ενεργειακή φτώχεια σοβαρή, το στοίχημα είναι η ισορροπία: να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή χωρίς να εκτροχιαστεί η πορεία προς την πράσινη μετάβαση.