Οι τιμές του μοσχαριού, που είναι μια βασική διατροφή εντείνει την ακρίβεια εξελίσσεται σε βασικό σημείο συζήτησης στο δημόσιο λόγο.
Η τιμή αγγίζει πλέον τα 20 ευρώ το κιλό αν και σε μερικές κατηγορίες όπως είναι το ελευθέρας βοσκής, το βιολογικό το έχουν ήδη ξεπεράσει.
Μια όψη
Με βάση τις αναφορές από τον κλάδο των κρεοπώλων καταγράφεται μια στροφή των καταναλών στο χασάπη της γειτονιάς μια και η άνοδος των τιμών, συνολικά, σε όλα τα σημεία διάθεσης, συνοικιακά κρεοπωλεία ή σούπερ μάρκετ, όπως σημειώνουν επαγγελματίες του κλάδου, έχει στρέψει τον καταναλωτή σε επιλογές ωνίων από τα καταστήματα της γειτονιάς, όπου υπάρχει, όπως τονίζουν, μια πιο ποιοτική διαδικασία επιλογών.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, επειδή τα ποιοτικά κρέατα και στο σούπερ μάρκετ, έχουν “τσιμπήσει” επιλέγουν να αγοράσουν βόειο κρέας από τους επαγγελματίες της κάθε περιοχής, με τους οποίους χτίζεται και μια πιο στενή σχέση εμπιστοσύνης. Ουσιαστικά παραπέμπουν σε μια σμίκρυνση της διαφοράς στα ποιοτικά κρέατα, ελληνικής εκτροφής, ή στα premium, εισαγόμενα, που ούτως ή άλλως είναι αρκετά παραπάνω σε τιμή, της τάξης και των 5-7 ευρώ, ανά κιλό, σε σχέση με προσφορές από εισαγόμενα.
Παράλληλα, από πολλούς επαγγελματίες του κλάδου, σε σχέση με την τάση προς τα πιο μικρά μαγαζιά και τη “γειτονιά”, τονίζεται ότι οι διαφορές τιμών έχουν σμικρυνθεί σε σχέση με τα ποιοτικά κρέατα μια κι ένα σημαντικό ποσοστό των αυξήσεων έχει γίνει προσπάθεια να απορροφηθεί ώστε να μη χαθεί πελατεία.
Προς ώρας, δε, όπως αναφέρουν, δεν καταγράφεται σημαντική μείωση της κατανάλωσης. ούτε βέβαια “στοκάρισμα” στον καταψύκτη ή σε ειδικά ψυγεία, εκτός από τους ρέκτες των σιτεμένων “κομματιών” και των “κοπών”.
Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά, η κατάσταση που επικρατεί στην διεθνή – και κατ΄ ακολουθία στην και στην ελληνική – αγορά του μοσχαρίσιου κρέατος είναι δύσκολη για τους καταναλωτές και βέβαια παραμένει άδηλο το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.
Ο πληθωρισμός
Είναι ενδεικτικό ότι με βάση τα τελευταία στοιχεία του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για τον Σεπτέμβριο καταγράφονται, σε ετήσια βάση, σημαντικές ανατιμήσεις στα κρέατα, που είναι στο 8,4%, ενώ, σε μηνιαία σύγκριση, υπάρχουν νέες αυξήσεις τιμών σε μοσχάρι (2%),, αρνί και κατσίκι (2,8%).
Μόλις το 10% της κατανάλωσης βόειου κρέατος στην Ελλάδα προέρχεται από εγχώριες εκτροφές, με το υπόλοιπο να καλύπτεται από εισαγωγές. Η εικόνα, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικής Κτηνοτροφίας, επιδεινώνεται. Η εξάρτηση από την ευρωπαϊκή αγορά δυναμώνει και οι τιμές στο ράφι αναμένεται να πιεστούν ακόμη περισσότερο. Ήδη στα κρεοπωλεία το μοσχαρίσιο κρέας αγγίζει έως και τα 20 ευρώ το κιλό.
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι άκρως ελλειμματική. Η συνολική κατανάλωση κρέατος στη λιανική αγορά στην Ελλάδα έπεσε κάτω από τους 500.000 τόνους ετησίως το 2023, για πρώτη φορά μετά το 2000, συνεχίζοντας μια γενικότερη πτωτική τάση. Ωστόσο χωρίς να έχουμε στοιχεία για το 2025, η κατάσταση το 2024 σταθεροποιήθηκε.
Με βάση, δε, την ΕΛΣΤΑΤ – Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ), έτους 2024., σε σχέση, με τις δαπάνες για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2023), καταγράφεται, ένεκα πληθωρισμόύ, αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές) στο κρέας κατά 3,0%.
Η έρευνα διενεργήθηκε σε τελικό δείγμα 6.198 ιδιωτικών νοικοκυριών στο σύνολο της Χώρας. Συγκεκριμένα, η μέση μηνιαία ποσότητα αυξήθηκε στις παρακάτω κατηγορίες της ομάδας ειδών διατροφής και οινοπνευματωδών: o ψάρια, 6,2%, o γιαούρτι, 3,6%, o ζυμαρικά, 0,7%, o ρύζι, 0,5%, o κρέας, 0,4%
Επίσης, η μέση μηνιαία δαπάνη νοικοκυριών (αγορές, τρέχουσες τιμές) για είδη διατροφής: ΕΟΠ 2024 και 2023 είναι για κρέας στα 76,11 ευρώ. σε ένα σύνολο 356,68. Συγκεκριμένα η κατανάλωση σε κρέας (Γραμμάρια) είναι στα 9.405,85 το 2024, από 9.371,62 34 το 23, μια αύξηση της τάξης του 0,4%. Ουσιαστικά, προς ώρας, και δη το 2024 δεν καταγράφεται μια πτώση κατανάλωσης.
Καμπανάκι και ο ρόλος της Γαλλίας
Πάντως, η αδυναμία της χώρας να αναπτύξει πολιτική γενετικής βελτίωσης (δεν αφορά μόνο το βόειο προφανώς) για τις φυλές τόσο των βοοειδών αλλά και η διεθνής συγκυρία θέτει προκλήσεις.
Ειδικά στο βόειο τα συνολικά ζητήματα οδηγούν σε εκτίναξη τιμών. Όπως ανέφερε πριν λίγες μέρες, χαρακτηριστικά, σε πρόσφατη εκδήλωση για την παρουσίαση της μονάδας επεξεργασίας κρέατος της Νιτσιάκος, στα Ιωάννινα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ο κ. Κώστας Νιτσιάκος «πέρυσι αγοράζαμε 3,80 ευρώ το κιλό το μοσχάρι από τη Γαλλία σε ζωντανό ζώο και φέτος το αγοράζουμε 6,50 ευρώ το κιλό»! Και «τα μηνύματα που έχουμε από τους γαλλικούς συνεταιρισμούς με τους οποίους συνεργαζόμαστε είναι πως δεν υπάρχει οροφή».
Και κ. Νίκος Λαβίδας, διευθύνων σύμβουλος της ΑΒ Βασιλόπουλος ΑΕ, παρών στην παρουσίαση, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «σύντομα ο μοσχαρίσιος κιμάς θα πωλείται 20 ευρώ το κιλό». Η Ελλάδα είναι προφανώς ευάλωτη σ΄ αυτή την εξέλιξη, δεδομένου ότι όπως είπε η κυρία Μαριλένα Νιτσιάκου το 90% της κατανάλωσης μοσχαρίσιου κρέατος είναι εισαγόμενο. Η εταιρεία Νιτσιάκος στη διάρκεια των τριών τελευταίων χρόνων – από τα μέσα του 2022 – εισαγει ζωντανά ζώα από τη Γαλλία 11 – 12 μηνών από δύο μεγάλους γαλλικούς συνεταιρισμούς, τα εκτρέφει για 5 ως 6 μήνες και εν συνεχεία τα σφάζει και τα επεξεργάζεται το κρέας τους σε μονάδα που έχει δημιουργήσει έξω από τα Ιωάννινα, μία επένδυση ύψους 9,5 εκατ. ευρώ
Πίεση από το ρυθμιστικό πλαίσιο
Να σημειωθεί ότι ο «Κανονισμός ενάντια στην αποψίλωση των δασών», μια περιβαλλοντική νομοθεσία, μέσω της οποίας επιβάλλονται περιορισμοί σε μια σειρά προϊόντων που η καλλιέργεια τους θέτει σε κίνδυνο τα δάση των τροπικών περιοχών, αναμένεται, εφόσον, κατισχύσει, να δημιουργήσει προβλήματα.
Ο κανονισμός περιλαμβάνει μια γκάμα επτά προϊόντων (μοσχαρίσιο κρέας, κακάο, καφές, φοινικέλαιο, καουτσούκ, σόγια και ξυλεία) καθώς και τα παράγωγα προϊόντα τους και αφορά προϊόντα που έχουν παραχθεί από τις 29/6/23 και μετά. Δεν περιλαμβάνονται προϊόντα που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, αλλά αποτελούν παράγωγα ανακύκλωσης. Προβλέπεται πως από το τέλος του 2024 (και για κάποιες επιχειρήσεις, από το δεύτερο εξάμηνο του 2025) η μη συμμόρφωση με τον κανονισμό θα σημαίνει την απαγόρευση κυκλοφορίας εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και την απαγόρευση εισαγωγής κι εξαγωγής από αυτή.
Οι πληθυσμοί
Επιπλέον, άλλη μια δυσκολία, πέρα από τις περιβαλλοντικές ρυθμίσεις έχει να κάνει και με τη συρρίκνωση του παραγωγικού δυναμικού, λόγω απουσίας εργατικών χεριών, της αύξησης του κόστους, ένεκα ενέργειας κτλ, φαινόμενα που εντάθηκαν, μετά την πανδημία. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση διαθέσιμα στοιχεία (Πηγή:Eurostat,NASS) ο πληθυσμός βοοειδών, διεθνώς, βαίνει μειούμενος.
Χαρακτηριστικά στη Γαλλία, την πρώτη χώρα στην ΕΕ, το 2023 ήταν 16806,9 (χιλιάδες ζώα) ενώ το 2024 έφτασαν τα 16478,26. Στην Ισπανία, μια χώρα με σημαντική παραγωγή, από 6294,64 (χιλιάδες ζώα) το 2023, έφτασαν το 2024 στον αριθμό των 6173.96. Στην Ελλάδα, από 638.8 (χιλιάδες ζώα) φτάσαμε το 2024 τα 595,28 (χιλιάδες ζώα). Συγκριτικά να αναφέρουμε ότι στη γειτονική Τουρκία, που είναι εκτός ΕΕ, ο πληθυσμός ανεβαίνει. Συγκεκριμένα είναι το 2024 στα 16.986,29 από 16.583,01 το 2023.
Πάντως, παράγοντες, από τη διεπαγγελματική κρέατος σημειώνουν ότι αυτό που επικρατεί στην ΕΕ είναι εκτός ορθολογικού πλαισίου, ενώ, βέβαια, τονίζουν ότι για πολλά χρόνια το ποιοτικό κρέας, ειδικά στην Ελλάδα υποτιμολογείται, ένεκα κρίσης.
