Αναμένεται σήμερα να οριστεί η ημερομηνία έναρξης του Κονκλάβιου, το οποίο θα εκλέξει τον νέο Πάπα
Το Κονκλάβιο διεξάγεται από το Κολέγιο των Καρδιναλίων, το οποίο αποτελείται από επισκόπους και αξιωματούχους του Βατικανού που επιλέχθηκαν από τον Πάπα. Κατά τη διάρκεια ενός Κονκλάβιου, αυτή η ομάδα ηγετών αρχίζει να συζητά τις ανάγκες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Καθολική Εκκλησία. Στη συνέχεια, οι καρδινάλιοι συγκεντρώνονται στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για να επικαλεστούν την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος σχετικά με το ποιος θα πρέπει να είναι ο διάδοχος, σύμφωνα με τη Διάσκεψη Καθολικών Επισκόπων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Πριν από την έναρξη της εκλογής, οι καρδινάλιοι εισέρχονται στην Καπέλα Σιστίνα, δίνουν όρκο μυστικότητας και σφραγίζουν τις πόρτες της εκκλησίας, πράγμα που σημαίνει ότι μόνο οι εκλέκτορες επιτρέπεται να εισέλθουν στο εσωτερικό της.
Κληρικοί επισκέπτονται τον τάφο του Πάπα. Francesco Sforza/Vatican Media/Handout via REUTERS
Όσον αφορά την ίδια την εκλογή, κάθε καρδινάλιος ψηφίζει με μυστική ψηφοφορία. Λέει μια προσευχή και στη συνέχεια ρίχνει ένα διπλωμένο δύο φορές ψηφοδέλτιο σε ένα μεγάλο δισκοπότηρο.
Τέσσερις γύροι ψηφοφορίας ολοκληρώνονται κάθε μέρα μέχρι ένας υποψήφιος να λάβει τα δύο τρίτα των ψήφων.
Η πιο αβέβαιη διαδοχή
Η ομάδα των καρδιναλίων που θα ψηφίσουν για τον επόμενο ηγέτη των περίπου 1,4 δισεκατομμυρίων καθολικών παγκοσμίως είναι λιγότερο προβλέψιμη από ποτέ, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία δεν έχει εμπειρία από παπικό Κονκλάβιο. Μια πολύ μεγαλύτερη γεωγραφική διασπορά των καρδιναλίων προσθέτει στην αβεβαιότητα, αναφέρει δημοσίευμα του Guardian.
Οκτώ στους 10 από αυτούς που έχουν δικαίωμα ψήφου στο κονκλάβιο διορίστηκαν από τον Πάπα Φραγκίσκο τα τελευταία 12 χρόνια. Είκοσι έγιναν καρδινάλιοι μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο. Πολλοί δεν είχαν συναντηθεί ποτέ πριν μεταβούν στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα μετά τον θάνατο του Πάπα την προηγούμενη Δευτέρα.
«Στην πραγματικότητα, οι συζητήσεις πιθανώς συνεχίζονται εδώ και αρκετό καιρό, σίγουρα από την αρχή του τρέχοντος έτους, επειδή η πορεία της υγείας του Πάπα Φραγκίσκου ήταν σαφής», δήλωσε ο Miles Pattenden, ιστορικός της Καθολικής Εκκλησίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Πιστοί παρακολουθούν τη λειτουργία για τους εργαζόμενους του Βατικανού, μετά την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου. REUTERS/Alkis Konstantinidis
Περισσότεροι από 20 καρδινάλιοι έχουν χαρακτηριστεί ως papabile -υποψήφιοι για τον παπισμό- από παρατηρητές του Βατικανού. Ωστόσο, λίγοι από τους επικρατέστερους στην αρχή της διαδικασίας καταφέρνουν να περάσουν από διαδοχικούς γύρους ψηφοφορίας. Το 2013, ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο δεν θεωρούνταν papabile, αλλά στο τέλος του Κονκλάβιου ήταν ο Πάπας Φραγκίσκος.
Ορισμένοι καρδινάλιοι που δεν θεωρούνται υποψήφιοι για τη θέση είναι πιθανό να πιέζουν τους ευνοούμενους υποψηφίους τους, ιδίως μεταξύ λιγότερο έμπειρων συναδέλφων τους.
Οι ηγούμενοι σε μία πολύ σημαντική θέση
Το καθήκον της κλήσης των καρδιναλίων στο Βατικανό και της επίβλεψης του Κονκλαβίου ανατίθεται στον ηγούμενο του Κολλεγίου των Καρδιναλίων.
Οι ηγούμενοι ασκούν σημαντική επιρροή στη συγκέντρωση, μεταξύ άλλων, προεδρεύουν σε ειδική λειτουργία και εκφωνούν κήρυγμα στο οποίο μπορούν να προτείνουν θέματα και προτεραιότητες για να εξετάσουν οι εκλέκτορες. Ορισμένοι ηγούμενοι έχουν επιλεγεί ακόμη και ως Πάπας, συμπεριλαμβανομένου του καρδινάλιου Joseph Ratzinger, ο οποίος έγινε Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’ το 2005.
Ο σημερινός πρωτοπρεσβύτερος, ο καρδινάλιος Giovanni Battista Re, είναι 91 ετών. Λόγω της ηλικίας του, θα τελέσει τη λειτουργία υψηλού προφίλ, αλλά ούτε ο Re ούτε ο αντιπρύτανης, καρδινάλιος Leonardo Sandri, 81 ετών, θα συμμετάσχουν στο Κονκλάβιο. Αντ’ αυτού, θα την επιβλέπει ο αρχαιότερος εκλέκτορας: Ο καρδινάλιος Pietro Parolin, ο οποίος ήταν υπουργός Εξωτερικών του Φραγκίσκου, αναφέρει το npr.
Κληρικοί στο Βατικανό. REUTERS/Alkis Konstantinidis
Για τους εκλέκτορες καρδινάλιους, «είναι μια τεράστια ευθύνη» να επιλέξουν τον επόμενο Πάπα, δήλωσε ο Kurt Martens, τακτικός καθηγητής κανονικού δικαίου στη Σχολή Κανονικού Δικαίου του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αμερικής στην Ουάσιγκτον. «Είναι μια τεράστια ένταση που σας βαραίνει».
Η αβεβαιότητα είναι ένα διαχρονικό μέρος της διαδικασίας, πρόσθεσε ο Martens.
«Όσοι ελπίζουν ότι θα γίνουν πάπας – θυμηθείτε ότι υπάρχει ένα ρητό, αυτός που μπαίνει στο Κονκλάβιο ως πάπας βγαίνει ως καρδινάλιος, οπότε το φαβορί δεν κερδίζει ποτέ».
Το ενδιαφέρον της Gen Z
Την ίδια ώρα, η Gen Z μετατρέπει τις πιο ιερές εκλογές σε viral εποχή για το Βατικανό. Οι χρήστες μοιράζονται τις απόψεις τους για τους πιθανούς υποψηφίους, ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά του κάθε καρδιναλίου.
Στην ιστορία ενός θεσμού τόσο παλιού όσο η Καθολική Εκκλησία, λίγες στιγμές είναι τόσο σημαντικές όσο αυτό το επερχόμενο Κονκλάβιο. Και η εμπλοκή της γενιάς Z σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι νέοι βλέπουν τη θρησκεία: Από καιρό θεωρούμενη ως θεσμός για τους ευσεβείς, για πολλούς Gen Zers, η Εκκλησία και ο παπισμός έχουν γίνει πολιτικά και πολιτιστικά ζητήματα.
Ο Φραγκίσκος κατανόησε αυτή τη μετατόπιση και τοποθετήθηκε στο σταυροδρόμι των πιο επειγουσών ανησυχιών της γενιάς Ζ. Με την εγκύκλιό του «Laudato Si’» του 2015, απηύθυνε μια δυναμική έκκληση για δράση σχετικά με την κλιματική αλλαγή, καταγγέλλοντας τους πολιτικούς ηγέτες για την αδράνεια και τον ηθικό εφησυχασμό τους. Για μια γενιά που αντιμετωπίζει ένα αβέβαιο μέλλον, η ηθική του διαύγεια κάλυψε το κενό που άφησαν οι κυβερνήσεις που αποτυγχάνουν πολύ συχνά να δώσουν αξιόπιστες λύσεις, αναφέρει το politico.
Ο τάφος του Πάπα Φραγκίσκου. REUTERS/Claudia Greco
Το ίδιο ίσχυε και για τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα: Ενώ οι παγκόσμιοι ηγέτες ήταν απασχολημένοι με τη συζήτηση για τη στρατιωτική υποστήριξη και την κλιμάκωση, ο Φραγκίσκος έκανε ήδη έκκληση για κατάπαυση του πυρός.
Όλα αυτά έπαιξαν ρόλο στο αυξημένο ενδιαφέρον της Gen Z για το πέρασμα του Πάπα, καθώς και για το επερχόμενο Κονκλάβιο. Ωστόσο, το ενδιαφέρον τους καθοδηγείται επίσης από μια παρατεταμένη ανησυχία που πηγάζει από τις ανησυχίες της γενιάς τους. Ο Φραγκίσκος δεν μίλησε ποτέ με εχθρότητα, αλλά η υποστήριξή του για τα δικαιώματα των LGBTQ+ και τα γυναικεία ζητήματα ψιθυρίστηκε. Και παρόλο που η ρητορική του σηματοδότησε μια αλλαγή στον τόνο του Βατικανού, για πολλούς εκτός της Εκκλησίας ήταν ανεπαρκής, αφήνοντας την Εκκλησία να θεωρείται κατάλοιπο μιας παλαιότερης, αποκλειστικής εποχής.
Έτσι, με την προοδευτική κληρονομιά του Φραγκίσκου να βρίσκεται σε κίνδυνο, η γενιά Z δίνει μεγάλη προσοχή στο ποιος θα τον διαδεχθεί