Μια συγκλονιστική αποκάλυψη κάνει σήμερα ο δημοσιογράφος Αλέξανδρος Κοντής στην εφημερίδα Real News για την υπόθεση των Τεμπών.
Η εφημερίδα Real News αποκαλύπτει το περιεχόμενο της πολυανμενόμενης έκθεσης του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τις ελλείψεις και τα κενά ασφαλείας που οδήγησαν στην τραγωδία των Τεμπών.
Μια σειρά από αυστηρές συστάσεις, ακόμα και προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τον τρόπο επιτήρησης των πεπραγμένων των Ελληνικών Κυβερνήσεων στις σιδηροδρομικές μεταφορές, αναμένεται να περιλαμβάνει η έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Η πολυαναμενόμενη έκθεση έχει προγραμματιστεί να παρουσιαστεί στις 27 Φεβρουαρίου, μια ημέρα πριν από τη συμπλήρωση δυο ετών από τη φονική τραγωδία στα Τέμπη. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Real News, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει εντοπίσει τραγικές ελλείψεις και σοβαρά κενά ασφαλείας στους δυο σιδηροδρόμους. Ως αποτέλεσμα, η έκθεση του αποτελεί κόλαφο σχεδόν για όλους τους φορείς, τους οργανισμούς και τις εταιρείες που εμπλέκονται με τις σιδηροδρομικές μεταφορές στην Ελλάδα.
Ο Ελληνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών έχει την ευθύνη να αναδεικνύει τα ζητήματα ασφαλείας και να προχωρά στις ανάλογες συστάσεις. Η σύνταξη της έκθεσης του έχει στόχο να διασφαλίσει ότι δεν θα ξανασυμβεί ένα μεγάλο δυστύχημα όπως τα Τέμπη, και όχι να υποδείξει τους υπεύθυνους της τραγωδίας. Όμως όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η Real News, τα κενά ασφαλείας είναι τόσο σοβαρά και αποτυπώνονται με τόσο σαφή τρόπο, ώστε η έκθεση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από τις δικαστικές Αρχές, ακόμα και για την άσκηση νέων ποινικών διώξεων.
Το Ρολόι δείχνει 11:23 είχαν περάσει μόλις 120 δευτερόλεπτα από τη στιγμή που το Intercity 62 είχε συγκρουστεί με το εμπορικό τρένο, το οποίο κατευθυνόταν προς την Αθήνα. Στη φωτογραφία ντοκουμέντο που έφερε σήμερα η Real News, φαίνεται πως εκείνη τη στιγμή το δεύτερο βαγόνι του επιβατικού τρένου έχει ήδη τυλιχτεί στις φλόγες. Πρόκειται για το βαγόνι που λειτουργούσε ως ειστιατόριο και στο οποίο σύμφωνα με πραγματογνώμονες των συγγενών των θυμάτων, έχασαν τη ζωή τους 27 από τα 57 θύματα της τραγωδίας. Την ίδια στιγμή ο μετασχηματιστής του InterCity, ο οποίος περιέχει -περιβοήτα πλέον- έλαια σιλικόνης, παραμένει σχεδόν άθικτος! Για την ακρίβεια, ο μετασχηματιστής είχε υποστεί μια μικρή ρωγμή από την οποία δεν προκάλεσε παρά ελάχιστη διαρροή ελαίων. Το σημαντικό όμως είναι ότι, ενώ το δεύτερο βαγόνι έχει αναφλεγεί λίγο μετά τη σύγκρουση, ο μετασχηματιστής παραμένει ανηπερεάστος από τις φλόγες.
Η εικόνα αυτή, σύμφωνα με τους ειδικούς που την επεξεργάστηκαν με τη χρήση AI, είναι αδιάψευστος μάρτυρας ότι οι εκρήξεις που ακολούθησαν τη σύγκρουση των τρένων προκλήθηκαν όχι από τα έλαια σιλικόνης, αλλά από κάποιο άλλο εύφλεκτο φορτίο το οποίο δεν είχε ποτέ δηλωθεί. Η φωτογραφία τραβηγμένη, μόλις δυο λεπτά μετά τη φονική σύγκρουση, περιλαμβάνεται στη δικογραφία που έχουν στα χέρια τους οι δικαστικές αρχές, οι οποίες ερευνούν τις ευθύνες της τραγωδίας. Παράλλαληλα η ίδια εικόνα αναμένεται να συμπεριληφθεί και στην έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τα αίτια του φονικού δυστυχήματος.
Καίγονταν για 12 ώρες
Όπως αποκάλυψε την περασμένη Κυριακή η Real News το κλιμάκιο των επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Γάνδης, το οποίο διερευνά τα αίτια της έκρηξης, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι το εμπορικό τρένο μετέφερε από 3,5 έως 4 τόνους πτητικών υδρογανανθράκων. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτά τα εύφλετα υλικά βρίσκονται στο πρώτο βαγόνι, ενώ συμπεραίνουν ότι πιθανόν αφορούν ξυλόλιο και τουλόλιο, δηλαδή ουσίες που χρησιμοποιούνται για τη νοθεία καυσίμων. Μάλιστα εκτιμάται ότι αυτές οι ουσίες ήταν τοποθετημένες σε δεξαμενή διαστάσεων 2 μέτρων επί 2 μέτρα επί 1 μέτρο. Ένα νέο στοιχείο που αποκαλύπτεί σήμερα η Real News είναι ότι, ως αποτέλεσμα της έκρηξης στο βαγόνι – ειστιατόριο του Intercity προκλήθηκε φωτιά, η οποία μαινόταν συνολικά επί 12 ώρες.
Το Πανεπιστήμιο της Γάνδης δεν είναι το μόνο ίδρυμα του εξωτερικού που έχει αναλάβει να εξηγήσει την πρόκληση των εκρήξεων αλλά και την εξάπλωση της φωτιάς, η οποία από την πυροσβεστική έχει χαρακτηριστεί «ως μη αναμενόμενη και μη φυσιολογική». Στις έρευνες λαμβάνει μέρος ένα εξειδικευμένο ινστιτούτο στη Γερμανία, που έχει αναλάβει να αξιολογήσει τη συμπεριφορά των καθισμάτων του εμπορικού τρένου. Στην ουσία, αυτό που διερευνάται είναι αν τα καθίσματα συνέβαλαν στην εξάπλωση της φωτιάς, κάτι που αν ισχύσει, θα σημαίνει την ανάδειξη επιπρόθετων ευθυνών από την πλευρά της ιδιοκτήτριας εταιρείας. Και αυτό διότι, σύμφωνα με τους κανονισμούς, η ιδιοκτήτρια εταιρεία πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να προχωρά σε προβλεπόμενες ενέργειες για τη συντήρηση των καθισμάτων, ώστε σε περίπτωση φωτιάς αυτά να μην ευνοούν την εξάπλωση της.
Στην περίπτωση των Τεμπών, οι διερευνητές έχουν συμπεράνει πως τουλάχιστον το δεύτερο βαγόνι ειστιατόριο, δύο λεπτά μετά τη σύγκρουση είχε ήδη τυλιχτεί στις φλόγες και ότι η φωτιά μαινόταν επί 12 ώρες κάτι που σημαίνει ότι δεν συνάντησε αντίσαση. Το αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος ήταν τραγικό. Από τους 27 θανάτους που έχουν καταγραφεί στο δεύτερο βαγόνι, αρκετοί προκλήθηκαν από αυτήν τη φωτιά, όπως έχουν επισημάνει σε διαφορετικές πραγματογνωμοσύνες οι τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών των θυμάτων.
«Ανατομία» της έκρηξης
Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Γάνδης και οι Έλληνες διερευνητές του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, για να αποδείξουν το ενδεχόμενο η έκρηξη να προκλήθηκε από ένα αδήλωτο φορτίο με εύφλεκτα υλικά προχώρησαν σε μια πραγματική «ανατομία» της. Ερευνώντας τα υπάρχοντα βίντεο, με ακρίβεια κλασμάτων δευτερολέπτων, διαπίστωσαν πως οι εκρήξεις προκλήθηκαν από πτητικούς υδρογονάνθρακες, βάσει και της μορφής της πυρόσφαιρας. Σε εικόνες, που επίσης αναμένεται να περιλαμβάνονται στα τελικά πορίσματα, φαίνεται πως 1.6 δευτερόλεπτα μετά την πρώτη έκρηξη, η πυρόσφαιρα έχει διάμετρο 42 μέτρων. Οι εκρήξεις διαρκούν λίγο περισσότερα από 8 δευτερόλεπτα και έπειτα η πυρόσφαιρα αρχίζει να διαλύεται. Το αποκορύφωμα των διαστάσεων της καταγράφεται στα 8,26 δευτερόλεπτα. Εκείνη τη στιγμή η διάμετρος της πυρόσφαιρας έχει φτάσει τα 80 μέτρα! Ακόμη, ένα επιπλέον στοιχείο που φέρεται να ενισχύει το σενάριο ύπαρξης πτητικών υδρογανανθράκων είναι το μαύρο χρώμα του καπνού που ελκύεται μετά τις εκρήξεις.
Για να εξαχθούν αυτά τα επιστημονικά συμπεράσματα ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, σε συνεργασία με τον ERA απευθύνθηκε αρχικά στο ινστιτούτο RISE της Στοκχόλμης, το οποίο είναι το πρώτο που σύμφωνα με πληροφορίες επιβεβαίωσε ότι οι εκρήξεις δεν οφείλονται σε έλαια σιλικόνης. Για την ακρίβεια το σουηδικό ινστιτούτο απεφάνθη ότι τα έλαια θα μπορούσαν να προκαλέσουν φωτιά μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως να υπήρχαν μεγάλη διαρροή και θερμοκρασίες άνω των 400 βαθμών. Όμως οι δυο μετασχηματιστές του εμπορικού τρένου δεν είχαν καμία διαρροή, ενώ ο μετασχηματιστής του επιβατικού είχε μόνο μια μικρή ρωγμή, που δεν επέτρεψε ικανή ροή ελαίων. Επιπλέον οι θερμοκρασίες δεν ξεπέρασαν τους 280 βαθμούς κελσίου.
Ακολούθως, το Πανεπιστήμιο της Πίζας εκλήθη για να πιστοποιήσει ότι η ανάλυση μέσω υπολογιστικών μεθόδων μπορεί να απαντήσει στα ερωτήματα για την πρόκληση της έκρηξης. Έτσι η έρευνα ανατέθηκε στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης που χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη μέθοδο, οι επιστήμονες του οποίου έχουν οδηγηθεί στο σύμπερασμα τουλάχιστον 3,5 τόνων πτητικών υδρογονανθράκων στην εμπορική αμαξοστοιχεία
Έλεγχος Φορτίων
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στην έκθεση περιλαμβάνεται ειδικό κεφάλαιο για τις ελλείψεις που αφορούν τον έλεγχο των φορτίων των εμπορικών αμαξοστοιχιών. Πρόκειται για αρμοδιότητα της Hellenic Train. Στις συστάσεις που γίνονται προς την Hellenic Train περιλαμβάνονται αναφορές για την τοποθέτηση καμερών σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και σε σημεία φόρτωσης εμπορευμάτων, αλλά και σε εφαρμογή συγκεκριμένων πρωτοκόλλων ελέγχου των φορτίων. Με τις επισημάνσεις αυτές, αποτυπώνονται πλήρως τα κενά που υπάρχουν στην φόρτωση των εμπορικών αμαξοστοιχιών. Τα κενά αυτά, στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών ενδέχεται να είχαν αποτέλεσμα στην αύξηση του αριθμού των θυμάτων, ειδικά εφόσον επιβεβαιωθούν τα συμπεράσματα των ειδικών επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης για την ύπαρξη ενός αδήλωτου εύφλεκτου φορτίου στο εμπορικό τρένο.
Ακόμα, στη Hellenic Train γίνονται συστάσεις για την εφαρμογή και την επιτήρηση του τρόπου επικοινωνίας των σταθμαρχών και των μηχανοδηγών. Όπως έχει διαπιστωθεί, ακόμα δεν τηρούνται η διεθνώς συμφωνημένη ορολογία και οι κανόνες επικοινωνίας ενώ η μετάδοση σημαντικών μηνυμάτων στερείται δομής και μεθεδολογίας. Μάλιστα, αυτό εξακολουθεί να ισχύει σε μεγάλο βαθμό, παρά την επείγουσα σύσταση ασφάλειας για τις επικοινωνίες που εξέδωσε ο ΕΔΟΣΑΑΜ τον Ιούνιο του 2024 και η οποία δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί.
Εκτός Πρωτοκόλλου
Σημειώνεται πως εσφαλμένος τρόπος επικοινωνίας καταγράφηκε και μεταξύ σταθμάρχη και μηχανοδηγού, στο δυστύχημα των Τεμπών. Ο σταθμάρχης οφείλει να δώσει ρητή εντολή στον μηχανοδηγό για τον τρόπο κίνησής του και ο μηχανοδηγός να επαναλάβει την εντολή που άκουσε. Κάτι τέτοιο δεν έγινε, καθώς και οι δυο συνομιλητές λειτούργησαν εκτός πρωτοκόλλου. Το αποτέλεσμα ήταν ούτε ο μηχανοδηγός αλλά ούτε και ο σταθμάρχης να αντιληφθούν το μοιραίο λάθος της τοποθέτησης δυο τρένων στην ίδια γραμμή.
Αντίστοιχα, αυστηρές είναι και οι συστάσεις στον ΟΣΕ. Στην έκθεση θα σημειώνεται και η ανάγκη για συντήρηση του τροχαίου υλικού, για διάρθρωση συστημάτων ασφαλείας, ώστε να υπάρχει δεδομένη εκτίμηση των κινδύνων, αλλά και για συγκεκριμένα μέτρα χειρισμού του κινδύνου. Ακόμα και ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να αποτυπώσει και τις τεράστιες ελλείψεις στο προσωπικό του ΟΣΕ. Στις αρχές του 2023, αντί για 2.184 άτομα προσωπικό, ο ΟΣΕ είχε 735 υπαλλήλους και αντί για 412 σταθμάρχες και 255 κλειδούχους, όπως προβλέπεται έχει μόλις 133 σταθμάρχες και 69 κλειδούχους.
«Αόρατη» Αρχή
Ειδικό κεφάλαιο περιλαμβάνεται και για τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων. Ως ο φορέας που έχει την αρμοδιότητα να ελέγχει την εφαρμογή όλων των κανονισμών, η ΡΑΣ φαίνεται να μην έχει επιτύγχει το έργο της και να περιορίζεται σε έναν γραφειοκρατικό ρόλο, με περιορισμένους ελέγχους στο πεδίο. Για τον ίδιο λόγο, δηλαδή τον τρόπο λειτουργίας της ΡΑΣ στην έκθεση του ΕΔΟΣΑΑΜ αναμένται να περιλαμβάνονται και συστάσεις προς τον ERA. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, σε ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης πρόκειται να καταγράφονται συγκεκριμένες ενέργειες, οι οποίες προτείνονται προς τον ERA, ώστε να επιτευχθεί η σωστή επίβλεψη της λειτουργίας της ΡΑΣ. Ανάλογες επισημάνσεις όχι μόνο για την ΡΑΣ γίνονται και στο υπουργείο μεταφορών. Οι συστάσεις στο αρμόδιο υπουργείο, εκτός από την Αρχή των σιδηροδρόμων αναμένεται να περιλαμβάνουν και τον τρόπο λειτουργίας του ΟΣΕ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα προτείνονται ειδικά μέτρα για την ενίσχυση του οργανισμού. Εκτός αυτού, οι συστάσεις προς τον ΟΣΕ αναμένεται να συμπεριλάβουν και το καίριο ζήτημα της εκπαίδευσης του προσωπικού του, τόσο σε θέματα κυκλοφορίας των συρμών όσο και σε ζητήματα ασφάλειας. Σημειώνεται ότι ο σταθμάρχης Λάρισας, ο οποίος έκανε το λάθος να τοποθετήσει τους δυο συρμούς στην ίδια γραμμή, είχε προσληφθεί από τον ΟΣΕ ως αθοφόρος. Ο ίδιος προήχθη στη θέση του σταθμάρχη ύστερα από μια ολιγόμηνη και αμφιλεγόμενη εκπαίδευση, κατά την οποία κανείς από τους συμμετέχοντες δεν απέτυχε να λάβει τη σχετική πιστοποίηση για το χειρισμό ενός σταθμαρχείου.
Οι ελλείψεις είναι τόσες πολλές που ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο οργανισμός που λειτουργεί μόλις έναν χρόνο, φέρεται να διαπιστώνει πως απαιτείται και παρέμβαση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στην έκθεση θα αναγράφονται αρκετές απός τις καθυστερήσεις που σημειώνονται στη χώρα μας στην ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών για τη λειτουργία των σιδηροδρόμων, αλλά και στην τήρηση των προβλεπόμενων κανονισμών.
«Τυφλό σταθμαρχείο»
Για τη σύνταξη της έκθεσης, το συμβούλιο του ΕΔΟΣΑΑΜ και οι διερευνητές που ήλεγξαν έγγραφα χιλιάδων σελίδων και προχώρησαν σε αρκετούς επιτόπιους ελέγχους. Οι συστάσεις που απευθύνονται προς τους αρμόδιους οργανισμούς και φορείς αναμένεται να περιλαμβάνουν και παραδείγματα που αποδεικνύουν τα ζητήματα ασφάλειας τα οποία προκύπτουν από τον ελλειπή τρόπο λειτουργίας. Ένα παράδειγμα αφορά το σταθμαρχείο της Λάρισας, όπου έγινε και το μοιραίο λάθος τοποθέτησης των δυο συρμών με αντίθετη κατεύθυνση προς την ίδια γραμμή. Τα γραφεία του σταθμαρχείου στη Λάρισα σχηματίζουν ένα «Π». Στη μια πλευρά βρίσκεται ο πίνακας που δείχνει την κυκλοφορία των τρένων. Ακριβώς απέναντι από τον πίνακα βρίσκεται το γραφείο με τους ασύρματους και τα μέσα επικοινωνίας με τους μηχανοδηγούς και άλλους επιτελείς των σιδηρόδρομων. Έτσι, κάθε φορά που ο σταθμάρχης χρειάζεται να προχωρήσει σε κάποια επικοινωνία έχει γυρισμένη την πλάτη προς τον πίνακα με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δει πού και πώς κινούνται τα τρένα.
Πηγή: Εφημερίδα Real News
