Κάποια στιγμή, όλοι οι χρήστες φορητών υπολογιστών αναρωτιούνται το ίδιο ερώτημα: είναι κακό να αφήνετε τον φορητό σας υπολογιστή συνέχεια συνδεδεμένο στην πρίζα?

Αποδεικνύεται ότι η απάντηση δεν είναι εντελώς απλή. Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά.

Γνωρίστε την μπαταρία του φορητού σας υπολογιστή

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι μπαταριών που χρησιμοποιούνται στους φορητούς υπολογιστές: ιόντων λιθίου και πολυμερών λιθίου. Αν και πρόκειται για διαφορετικές τεχνολογίες, λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, παράγοντας ενέργεια μέσω της κίνησης ηλεκτρονίων. Αυτή η συνεχής ροή είναι επίσης απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας της μπαταρίας.

Και για τους δύο τύπους μπαταριών ισχύουν οι ακόλουθες δηλώσεις (τουλάχιστον όσον αφορά τους σύγχρονους φορητούς υπολογιστές):

• Μια μπαταρία δεν μπορεί να υπερφορτιστεί. Δεν υπάρχει κίνδυνος υπερφόρτισης μιας μπαταρίας αν την αφήνετε συνέχεια στην πρίζα, ακόμη και 24 ώρες το 24ωρο. Μόλις φτάσει στο 100%, θα σταματήσει η φόρτιση και δεν θα ξεκινήσει ξανά μέχρι η τάση να πέσει κάτω από ένα ορισμένο επίπεδο.

• Η πλήρης αποφόρτιση μιας μπαταρίας θα την καταστρέψει. Αν αφήσετε την μπαταρία να αδειάσει εντελώς για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να τεθεί σε κατάσταση βαθιάς εκφόρτισης. Αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο – μπορεί να μην μπορέσετε ποτέ να το φορτίσετε ξανά.

Έτσι, με βάση αυτά, συμπεραίνουμε ότι πρέπει να αφήνετε το φορητό σας υπολογιστή συνέχεια συνδεδεμένο στην πρίζα ? Όχι ακριβώς.

Πράγματα που καταστρέφουν τις μπαταρίες λιθίου

Η αλήθεια για τις μπαταρίες λιθίου είναι ότι είναι εγγενώς ασταθείς. Αρχίζουν να χάνουν τη χωρητικότητά τους από τη στιγμή που παράγονται και πολλοί παράγοντες επιταχύνουν την παρακμή τους. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Κύκλοι φόρτισης/εκφόρτισης: Κάθε μπαταρία έχει έναν πεπερασμένο αριθμό φορών που μπορεί να φορτιστεί και να εκφορτιστεί.

• Επίπεδο τάσης: Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο φόρτισης (μετρούμενο σε βολτ ανά στοιχείο), τόσο μικρότερη είναι η διάρκεια ζωής της μπαταρίας.

• Υψηλή θερμοκρασία: Θερμοκρασίες άνω των 30 βαθμών Κελσίου ή 86 βαθμών Φαρενάιτ μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτη βλάβη.

Τα δύο τελευταία σημεία είναι αυτά που μας απασχολούν περισσότερο εδώ. Μια ολοκληρωμένη μελέτη του Battery University υπογραμμίζει πώς τα επίπεδα τάσης και οι υψηλές θερμοκρασίες μειώνουν τη διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας μεμονωμένα – και ακόμη περισσότερο όταν συνδυάζονται.

Επίπεδο φόρτισης ή τάσης

Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου φορτίζουν στα 4,20 βολτ ανά κυψέλη, δηλαδή στο 100% της χωρητικότητάς τους. Σε αυτό το επίπεδο, η μπαταρία θα έχει διάρκεια ζωής 300-500 κύκλους εκφόρτισης.

Κάθε μείωση της φόρτισης κατά 0,10V/κυψέλη διπλασιάζει τον αριθμό των κύκλων εκφόρτισης έως ότου επιτευχθεί το βέλτιστο επίπεδο: 3,90V/κυψέλη, με 2400-4000 κύκλους εκφόρτισης. Δυστυχώς, σε αυτό το επίπεδο, η μπαταρία είναι φορτισμένη μόνο κατά 60%. Ο χρόνος λειτουργίας θα είναι λίγο περισσότερο από το μισό μιας πλήρως φορτισμένης μπαταρίας.

Θερμότητα

Και μετά υπάρχει η ζέστη. Οι υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες συνήθως χαρακτηρίζονται ως άνω των 30 βαθμών Κελσίου, θα μειώσουν τη διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας ανεξάρτητα από οποιουσδήποτε άλλους παράγοντες. Το να αφήνετε απλώς το φορητό σας υπολογιστή στο αυτοκίνητό σας ένα καλοκαιρινό απόγευμα είναι κακή ιδέα.

Όταν συνδυάζετε την καταπόνηση της υψηλής θερμοκρασίας με την καταπόνηση της υψηλής τάσης, τα αποτελέσματα είναι ακόμη χειρότερα. Η μελέτη του Battery University δείχνει ότι μια μπαταρία που αποθηκεύεται με 40% φόρτιση στους 40 βαθμούς Κελσίου θα δει τη χωρητικότητά της να πέφτει στο 85% μετά από ένα χρόνο.

Με φόρτιση στο 100%, η χωρητικότητα πέφτει στο 65% υπό τις ίδιες συνθήκες. Για μια πλήρως φορτισμένη μπαταρία στους 60 βαθμούς, η χωρητικότητα πέφτει στο 60% σε μόλις τρεις μήνες.

Τα στοιχεία φαίνονται ξεκάθαρα. Η διατήρηση της μπαταρίας μονίμως φορτισμένης στο 100% θα μειώσει σιγά-σιγά τη διάρκεια ζωής της. Αν το διατηρήσετε στο 100% και το εκθέσετε σε υψηλές θερμοκρασίες, θα μειωθεί πολύ πιο γρήγορα.

Και να θυμάστε, αυτές οι υψηλές θερμοκρασίες δεν είναι μόνο περιβαλλοντικές. Εργασίες έντασης πόρων, όπως το παιχνίδι ή η επεξεργασία βίντεο, θα αυξήσουν σημαντικά τα επίπεδα θερμότητας και η χρήση του φορητού υπολογιστή σε μαξιλάρι ή σε κακοσχεδιασμένη θήκη θα παγιδεύσει επίσης τη θερμότητα.

Για το καλό της μπαταρίας σας, είναι πάντα μια καλή ιδέα να επιδιορθώνετε έναν φορητό υπολογιστή που υπερθερμαίνεται.

Πρέπει να έχετε το φορητό σας υπολογιστή στην πρίζα?

Το να αφήνετε το φορητό σας υπολογιστή συνδεδεμένο στην πρίζα καταστρέφει την μπαταρία ?Ναι, το κάνει. Αλλά το ίδιο ισχύει και για τη φόρτιση κάθε μέρα.

Η Microsoft δηλώνει σαφώς ότι δεν είναι σωστό να κρατάτε έναν φορητό υπολογιστή συνδεδεμένο στην πρίζα όταν είναι πλήρως φορτισμένος, επειδή “η συνεχής διατήρηση της μπαταρίας φορτισμένης στο 100% μπορεί να προκαλέσει ταχύτερη φθορά της” Η συμβουλή της Apple δεν υπάρχει πλέον στον ιστότοπό της, αλλά μπορείτε ακόμα να τη διαβάσετε στο Internet Archive. Η εταιρεία συνέστησε να μην αφήνετε ένα φορητό υπολογιστή συνδεδεμένο στην πρίζα όλη την ώρα, προτείνοντας:

“Ο ιδανικός χρήστης θα ήταν μια εργαζόμενη που χρησιμοποιεί το φορητό της υπολογιστή στο τρένο και στη συνέχεια το συνδέει στο γραφείο για να το φορτίσει. Αυτό κρατάει τους χυμούς της μπαταρίας σε λειτουργία…”

Όλο και περισσότερο, όμως, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γι’ αυτό. Το macOS έρχεται τώρα με μια ρύθμιση βελτιστοποιημένης φόρτισης μπαταρίας που φορτίζει το MacBook σας στο 80% όταν το κρατάτε συνδεδεμένο στην πρίζα και συμπληρώνει το υπόλοιπο μόνο όταν πιστεύει ότι το χρειάζεστε.

Τα Windows 11 διαθέτουν επίσης μια λειτουργία έξυπνης φόρτισης που λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο, αν και εξαρτάται από τον κάθε κατασκευαστή φορητών υπολογιστών αν και πώς θα την εφαρμόσει. Αλλά αν δείτε ότι ο φορητός σας υπολογιστής φορτίζει μόνο στο 80% όταν τον χρησιμοποιείτε, αυτό δεν είναι σφάλμα. Θα βοηθήσει στην παράταση της διάρκειας ζωής της μπαταρίας σας.

Πρέπει να αφαιρέσετε την μπαταρία

Τέλος, θα πρέπει να αφαιρείτε εντελώς την μπαταρία όταν χρησιμοποιείτε τον φορητό σας υπολογιστή με ρεύμα εναλλασσόμενου ρεύματος .Το ερώτημα είναι λιγότερο σημαντικό από ό,τι ήταν κάποτε, επειδή οι περισσότεροι φορητοί υπολογιστές διαθέτουν πλέον σφραγισμένες μπαταρίες.

Όσον αφορά την αντικατάστασή τους, η απάντηση φαίνεται να διαφέρει από κατασκευαστή σε κατασκευαστή. Η Acer, για παράδειγμα, λέει ότι δεν χρειάζεται να αφαιρείτε την μπαταρία με εναλλασσόμενο ρεύμα, αλλά θα πρέπει να την αφαιρείτε αν δεν πρόκειται να το χρησιμοποιήσετε για αρκετές ημέρες. Η συμβουλή της Apple από τότε που παρήγαγε φορητούς υπολογιστές με αφαιρούμενες μπαταρίες (μέσω του Internet Archive) ήταν να μην τις βγάζετε ποτέ.

Όλα εξαρτώνται από τη ρύθμιση διαχείρισης ενέργειας στο φορητό υπολογιστή. Ορισμένα μπορεί να μειώνουν την ισχύ όταν δεν υπάρχει μπαταρία, όπως ακριβώς κάνουν ορισμένα όταν η στάθμη της μπαταρίας πέφτει χαμηλά. Αυτό θα μπορούσε να σας αφήσει με υποδεέστερη απόδοση.

Εάν επιλέξετε να αφαιρέσετε την μπαταρία, βεβαιωθείτε ότι την αποθηκεύετε σωστά. Αυτό συνήθως σημαίνει ότι η φόρτιση πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 40% και 80% και να διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου.

Είναι κακό να διατηρείτε τον φορητό σας υπολογιστή στην πρίζα?

Το να αφήνετε τον φορητό σας υπολογιστή στην πρίζα δεν θα προκαλέσει βραχυπρόθεσμη βλάβη, αλλά αν τον χρησιμοποιείτε πάντα μόνο με ρεύμα εναλλασσόμενου ρεύματος, είναι σχεδόν βέβαιο ότι μετά από ένα χρόνο η χωρητικότητα της μπαταρίας θα έχει μειωθεί σημαντικά. Ομοίως, αν το χρησιμοποιείτε μόνο με μπαταρία, θα τελειώσετε τους κύκλους εκφόρτισης της μπαταρίας πιο γρήγορα.

Έτσι, ακόμη και αν λάβετε υπόψη σας ένα πιο έξυπνο λογισμικό που προσπαθεί να περιορίσει τη ζημιά, η καλύτερη λύση είναι κάτι σαν συμβιβασμός: χρησιμοποιήστε το με μπαταρία κάποιες μέρες και κρατήστε το συνδεδεμένο στην πρίζα άλλες μέρες. Και ό,τι κι αν κάνετε, βεβαιωθείτε ότι η μπαταρία δεν ζεσταίνεται πολύ.