Τουλάχιστον 94 Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει υπό ισραηλινή κράτηση σε λιγότερο από δύο χρόνια, αναφέρει επίσημη έκθεση.
Η νέα έκθεση των Γιατρών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ισραήλ (PHRI) καταγγέλλει μια πρακτική «συστηματικών δολοφονιών και συγκαλύψεων». Καλύπτει την περίοδο μεταξύ 7 Οκτωβρίου 2023, όταν η Χαμάς εξαπέλυσε τη θανατηφόρα επίθεσή της στο Ισραήλ και 31 Αυγούστου 2025 και αναφέρει μέσα στην προηγούμενη δεκαετία πέθαναν λιγότεροι από 30 Παλαιστίνιοι, που βρίσκονταν υπό ισραηλινή κράτηση.
Η Ισραηλινή Υπηρεσία Φυλακών (IPS) απάντησε στο BBC ότι «λειτουργεί σύμφωνα με το νόμο και υπό την επίβλεψη επίσημων εποπτικών φορέων» και ανέφερε ότι δεν σχολιάζει στοιχεία ή ισχυρισμούς από εξωτερικούς φορείς.
«Όλοι κρατούνται σύμφωνα με τις νόμιμες διαδικασίες και τα δικαιώματά τους, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη, υγιεινή και επαρκείς συνθήκες διαβίωσης, τηρούνται από επαγγελματικά εκπαιδευμένο προσωπικό», πρόσθεσε η IPS.
Ωστόσο, από τις 7 Οκτωβρίου 2023, χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν τεθεί υπό κράτηση σε όλη τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, πολλοί χωρίς κατηγορία. Το PHRI δήλωσε ότι αποκάλυψε ένα βαθιά ανησυχητικό μοτίβο συστηματικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττονται εναντίον Παλαιστινίων που κρατούνται από το Ισραήλ και χαρακτηρίζονται ως «κρατούμενοι ασφαλείας». Σύμφωνα με το PHRI αυτό πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας επίσημης πολιτικής που εφαρμόζουν οι ισραηλινές αρχές από την έναρξη του πολέμου.
Σημειώνεται ότι οι αρχές του Ισραήλ έχουν σταματήσει να παρέχουν πληροφορίες στον Ερυθρό Σταυρό σχετικά με τους Παλαιστίνιους που βρίσκονται υπό κράτηση και έχουν απαγορεύσει την πρόσβαση σε εγκαταστάσεις κράτησης. Το PHRI δήλωσε ότι η έκθεσή του βασίζεται σε επίσημα αρχεία και δεδομένα που διασταυρώνονται με ιατροδικαστικές εκθέσεις, πληροφορίες από άλλες ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και προσπάθειες εντοπισμού συγκεκριμένων ατόμων, καθώς και σε μαρτυρίες κρατουμένων, των οικογενειών τους και των δικηγόρων τους.
Οι συντάκτες του αναφέρουν ότι 52 από αυτούς που πέθαναν κρατούνταν σε στρατιωτικές φυλακές, ενώ 42 πέθαναν σε πολιτικές φυλακές που διοικούνται από το IPS.
«Χώροι βασανιστηρίων και κακοποίησης»
Σύμφωνα με την έκθεση οι θάνατοι προκλήθηκαν από σωματική βία, ιατρική αμέλεια ή και τα δύο. Το PHRI δήλωσε ότι, υπό τον έλεγχο του Μπεν-Γκβιρ, οι ισραηλινές εγκαταστάσεις κράτησης που μεταφέρονται Παλαιστίνιοι έχουν «ουσιαστικά μετατραπεί σε χώρους βασανιστηρίων και κακοποίησης». Η καθημερινή σωματική βία είναι εκτεταμένη και η στέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα συστηματικά βασανιστήρια έχουν οδηγήσει στον θάνατο δεκάδων Παλαιστινίων.
Ο μεγαλύτερος αριθμός θανάτων, 29, σημειώθηκε στη στρατιωτική φυλακή Σντε Τεϊμάν στο Νότιο Ισραήλ, κοντά στη Γάζα.
Πέντε Ισραηλινοί έφεδροι στρατιώτες κατηγορήθηκαν για επιβαρυμένη κακοποίηση και πρόκληση σοβαρής σωματικής βλάβης, όταν ένας Παλαιστίνιος κρατούμενος φέρεται να ξυλοκοπήθηκε και να μαχαιρώθηκε στο ορθό με αιχμηρό αντικείμενο στο Σντε Τεϊμάν τον Ιούλιο του 2024. Οι πέντε έφεδροι αρνούνται τις κατηγορίες και δεν έχουν κατονομαστεί. Η επίθεση έχει διχάσει το έθνος, με ορισμένους δεξιούς πολιτικούς να επικρίνουν έρευνα της στρατιωτικής αστυνομίας, ακόμη και ορισμένες διαμαρτυρίες για το «δικαίωμα στον βιασμό» έξω από τη φυλακή.
Η έκθεση του PHRI κατηγορεί τις ισραηλινές αρχές ότι προσπαθούν να «καλύψουν» και να καταστείλουν τις έρευνες για θανάτους Παλαιστινίων και φερόμενες κακοποιήσεις κατά την κράτηση. Σε πολλές περιπτώσεις, τα μέλη των οικογενειών των κρατουμένων δεν ενημερώθηκαν για τον θάνατο των συγγενών τους και τους αρνήθηκαν την πρόσβαση σε νεκροψίες.
Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι δεν υπήρξαν διώξεις του προσωπικού και των στρατιωτών των Ισραηλινών φυλακών ενώ ερεύνησε μια πολιτική αυτού που ονόμασε «αναγκαστική εξαφάνιση», μέσω της οποίας χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν κρατηθεί χωρίς να ειδοποιηθούν οι οικογένειές τους ή να ενημερωθούν οι συγγενείς τους για το πού κρατούνται.
Παραβιάσεις διεθνούς δικαίου
Σύμφωνα με το PHRI αυτές οι «σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου» έχουν καταστήσει εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, τον προσδιορισμό του πλήρους πεδίου εφαρμογής της πολιτικής των κρατουμένων του Ισραήλ και την τύχη των πολλών Παλαιστινίων που έχουν συλληφθεί. Η ομάδα εκτιμά ότι ο πραγματικός αριθμός των Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν θα μπορούσε να είναι υψηλότερος από τον αριθμό που μπόρεσε να τεκμηριώσει.
Το IPS δήλωσε ότι «οι ισχυρισμοί που περιγράφονται δεν αντικατοπτρίζουν τη συμπεριφορά ή τις διαδικασίες της Ισραηλινής Υπηρεσίας Φυλακών και δεν γνωρίζουμε τα περιστατικά όπως παρουσιάζονται. Κάθε θάνατος υπό κράτηση εξετάζεται σύμφωνα με τις καθιερωμένες διαδικασίες και παραπέμπεται στις αρμόδιες αρχές, όπως απαιτείται. Για λόγους απορρήτου, ασφάλειας και νομικών περιορισμών, η IPS δεν παρέχει προσωπικά ή στατιστικά στοιχεία σχετικά με κρατούμενους, ούτε σχολιάζει μεμονωμένες περιπτώσεις».
Από την πλευρά τους οι Ισραηλινές δυνάμεις δήλωσαν ότι λειτουργούν «σύμφωνα με το ισραηλινό και το διεθνές δίκαιο» και «κρατούν άτομα στη Γάζα όταν υπάρχει εύλογη υποψία εμπλοκής τους σε τρομοκρατικές δραστηριότητες». Ανέφεραν ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, κινήθηκαν ποινικές διαδικασίες, ενώ σε άλλες «επιβάλλεται προληπτική κράτηση για την απομάκρυνση ατόμων από τις μάχες, σε πλήρη συμμόρφωση με σύμφωνα με το ισραηλινό δίκαιο και τις Συμβάσεις της Γενεύης. Οι εντολές κράτησης και η διάρκειά τους υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο όπως απαιτείται από το νόμο».
Ο Ισραηλινός Στρατός ανέφερε ότι γνώριζε περιστατικά θανάτου ατόμων που βρίσκονται υπό κράτηση, αλλά πρόσθεσε πως σε αυτά περιλαμβάνονταν άτομα που κρατούνταν με υπάρχουσα ασθένεια ή τραυματισμό, ενώ διευκρίνισε πως κάθε θάνατος διερευνήθηκε από τη στρατιωτική αστυνομία.
