Εισαγωγή (Lead):
Παρά τη μείωση του Εθνικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΤΙΚ) στο 2% τον Απρίλιο, η φωτιά της ακρίβειας δεν σβήνει. Σύμφωνα με νέα ανάλυση της Τράπεζας της Ελλάδας, ο δομικός πληθωρισμός παραμένει εξοργιστικά υψηλός, με τις υπηρεσίες και τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα να οδηγούν μια αύξηση που τσουρουφλίζει τα νοικοκυριά. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 9η θέση σε πληθωρισμό ανάμεσα στις 20 χώρες της Ευρωζώνης, με 8 χώρες μπροστά της να καταγράφουν ακόμα πιο εκρηκτικές ανατιμήσεις.
1. Ο «άοπλος» πληθωρισμός: Γιατί η πτώση του ΤΙΚ είναι παραπλανητική
Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών υποχώρησε στο 2,6% (από 3,1% τον Μάρτιο), αλλά αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση των τιμών της ενέργειας (-4,7%) και σε ελάχιστη αύξηση των αγαθών (+0,2%). Ωστόσο, ο πληθωρισμός πυρήνας (χωρίς τρόφιμα, ενέργεια, αλκοόλ και καπνό) εκτοξεύθηκε στο 3,8% – σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (2,7%).
Γιατί είναι επικίνδυνο;
Ο δομικός πληθωρισμός αποτελεί τον «αληθινό» δείκτη των πληθωριστικών πιέσεων, αφού εξαιρεί ευμετάβλητες τιμές (π.χ. καύσιμα, εποχικά προϊόντα). Η επίμονη υψηλή του πορεία δείχνει ότι η ακρίβεια δεν είναι προσωρινό φαινόμενο, αλλά εντριβής τάση που δαμάζει την αγορά.
2. Φρέσκα τρόφιμα: Ο «ασφυκτικός» δείκτης που σπάει ρεκόρ
Ο πληθωρισμός στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα έφτασε 7,2% τον Απρίλιο – η υψηλότερη αναρρίχηση από την κορύφωση της πληθωριστικής κρίσης το 2022-2023. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τα προϊόντα που «καίνε» περισσότερο τις τσέπες είναι:
-
Ψάρι: +8,9%
-
Κρέας: +8,2%
-
Φρούτα: +5,4%
Σύγκριση με το 2019:
Συγκριτικά με την προπανδημική περίοδο, οι τιμές έχουν ανατιναχθεί:
-
Συνολική αύξηση φρεσκοπωλημένων τροφίμων: 31%-70%
-
Επεξεργασμένα τρόφιμα (καφές, κακάο): +10,6%
ΙΕΛΚΑ: Οι «κρυφές» ανατιμήσεις
Το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανικής καταγράφει ακόμα πιο εκρηκτικές αυξήσεις:
-
Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη: +14,5%
-
Φρέσκο κρέας: +10%
3. Ενέργεια: Η «δίκοπη» πτώση – Ρεύμα και φυσικό αέρι σε ρεκόρ
Η ενέργεια ήταν ο κύριος «σωτήρας» της μείωσης του ΤΙΚ, με τα υγρά καύσιμα να πέφτουν -12,9%. Αλλά η αντίστροφη μέτρηση συνεχίζεται σε:
-
Ηλεκτρικό ρεύμα: +4,7% (μείωση ρυθμού, αλλά συσσωρευτική αύξηση)
-
Φυσικό αέριο: +29% (σύμφωνα με Eurostat)
4. Ελλάδα vs Ευρωζώνη: Η μεγάλη απόκλιση
-
9η χώρα σε πληθωρισμό στην Ευρωζώνη.
-
Χώρες με χειρότερες επιδόσεις: Βέλγιο, Αυστρία, Λιθουανία, Σλοβακία, Κροατία, Ολλανδία, Λετονία, Εσθονία.
-
Χώρες με καλύτερες επιδόσεις: Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Κύπρος.
Ψαλίδα τιμών τροφίμων Ελλάδας-ΕΕ:
Στην Ευρωζώνη, η διαφορά μεταξύ επεξεργασμένων (+2,5%) και μη επεξεργασμένων τροφίμων (+4,9%) είναι μικρότερη, ενώ στην Ελλάδα διπλασιάζεται.
5. Προοπτικές: Οι Έλληνες περιμένουν 6% πληθωρισμό
Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΚΤ, οι Έλληνες καταναλωτές προβλέπουν 6% πληθωρισμό για το επόμενο έτος – διπλάσιο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (2,9%). Η απαισιοδοξία αυτή αντανακλά τη «νιωθόμενη ακρίβεια», που καθορίζεται από τις τιμές των αγαθών πρώτης ανάγκης (στέγαση, τρόφιμα, ενέργεια).
Κλείσιμο:
Ο δομικός πληθωρισμός δεν υποχωρεί, οι τιμές των φρεσκοπωλημένων δεν δίνere χάρη, και οι καταναλωτές δεν βλέπουν το φως στο τούνελ. Η μόνη βεβαιότητα: Η μάχη κατά της ακρίβειας είναι μακρινό ουράνιο τόξο – και όχι σύντομη καταιγίδα.
