Τις πρακτικές εξαπάτησης που, όπως κατέθεσε, βρήκαν πρόσφορο έδαφος στα «παραθυράκια» και στις αδυναμίες του συστήματος αγροτικών επιδοτήσεων, περιέγραψε ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ ο αντιπρόεδρος της Cognitera, Γιάννης Κάτρης – εκπρόσωπος μίας από τις δύο εταιρείες που έχουν αναλάβει ρόλο τεχνικού συμβούλου του Οργανισμού.
Σύμφωνα με την κατάθεσή του, οι στρεβλώσεις δεν οφείλονταν σε πολιτική καθοδήγηση ή κομματικές παρεμβάσεις, αλλά σε ένα σύστημα με θεσμικά κενά και ανοχή των αρμοδίων, το οποίο εκμεταλλεύτηκαν επιτήδειοι. Ο ίδιος έκανε λόγο για δύο βασικούς τρόπους απάτης: τη λεγόμενη «βιομηχανία αρνάδων» –όπου δηλώνονταν ψευδώς πολλαπλάσια ζώα προκειμένου να εισπραχθούν μεγαλύτερες ενισχύσεις– και τη μετατροπή δημοσίων βοσκοτόπων σε δήθεν «ιδιωτικούς» μέσω πλαστών εγγράφων.
Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή της ΝΔ Μακάριου Λαζαρίδη, ο κ. Κάτρης επισήμανε πως ο ΟΠΕΚΕΠΕ έφερε την ευθύνη για την έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου, σχολιάζοντας δηκτικά ότι «και με σφεντόνα να πολεμούσαν κάποιον, θα τον έβρισκαν».
Παράλληλα, υπερασπίστηκε τη Cognitera, λέγοντας πως ιδρύθηκε με στόχο τη διαφάνεια και τον έλεγχο στις πληρωμές του ΟΣΔΕ, ενώ διαβεβαίωσε ότι η μετοχική της σύνθεση είναι πλήρως δηλωμένη και εγκεκριμένη από τις αρμόδιες αρχές. Αναγνώρισε ότι λαμβάνει επιδοτήσεις, τις χαρακτήρισε όμως «μικρές και απολύτως νόμιμες», απορρίπτοντας κατηγορηματικά –όπως τόνισε απαντώντας στον Βασίλη Κόκκαλη του ΣΥΡΙΖΑ– κάθε υπόνοια ασυμβίβαστου.
Στην τοποθέτησή του, χαρακτήρισε τη μετάβαση του συστήματος δηλώσεων ΟΣΔΕ στο κυβερνητικό νέφος «δίκαιη και αποτελεσματική», επισημαίνοντας ωστόσο ότι προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από συμφέροντα που δεν επιθυμούσαν την αλλαγή. Όπως ανέφερε στην ερώτηση της Μιλένας Αποστολάκη από το ΠΑΣΟΚ, «οι πιέσεις ήταν λυσσαλέες – υπήρξε τρομακτική αντίδραση από ΚΥΔ και από συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης».
Πηγές ΠΑΣΟΚ – Από το 2006 ο τεχνικός σύμβουλος Neuropublic στον ΟΠΕΚΕΠΕ
Κατά την σημερινή κατάθεση του Αντιπροέδρου της Cogniterra, κ. Ιωάννη Κάτρη διαψεύσθηκε το αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας για το χρονικό σημείο έναρξης της συνεργασίας του ΟΠΕΚΕΠΕ με την εταιρεία Νeuropublic. Όπως κατέθεσε ο μάρτυρας η συνεργασία του Οργανισμού με την Neuropublic ξεκίνησε το 2006 και όχι το 2011, όπως αναληθώς ισχυρίστηκε η κυβερνητική πλειοψηφία.
Ο μάρτυρας αναφέρθηκε στη διαχρονική εξάρτηση του Οργανισμού από τον ίδιο τεχνικό σύμβουλο, τη Neuropublic, η οποία συνεργάζεται με τον ΟΠΕΚΕΠΕ ήδη από το 2006. Σύμφωνα με την κατάθεση του Αντιπροέδρου της Cogniterra, η Γαία Επιχειρείν λειτουργούσε επί χρόνια ως ενδιάμεσος φορέας συντονισμού των ΚΥΔ και απέδιδε τα 7 περίπου ευρώ που εισέπραττε από κάθε αγρότη για την αίτησή του στον τεχνικό σύμβουλο, ο οποίος και ήταν βασικός της μέτοχος. Από τα κέρδη των 8 εκατομμυρίων ευρώ της Γαία, τα 5,5 εκατομμύρια κατευθύνονταν στη Neuropublic, γεγονός που αποδεικνύει τη σχέση αλληλεξάρτησης που είχε καταγγελθεί ήδη από το 2017 από συνεταιρισμούς και παραγωγούς.
Ο κ. Κάτρης κατέθεσε ότι ενώ Υπουργοί και διοικήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ άλλαζαν, στον ΟΠΕΚΕΠΕ εδώ και χρόνια υπήρχε μια σταθερά, η συνεργασία με τον τεχνικό σύμβουλο, αλλά και διευθυντικά στελέχη του Οργανισμού τα οποία παρέμεναν αμετακίνητα επί χρόνια σε νευραλγικές θέσεις παρά τις αλλαγές διοικήσεων. Η πλήρης εξάρτηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από τον τεχνικό του σύμβουλο επισημάνθηκε ρητά από τον κ. Κάτρη, με τους παραγωγούς να αντιδρούν δυναμικά όταν η διοίκηση του Οργανισμού, το 2016, διέκοψε την πρόσβαση στο σύστημα για εννέα συνεταιρισμούς επειδή αρνήθηκαν να πληρώσουν τη Γαία. Οι παραγωγοί δικαιώθηκαν τόσο με ασφαλιστικά μέτρα όσο και στις δεκαέξι αγωγές που ακολούθησαν.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η αναφορά του κ. Κάτρη στις λυσσαλέες αντιδράσεις που ξέσπασαν, όταν επιχειρήθηκε η απεξάρτηση του ΟΠΕΚΕΠΕ μέσω του κυβερνητικού νέφους (gov). Αντιδράσεις όχι μόνο από τα ΚΥΔ που έχαναν τις «αρμοδιότητές» τους, αλλά και από συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης ιδιοκτησίας του τεχνικού συμβούλου. Οι αντιδράσεις αυτές, σύμφωνα με τον ίδιο, έφτασαν «μέχρι και τον Πρωθυπουργό».
Σε σχέση με τις καθυστερήσεις πληρωμών των αγροτών, ο μάρτυρας ήταν σαφής: το 2022 οι πληρωμές πραγματοποιήθηκαν έγκαιρα (στις 18 Οκτωβρίου), καθώς οι αιτήσεις υποβλήθηκαν από τον Απρίλιο, ενώ φέτος η διαδικασία άνοιξε πολύ αργά, γεγονός που αποδίδεται αποκλειστικά στις καθυστερήσεις και τα λάθη του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι η κοινοπραξία Neuropublic (65%) και Cognittera (35%) έχει παραδώσει όλα τα παραδοτέα του 2025 εγκαίρως, συνεπώς οι καθυστερήσεις στις πληρωμές βαρύνουν αποκλειστικά τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Όπως ανέφερε ο κ. Κάτρης, η Cognittera δεν διαθέτει κανένα ΚΥΔ, η δε Neuropublic έχει υπό τον έλεγχό της περίπου 80 ΚΥΔ.
Η κατάθεση αυτή επιβεβαιώνει πλήρως τα ευρήματα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, που ήδη είχε μιλήσει για δομική εξάρτηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από ιδιωτικό τεχνικό πάροχο και για πρακτικές που συνέβαλαν στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ υπό την άμεση και συνεχή απειλή της αποτυχίας να γίνουν έγκαιρες και σωστές πληρωμές των αγροτών.*
Η Κυβέρνηση οφείλει πλέον να δώσει απαντήσεις μπροστά στα σημερινά αδιέξοδα για τους αγρότες και κτηνοτρόφους.*
– Ποιος ευθύνεται για τις καθυστερήσεις πληρωμών που δημιουργούν οικονομική ασφυξία τους αγρότες και δυσφημούν τη χώρα;*
– Και γιατί κάθε προσπάθεια απεξάρτησης μέσω του κυβερνητικού νέφους που αποτελεί μια εγγύηση διαφάνειας στην καταβολή των ενισχύσεων πολεμήθηκε με τόσο σφοδρές αντιδράσεις;
