Η Ελλάδα του 2025 δεν είναι μία. Είναι δύο.
Από τη μία πλευρά, η καθημερινότητα των πολιτών – με μισθούς που δεν φτάνουν, με οικογένειες που δεν μπορούν να μεγαλώσουν παιδιά, με χρέη που συσσωρεύονται και με κρατική φροντίδα που απουσιάζει. Κι από την άλλη, ένα κράτος που συνεχίζει να «χρυσώνει» συγκεκριμένους παρόχους με έργα εκατομμυρίων, με σκιές διαπλοκής, σκανδάλων και σιωπής. Μια Ελλάδα για τους πολλούς και μια άλλη, προνομιακή, για τους λίγους.
Τα στοιχεία σοκάρουν: Ο πληθωρισμός κατατρώει τις όποιες αυξήσεις δόθηκαν. Η αγοραστική δύναμη των μισθών έχει μειωθεί δραματικά, με την Ελλάδα να παραμένει ουραγός στην Ε.Ε. Η ανατροφή ενός παιδιού κοστίζει ακριβά – τόσο ακριβά, που πολλές οικογένειες αναγκάζονται να παραιτηθούν από το όνειρο της τεκνοποίησης ή να στηρίζονται σε συγγενείς και αυτοθυσίες. Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στον Guardian, η Ελλάδα κατατάσσεται στις 10 πιο ακριβές χώρες της Ευρώπης για το μεγάλωμα παιδιών. Και το κράτος; Σχεδόν απών.
Ταυτόχρονα, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο διογκώνονται. Μέσα σε μόλις πέντε μήνες, προστέθηκαν 3,7 δισ. ευρώ σε νέα χρέη. Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική: πολίτες που δεν μπορούν να πληρώσουν ούτε τον φόρο εισοδήματος, πολλοί από τους οποίους καλούνται να αποπληρώσουν επιδόματα που έλαβαν εν μέσω πανδημίας.
Κι όμως, την ίδια στιγμή, διαβάζουμε για εταιρείες που λαμβάνουν έργα εκατομμυρίων χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες, με την κρατική μηχανή να λειτουργεί σαν μηχανή προίκας για τους “ημετέρους”. Από τον ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι το Bright Project και τις συμβάσεις που δόθηκαν υπό αδιαφανείς όρους, το κοινό αίσθημα αδικίας διογκώνεται.
Στην κοινωνική βάση, η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη. Ενδεικτικό είναι το δελτίο τύπου διαμαρτυρίας από τον Σύλλογο Γονέων του 56ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, που αντιδρούν στην εγκατάσταση δομής για χρήστες ουσιών κοντά στο σχολείο τους. Πρόκειται για γονείς που δεν αρνούνται την κοινωνική αλληλεγγύη, αλλά απαιτούν να μην γίνεται σε βάρος της ασφάλειας των παιδιών τους. Και αυτό είναι το πιο ηχηρό μήνυμα: η κοινωνική συνοχή κινδυνεύει όταν οι αποφάσεις δεν παίρνονται με διάλογο και λογοδοσία.
Απέναντι σε αυτή την εικόνα, η κοινωνία δεν φωνάζει πια. Δεν διαδηλώνει όπως άλλοτε. Αλλά σιωπά με οργή. Και αυτή η σιωπή είναι το πιο επικίνδυνο σημάδι για κάθε δημοκρατία. Γιατί υποδηλώνει παραίτηση. Αλλά και έτοιμη αντίδραση.
Η χώρα δεν χρειάζεται άλλες επιτροπές, ούτε άλλα success stories. Χρειάζεται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Με διαφάνεια, με φροντίδα για τους αδύναμους, με αναδιανομή ευκαιριών και με ξεκάθαρο πολιτικό ήθος. Η Ελλάδα πρέπει να ξαναγίνει μία. Για όλους. Όχι μόνο για τους εκλεκτούς.
