Με μια σκανδαλώδη απόφαση το Υπερταμείο, που ιδρύθηκε ως ανεξάρτητος φορέας για να προστατεύει την αξία της περιουσίας του δημοσίου, δεσμεύει ακίνητο και το παραδίδει μέχρι το 2065 σε ιδιώτη επενδυτή με όρους που εγείρουν σοβαρά ερωτήματα.
Συγκεκριμένα, έναν μήνα πριν, τον Απρίλιο του 2025, το Υπερταμείο παραχώρησε στην εταιρεία Ucert το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας, που εκτείνεται σε 6.000 στρέμματα καταβάσεων σε μια από τις πιο χαρισματικές γωνιές της Πίνδου, με ετήσιο ενοίκιο μόλις 175.000 ευρώ.
Πρόκειται για εταιρεία που ανήκει στον Δημήτρη Δερπάνη, ο οποίος είχε εμπλακεί στο διαβόητο σκάνδαλο «σκόιλ ελικικού», το οποίο είχε αποκαλύψει το Documento το 2020, και αφορούσε την –επιεικώς προβληματική– διαδικασία τηλεκατάρτισης των επιστημόνων μέσω εταιρείας στην οποία ήταν συνέταιρος.
Με τον τρόπο αυτόν το Υπερταμείο επιβεβαιώνει με τον πιο ωμό τρόπο την έλλειψη διαφάνειας και κυρίως τη διακριτική μεταχείριση που επιφυλάσσεται σε «εκλεκτούς» επενδυτές, αφού δεν δημοσιοποιεί τα κριτήρια επιλογής τους και τα πλήρη στοιχεία των διαγωνισμών. Η αδιαφάνεια αυτή εγείρει ακόμη πιο σοβαρά ερωτήματα, δεδομένου ότι το Υπερταμείο χειρίζεται έργα ύψους 11 δισ. ευρώ. Δεν πρόκειται λοιπόν για αξιοποίηση και προστασία της δημόσιας περιουσίας, αλλά για ξεπούλημα με διαδικασίες που θυμίζουν περισσότερο παρασκηνιακές συνεννοήσεις με στόχο φωτογραφικές προκηρύξεις και κλεισμένα deals με ημετέρους.
Εξευτελιστικό αντίτιμο και αδιαφανείς διαδικασίες
Στις 30 Απριλίου 2025 το Υπερταμείο ανακοίνωσε την παραχώρηση του Εθνικού Χιονοδρομικού Κέντρου Βασιλίτσας σε ιδιώτη επενδυτή μέχρι το μακρινό 2065. Πρόκειται δηλαδή για μια σύμβαση που «κλειδώνει» τη δημόσια περιουσία για τέσσερις ολόκληρες δεκαετίες.
Το εν λόγω χιονοδρομικό κέντρο είναι ένας μοναδικής ομορφιάς ορεινός παράδεισος 6.000 στρεμμάτων με 18 πίστες, επτά αναβατήρες και μεγάλες δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης, αφού ένα από τα στρατηγικά πλεονεκτήματά του είναι η μεγάλη περίοδος λειτουργίας του, καθώς λόγω της μορφολογίας του βουνού το χιόνι είναι αρκετό μέχρι την άνοιξη. Αυτός είναι και ο λόγος που το συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχέδιο περιλαμβάνει τη δημιουργία πολυτελών σαλέ, εστιατορίων, χώρων ψυχαγωγίας και τουριστικών υποδομών για δωδεκάμηνη λειτουργία.
Και ποιο το ετήσιο τίμημα για αυτό το «φιλέτο»; Μόλις 175.000 ευρώ. Δηλαδή η αξιοποίηση ενός βουνού για έναν χρόνο κοστίζει όσο και μια γκαρσονιέρα στο Κολωνάκι. Μάλιστα, το εντυπωσιακό είναι ότι σε βάθος 40 ετών ο επενδυτής θα πληρώσει μόλις 7 εκατ. ευρώ για μια εγκατάσταση που θα του χαρίσει εκατομμύρια σε διάστημα μόλις λίγων χρόνων. Δηλαδή η δημόσια περιουσία μετατρέπεται σε ιδιωτικό προνόμιο για τέσσερις δεκαετίες. Με λίγα λόγια, πρόκειται για ένα deal εξαιρετικό για την εν λόγω εταιρεία.
Και κάπου εδώ έχει ενδιαφέρον να δούμε ποιος ακριβώς είναι αυτός ο τυχερός επενδυτής. Είναι η εταιρεία Ucert, μονοπρόσωπη ΙΚΕ, δηλαδή μια εταιρεία με μόλις έναν μέτοχο, τη Ζωή Χατζή, και μετοχικό κεφάλαιο μόλις 1.000 ευρώ.
Από τα vouchers «σκόιλ ελικικού» στα χιόνια
Τα πράγματα γίνονται λίγο πιο περίπλοκα, καθώς ψάχνοντας κάποιος τη συγκεκριμένη εταιρεία θα πέσει πάνω και σε έναν παλιό γνώριμο. Η εταιρεία Ucert εντάσσεται στον Ομιλο D Group, που ανήκει στον Δ. Δερπάνη, ο οποίος είχε εμπλακεί στο σκάνδαλο «σκόιλ ελικικού».
Συγκεκριμένα, με έναν προϋπολογισμό που άγγιζε τα 200 εκατ. ευρώ, το κράτος απέφυγε να στηρίξει άμεσα τους ελεύθερους επαγγελματίες (όπως γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι κ.ά.) κατά την πανδημία, και αντ’ αυτού μοίρασε voucher 600 ευρώ μέσω συμμετοχής τους σε προγράμματα τηλεκατάρτισης αμφίβολης ποιότητας σε πλατφόρμες ιδιωτών – αυτοί όλως τυχαίως είχαν γνωριμίες, συνεργασίες και δεσμούς με πρόσωπα από τον ευρύτερο κυβερνητικό κύκλο. Ο Δημ. Δερπάνης εμφανιζόταν ως συνέταιρος του Νικολάου Νούλα (στην εταιρεία Ν. Νούλας – Δ. Δερπάνης ΑΕ), ο οποίος διαχειριζόταν –μέσω άλλης εταιρείας– την πλατφόρμα elearningclass.gr, που εμπλεκόταν στο γνωστό θέμα με τα vouchers.
Ετσι, το «σκόιλ ελικικού» όχι μόνο δεν υπήρξε εκπαιδευτικό εργαλείο, αλλά ήταν έναν πρόχειρος μηχανισμός μεταφοράς δημόσιου χρήματος σε φίλους και γνωστούς υπό τον μανδύα της «ψηφιακής ενίσχυσης», επιβεβαιώνοντας για ακόμη μία φορά την προχειρότητα και την αδιαφάνεια στη διαχείριση δημόσιων προγραμμάτων.
Κι όμως, το κράτος που κατάργησε τα vouchers λόγω κοινωνικής κατακραυγής δεν θεώρησε αναγκαίο να διακόψει και τις… επιχειρηματικές σχέσεις με όσους συμμετείχαν στο φιάσκο.
Εναρμονισμένες πρακτικές καρτελικού τύπου
Και εδώ ανακύπτουν εύλογα ερωτήματα: Με ποια κριτήρια το Υπερταμείο επέλεξε την Ucert για να αναλάβει το χιονοδρομικό κέντρο στη Βασιλίτσα χωρίς καμία προηγούμενη εμπειρία σε αντίστοιχα έργα; Πώς προέκυψε το τίμημα; Υπήρξε ανοιχτός διαγωνισμός; Ποιοι συμμετείχαν στον διαγωνισμό;
Η λειτουργία του όμως χαρακτηρίζεται από πλήρη έλλειψη διαφάνειας σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες επιλογής επενδυτών, καθώς δεν κοινοποιεί τα κριτήρια με τα οποία αξιολογούνται οι υποψήφιοι ούτε φυσικά ποιοι συμμετέχουν στους διαγωνισμούς. Ετσι υπονομεύεται η έννοια του θεμιτού ανταγωνισμού και οι δημόσιες ευκαιρίες γίνονται προνόμιο των «γνωστών».
Το modus operandi είναι άλλωστε γνωστό. Οι δουλειές του δημοσίου πηγαίνουν σε εκείνους που «πρέπει» να τις πάρουν. Το κριτήριο δεν είναι ποιος έχει την εμπειρία, το κεφάλαιο ή το σχέδιο. Είναι το ποιος έχει τις γνωριμίες και –κυρίως– τις «σωστές» ποιοτικές συμπάθειες. Κι έτσι, αν ανήκεις στον «κύκλο», βρίσκεσαι με περιουσία εκατομμυρίων στην κατοχή σου… με ψίχουλα.
