Την ώρα που το Συμβούλιο της Επικρατείας νομιμοποιεί – με την επίσημη βούλα της Δικαιοσύνης – τον νόμο που, σύμφωνα με πληθώρα πανεπιστημιακών και νομικών, υπονομεύει το άρθρο 16 του Συντάγματος και το ίδιο το θεμέλιο της δημόσιας και δωρεάν ανώτατης εκπαίδευσης, ο Δήμαρχος Αθηναίων αποφασίζει να μην κρυφτεί πίσω από αμφίσημες διατυπώσεις ή πολιτικά υπονοούμενα.
Ο Χάρης Δούκας επιλέγει να μιλήσει καθαρά. Επιλέγει να σταθεί απέναντι στη μετατροπή της εκπαίδευσης σε εμπόρευμα, απέναντι στη συρρίκνωση του δημόσιου χώρου της γνώσης και απέναντι σε όσους θυσιάζουν την Παιδεία στον βωμό ιδεολογημάτων και αγορών.
Τη Δευτέρα συγκαλεί συνάντηση με περισσότερους από είκοσι πανεπιστημιακούς δασκάλους, όχι για να διαπραγματευτεί συμβιβασμούς, αλλά για να διατυπώσει – μαζί τους – μια θέση αρχής: ότι η μόρφωση δεν μπορεί να υπακούει σε όρους προσφοράς και ζήτησης, αλλά μόνο σε όρους ισότητας, δημοκρατίας και κοινωνικής ευθύνης. Μετά τις σαφείς τοποθετήσεις του από την Τρίπολη, ο Δούκας δεν περιορίζεται στην καταγγελία· περνά στην πράξη.
Σε μια περίοδο κατά την οποία το ΠΑΣΟΚ αδυνατεί να διαμορφώσει σαφές πολιτικό στίγμα ανάμεσα στις τάσεις που το διατρέχουν, και επιχειρεί να ισορροπήσει επικίνδυνα ανάμεσα σε έναν θολό «εκσυγχρονισμό» και σε έναν αμήχανο «προοδευτισμό», ο Δούκας λειτουργεί ως ηθικός και πολιτικός πυλώνας: αποκαθιστά την πολιτική στην αποστολή της, να υπερασπίζεται το δημόσιο συμφέρον χωρίς συμψηφισμούς.
Η στάση του δεν είναι ρητορική· είναι αξιακή. Δεν επιδιώκει το χειροκρότημα των διαδρόμων, αλλά τη συνάντηση με την κοινωνία, τους φοιτητές, τους διδάσκοντες, τους ανθρώπους που βιώνουν την απαξίωση ενός Πανεπιστημίου που παραδίδεται σταδιακά στις αγορές και στη λογική του «κόστους-οφέλους».
«Η εκπαίδευση δεν είναι εμπόρευμα» λέει – και το λέει με συνέπεια, εντιμότητα και σαφήνεια. Σε μια εποχή που το πολιτικό κόστος καθορίζει τις περισσότερες στάσεις, η πολιτική στάση του Χάρη Δούκα αναδεικνύεται σε σπάνιο δείγμα ευθύνης. Και αυτό – ανεξαρτήτως κομματικών προτιμήσεων – είναι κάτι που αξίζει να σημειωθεί. Διότι στο τέλος της ημέρας, εκείνοι που υπερασπίζονται τα θεμέλια της Παιδείας, υπερασπίζονται το ίδιο το μέλλον.