Σε κατάσταση σοκ βρίσκεται από χθες Ευρώπη και Βρυξέλλες μετά την απόπειρα δολοφονίας του Σλοβάκου Πρωθυπουργού, ανέφερε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα.

«Κομμάτι του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής είναι να λύνουμε τις διαφορές μας στα κοινοβούλια, στον δημόσιο διάλογο, στις κάλπες. Αυτό που συνέβη χτες στη Σλοβακία είναι κάτι που δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε να συμβαίνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σχοινάς.

Παρότι σύμφωνα με πληροφορίες που φτάνουν στις Βρυξέλλες, η υγεία του κ. Φίτσο δείχνει καλύτερη εικόνα, είπε ο κ. Σχοινάς , παρ’ όλα αυτά χθες το βράδυ και σήμερα το πρωί υπάρχει μια αίσθηση σοκ, καθώς και μια αίσθηση της ανάγκης να ενισχυθεί η ασφάλεια των πολιτών στους δρόμους «όχι μόνο γι’ αυτούς που τη χρειάζονται, για όλους».

«Η ασφάλεια είναι ένα οικουμενικό αγαθό στην Ευρώπη και πρέπει να το διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού» υπογράμμισε ο κ. Σχοινάς.

Ερωτηθείς εάν μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν πολιτικές ομάδες ή πρόσωπα που την αμφισβητούν ως θεσμό, ο κ. Σχοινάς ανέφερε τα εξής.

«Να ξεχωρίσουμε δύο αντιλήψεις για την Ευρώπη. Υπάρχουν πάρα πολλοί ανησυχούντες Ευρωπαίοι, οι οποίοι έχουν γνήσια ερωτήματα και ανησυχίες για την Ευρώπη που ζητούν λύσεις, απαντήσεις. Σε αυτούς πρέπει να τους δώσουμε τις απαντήσεις που ψάχνουν, να λύσουμε τα προβλήματα που τους απασχολούν. Υπάρχει όμως και μια άλλη κατηγορία ανησυχούντων, οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται για απαντήσεις. Αυτοί οι δεύτεροι το μόνο που θέλουν είναι να καταστρέψουν την Ευρώπη. Δεν τους ενδιαφέρει η Ευρώπη. Θέλουν να ζήσουν σ’ έναν δικό τους κόσμο, όπου οποιαδήποτε συνεργασία διεθνική, υπερεθνική θα είναι απαγορευμένη. Αυτούς τους δεύτερους πρέπει να τους κερδίσουμε στις κάλπες. Κάπως έτσι νομίζω αναπτύσσεται τώρα ο δημόσιος διάλογος στις ευρωεκλογές. Απευθυνόμαστε στους πολίτες αυτούς, οι οποίοι με την ψήφο τους μπορούν να απονείμουν ψόγο ή έπαινο σε ό,τι γίνεται στην Ευρώπη αλλά κερδίζουμε τους άλλους, τους απορριπτικούς, τους ευρωφοβικούς, τους εθνικιστές, τους λαϊκιστές, αυτούς που δεν ενδιαφέρονται για την Ευρώπη και θέλουν απλά να την καταστρέψουν».

Όσο αφορά στα ψηφοδέλτια των κομμάτων και τους υποψήφιους που περιλαμβάνονται σε αυτά, ο κ. Σχοινάς κλήθηκε να σχολιάσει το γεγονός ότι πολλά πρόσωπα δεν έχουν άμεση σχέση με την πολιτική, απλώς τυγχάνουν αναγνωρισιμότητας.

«Αυτή είναι μια συζήτηση παλιά, όσο το νερό. Αν οι ευρωεκλογές πρέπει να είναι με λίστα ή με σταυρό. Εγώ είχα την τιμή να εκλεγώ ευρωβουλευτής με λίστα. Μετά είδα ότι η απόφαση για ψήφο ατομική πάρθηκε με οικουμενική διακομματική στήριξη, αυτό το σέβομαι. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η πλειοψηφία των κρατών μελών εκλέγει τους ευρωβουλευτές με λίστα. Έχουμε κράτη μέλη που εκλέγουν τους ευρωβουλευτές τους με σταυρό προτίμησης, αλλά είναι λιγότερα. Το ζητούμενο σε κάθε περίπτωση και δεν θέλω να κάνω καμία αξιολογική κρίση όσο διαρκεί η προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωεκλογές, δεν είναι ο ρόλος μου, ούτε έχω αρμοδιότητα γι’ αυτό. Θα ήθελα όμως να πω ότι σε κάθε περίπτωση το ζητούμενο είναι οι ευρωβουλευτές να έχουν όχι μόνο άμεση νομιμοποίηση από τους εκλογείς τους, αλλά να έχουν και τη δυνατότητα, τις γνώσεις, τις γλώσσες, να επηρεάζουν και να συνδιαμορφώνουν το νομοθετικό έργο της Ένωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό είναι το ζητούμενο για μένα. Όλοι προέρχονται από κάπου, αλλά τη στιγμή που πατάνε το πόδι τους στο Στρασβούργο, πρέπει ψυχή τε και σώματι να αφοσιωθούν σε αυτό το πολύ απαιτητικό έργο της συνδιαμόρφωσης της κοινοτικής νομοθεσίας. Και αυτό απαιτεί δουλειά, κόπο, εξειδίκευση, γλώσσες και κοινωνικές δεξιότητες» ανέφερε ο κ. Σχοινάς.

«Είναι σαφές ότι όλοι οι επίτροποι έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση και σύμφυση με τους ευρωβουλευτές που προέρχονται από τη χώρα μας. Είναι επίσης αλήθεια ότι αυτή την τελευταία πενταετία αυτή η σχέση η ελληνική, δοκιμάστηκε από τα γεγονότα που όλοι ξέρουμε. Ας είναι όλα αυτά όσα αφήσαμε πίσω, ένα μάθημα, ένα δίδαγμα, ένα παιδαγωγικό μάθημα για το τι δεν πρέπει να κάνουν οι Έλληνες ευρωβουλευτές και πώς πρέπει, όπως λέγαμε πριν αφοσιωθούν, να επικεντρωθούν, να επιμορφωθούν για τα καθήκοντά τους, τα οποία υπογραμμίζω, είναι εξαιρετικά απαιτητικά. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πολύ απαιτητική πίστα για έναν πολιτικό» συμπλήρωσε ο κ. Σχοινάς.

Ειδικά σε ό,τι αφορά στο κομμάτι αυτό, την ανάγκη να γνωρίζει ένας υποψήφιος ευρωβουλευτής ξένες γλώσσες, ο κ. Σχοινάς είπε τα ακόλουθα. «Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όντως οι Επίτροποι είμαστε υποχρεωμένοι να εργαζόμαστε σε μία από τις τρεις γλώσσες εργασίας της Ευρώπης, δηλαδή αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά. Οι πιο πολλοί από τους Επιτρόπους ξέρουν δύο από τις τρεις γλώσσες αυτές. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι ευρωβουλευτές έχουν μετάφραση διερμηνεία όταν συνεδριάζουν στην ολομέλεια ή στις επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Άρα και χωρίς γλώσσες, που λέει ο λόγος, μπορεί κάποιος να παρακολουθεί το νομοθετικό έργο. Αλλά προσοχή, οι αποφάσεις, ο επηρεασμός των αποφάσεων, οι κοινωνικές δεξιότητες απαιτούν και πολύ δουλειά στους διαδρόμους, στα καφενεία, σε εστιατόρια, στο δρόμο, σε κοινωνικές επαφές. Εκεί, όποιος δεν μιλάει γλώσσες χάνει, γιατί εκεί δεν μπορείς να έχεις έναν διερμηνέα πίσω σου κάθε φορά που χρειάζεται να μιλήσεις με έναν ξένο συνάδελφό σου για να τον επηρεάσεις υπέρ των ελληνικών θέσεων. Εκεί, όντως απαιτείται και η γνώση γλωσσών και οι κοινωνικές δεξιότητες για να προβάλεις τα επιχειρήματά σου».

Απαντώντας, γιατί τελικά λείπει η δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να παρεμβαίνει πιο ουσιαστικά σε κρίσεις όπως στους πολέμους που αυτή τη στιγμή εξελίσσονται σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, ο κ. Σχοινάς επισήμανε πως στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας, «δυστυχώς η Ευρώπη, αυτές είναι οι δύο πολιτικές τις οποίες η Ευρώπη ακόμα αποφασίζει με ομοφωνία ή να το πω αντίθετα, είναι οι δύο πολιτικές στις οποίες ισχύει η αρνησικυρία, το βέτο».

«Οποιοσδήποτε, λοιπόν, μπορεί να τραβήξει το χειρόφρενο και να μπλοκάρει τους υπόλοιπους από κοινές θέσεις και κοινές πρωτοβουλίες. Αυτό ακριβώς συμβαίνει. Αυτή η αδυναμία της Ευρώπης, της πώς να το πω, της διπλωματικής Ευρώπης, είναι ολοένα και πιο εμφανής, ιδιαίτερα στο Μεσανατολικό και σε πολλά άλλα θέματα εξωτερικής πολιτικής, τα κράτη μέλη δεν συμφωνούν στα βασικά. Οι υπουργοί Εξωτερικών περνάνε πολύ χρόνο διαφωνώντας, οι διαφωνίες αυτές φαίνονται, μεταφέρονται στην κοινή γνώμη και αυτό δεν περιποιεί τιμή στην Ευρώπη. Αντιθέτως, εκεί που η Ευρώπη έχει χρησιμοποιήσει κοινοτικές πολιτικές, που λαμβάνονται με πλειοψηφία, έχει κάνει τον ρόλο της αισθητό στον κόσμο. Θυμίζω τα εμβόλια, τη μετανάστευση, την υγεία, το περιβάλλον, την ενέργεια, τις υποδομές, όπου η Ευρώπη μπορεί να δράσει γρήγορα και αποτελεσματικά, μας φοβούνται, μας αισθάνονται στον κόσμο όπου δεν έχουμε αυτή τη δυνατότητα, όπως είναι στη διπλωματική Ευρώπη και στην Ευρώπη της ασφάλειας προβάλλουμε τις αδυναμίες μας, όχι την ισχύ μας».

Σχετικά με το δικαίωμα στην αρνησικυρίας, ερωτηθείς εάν διαφαίνεται περίπτωση να αρθεί κάποια στιγμή στο μέλλον, ο κ. Σχοινάς, ξεκαθάρισε πως η γνώμη του ήταν ανέκαθεν κατά του βέτο και της ομοφωνίας.

«Πιστεύω ότι τη στιγμή που κάποιος, ένα κράτος μέλος ουσιαστικά ασκεί το βέτο, είναι μια πανθομολογούμενη ομολογία της ανικανότητάς του να επηρεάσει τους εταίρους του προς την κατεύθυνση που τον ενδιαφέρει. Οι μεγάλες επιτυχίες πιστεύω εγώ της Ελλάδας στην Ευρώπη ήταν κάθε φορά που εντάξαμε τις εθνικές μας επιτυχίες και τα εθνικά μας δίκαια σε ευρύτερες ευρωπαϊκές επιδιώξεις. Τότε τα καταφέραμε. Αντιθέτως, το να τραβάς το χειρόφρενο έχει κάποια, πώς να το πω, σχετική ωφέλεια γι’ αυτόν που το τραβάει, αλλά ουσιαστικά μπλοκάροντας όλους τους υπόλοιπους. ουσιαστικά βάζεις τον εαυτό σου απέναντι σ’ ένα πλειοψηφικό ρεύμα, το οποίο θα μπορούσες να επηρεάσεις προς την κατεύθυνση που σε ενδιαφέρει αντί να βγάλεις έναν τοίχο που μπλοκάρει τη διαδικασία. Αυτή ήταν πάντα η θέση μου και πιστεύω ότι ίσως στο μέλλον φτάσουμε σε μια τέτοια Ευρώπη, όπου θα πηγαίνουμε με τη δύναμη των πολλών, όχι με την άρνηση του ενός ή των λίγων» συμπλήρωσε ο κ. Σχοινάς.

Ολοκληρώνοντας, ζητήθηκε από τον κ. Σχοινά, ένα σχόλιο για όσα έγιναν στον φετινό διαγωνισμό της Eurovision, σε ό,τι αφορά στις πολιτικές διαστάσεις που πήρε, ιδιαίτερα εξαιτίας των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή.

«Σαφέστατα η Eurovision, όπως τα μεγάλα γεγονότα που απασχολούν την κοινή γνώμη στην Ευρώπη, σαφέστατα αποτελούν κομμάτι αυτού που λέμε ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. (..) Αυτές οι διαφωνίες μας στην εξωτερική πολιτική, για τις οποίες μιλούσαμε λίγο πριν, τις μεταφέραμε εκεί. Άρα, αντί να γίνει η Eurovision μια στιγμή ευρωπαϊκής συνύπαρξης, χαράς, διασκέδασης, πολυπολιτισμικής διαφοράς, τα καταφέραμε και κάναμε τη Eurovision ένα μεγάφωνο που αντηχεί τις διαφωνίες μας».

Ακόμα, αναφέρθηκε στην απόφαση της διοργανώτριας EBU να απαγορεύσει τις ευρωπαϊκές σημαίες κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού. «Βλακωδώς κατά τη γνώμη μου, η EBU, που είναι η διοργανώτρια αρχή, πήρε αυτή την απόφαση να απαγορεύσει, άκουσον άκουσον, τη σημαία της Ευρώπης, ως σύμβολο πολιτικών διαφορών. Αν είναι δυνατόν! Στέρησε από την Ευρώπη, τους Ευρωπαίους, τους συμμετέχοντες το δικαίωμα να δείξουν δίπλα στην εθνική τους σημαία το αυτονόητο, την ευρωπαϊκή, που είναι η άλλη πλευρά της ταυτότητάς μας. Όλα αυτά λοιπόν έφεραν τη Eurovision, προσωπικά, πιστεύω σε ένα σημείο απαξίωσης από το οποίο πρέπει να προσπαθήσει πολύ να βγει, τον επόμενο χρόνο» είπε σχετικά ο κ. Σχοινάς.