Με κινήσεις μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, με τροπολογία της κυβέρνησης Μητσοτάκη που κατατέθηκε το βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας, υποχρεώνει το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και τον ΕΦΚΑ να εκχωρήσουν ληξιπρόθεσμες οφειλές ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών σε ιδιωτικά επενδυτικά funds.

Η διαδικασία προχωρά σταδιακά μέσω τιτλοποιήσεων και μεταβιβάσεων απαιτήσεων σε εταιρείες διαχείρισης, οι οποίες στη συνέχεια είτε θα εισπράττουν απευθείας είτε θα αναθέτουν την “πίεση” σε τρίτους.

Σύμφωνα με πληροφορίες που συλλέξαμε μέσα από πολυεπίπεδη έρευνα, ήδη από το 2024 είχαν δρομολογηθεί οι πρώτες κινήσεις για δημιουργία “πακέτων” οφειλών, ώστε να καταστούν εμπορεύσιμες στο δευτερογενές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Πρόκειται για οφειλές εκατοντάδων χιλιάδων μικροοφειλετών, κυρίως από ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και μικρούς αγρότες, οι οποίοι λόγω της οικονομικής ασφυξίας των τελευταίων ετών αδυνατούν να ανταποκριθούν.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;

Η ανάθεση των απαιτήσεων σε funds σημαίνει ότι οι “πιστωτές” αλλάζουν: από έναν δημόσιο ασφαλιστικό οργανισμό, μεταφερόμαστε σε ιδιωτικά συμφέροντα που λειτουργούν με μοναδικό κριτήριο την κερδοφορία. Οι ρυθμίσεις οφειλών, οι διακανονισμοί, ακόμα και οι δικαστικές διεκδικήσεις θα περνούν πλέον μέσα από ιδιωτικά κανάλια, όπου δεν υπάρχει η ελάχιστη κοινωνική ή ασφαλιστική ευαισθησία.

Ήδη καταγράφονται κρούσματα όπου οφειλέτες λαμβάνουν εξώδικα από δικηγορικές εταιρείες που εκπροσωπούν τα funds, ζητώντας εφάπαξ καταβολές ή προειδοποιώντας για άμεσες νομικές ενέργειες. Ο κίνδυνος πλειστηριασμών προσωπικής περιουσίας, ακόμα και για μικροοφειλές, δεν είναι πια θεωρητικός αλλά άμεσος.

Ποιοι ωφελούνται, ποιοι κινδυνεύουν

Η αθόρυβη αυτή μεταβίβαση εξυπηρετεί δύο στόχους: αφενός, “καθαρίζει” τις επισφάλειες από τους ισολογισμούς των ασφαλιστικών ταμείων ώστε να εμφανίζονται υγιέστερα στα χαρτιά, αφετέρου δίνει σε ιδιώτες ευκαιρίες υπερκερδοφορίας πάνω σε περιουσίες πολιτών. Οι μόνοι που μένουν ακάλυπτοι είναι οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες και οι αγρότες, οι οποίοι για μια ακόμα φορά βρίσκονται στο στόχαστρο.

Και έπεται συνέχεια…

Όπως πληροφορούμαστε, νέα «πακέτα» ληξιπρόθεσμων οφειλών ήδη προετοιμάζονται για μεταβίβαση. Αν δεν υπάρξουν ισχυρές πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις, το επόμενο διάστημα θα δούμε μαζικά φαινόμενα αναγκαστικών μέτρων κατά χιλιάδων συμπολιτών μας.

Η αντίδραση της ΓΣΕΒΕΕ

Να μην ανατεθεί σε ιδιωτικές εταιρείες η διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΕΦΚΑ, καθώς και την απόσυρση της σχετικής διάταξης που το προβλέπει, ζητά η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ).

Σε επιστολή που απέστειλε προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, επισημαίνεται ο αιφνιδιασμός από την απόφαση αυτή της κυβέρνησης, καθώς δεν υπήρξε καμία προηγούμενη ενημέρωση και διαβούλευση.

«Με έκπληξη ενημερωθήκαμε για το περιεχόμενο του άρθρο 215 του κατατεθέντος για συζήτηση στην Βουλή νομοσχεδίου με τίτλο: Ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς και άλλες διατάξεις. Το εν λόγω άρθρο, εν συντομία, προβλέπει ότι με απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΚΑ, μπορεί να ανατεθούν σε ιδιωτικές εταιρείες, υποστηρικτικές υπηρεσίες, σχετικές με τη διαχείριση ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών, το μητρώο οφειλετών, τον σχεδιασμό δράσεων για την ενίσχυση της εισπραξιμότητας του ΚΕΑΟ, απαγορεύοντας ρητά στις εταιρείες αυτές την είσπραξη οφειλών και τη λήψη αναγκαστικών μέτρων έναντι των οφειλετών. Παρ’ όλο που η γενικότερη διατύπωση του άρθρου είναι έτσι δομημένη ώστε να φαίνεται ανώδυνο, δεν μπορεί να κρύψει αυτό που πραγματικά θέλει να κάνει. Την είσοδο, με το γράμμα του νόμου, των εισπρακτικών εταιρειών στο πεδίο των ασφαλιστικών οφειλών. Και αυτό γίνεται με την πρόσβαση που αποκτούν, ιδιωτικές εταιρείες, στο μητρώο των οφειλετών, και κατ’ επέκταση την δυνατότητα εκμετάλλευσης δεδομένων ή/και κατάχρησης ευαίσθητων πληροφοριών, με το αζημίωτο πάντα», αναφέρει στην επιστολή της η ΓΣΕΒΕΕ.

Σημειώνεται μάλιστα ότι η μέχρι σήμερα εμπειρία από την διαχείριση ληξιπρόθεσμων οφειλών ήταν οδυνηρή καθώς τόσο μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αλλά και αυτοαπασχολούμενοι και χιλιάδες άλλοι πολίτες, έχασαν τις επιχειρήσεις τους, τα σπίτια τους, τη ζωή τους από την δράση τους. «Μόνο οργή προκαλούν τέτοιου είδους ρυθμίσεις.

Σας θυμίζουμε ότι η μεγέθυνση του ιδιωτικού χρέους, συμπεριλαμβανομένου και των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας οργανικής ατέλειας της φύσης μας, αλλά των ακραίων συνθηκών που δημιούργησε η μακρά περίοδο των αλλεπάλληλων κρίσεων. Επί των οφειλών αυτών καθαυτών και με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύει το ΚΕΑΟ σημειώνουμε τα εξής:

– οι συνολικές οφειλές είναι περίπου 49,2 δισ. ευρώ. Από αυτές τα 29,8 δισ. ευρώ αντιστοιχούν στην κύρια οφειλή και τα 19,6 δισ. ευρώ σε προσθετά τέλη και προσαυξήσεις. Δηλαδή, από τις συνολικές οφειλές, περίπου το 40%, είναι πρόσθετα τέλη και προσαυξήσεις.

– η συντριπτική πλειονότητα των οφειλετών (73,44%) έχουν οφειλή έως 15.000 ευρώ. Το 92,2% των οφειλετών έχουν οφειλή έως 50.000 ευρώ. Από την άλλη μεριά 6.842 οφειλέτες ή το 0,3% των οφειλετών έχουν οφειλές πάνω από 500.000 ευρώ. Μάλιστα, οι οφειλές αυτών αντιστοιχούν στο 30% των συνολικών οφειλών. Αυτά τα στοιχεία βλέπουμε επανειλημμένως, και σε συνδυασμό με τις αλλεπάλληλες και επάλληλες κρίσεις προτείνουμε επίμονα την θεσμοθέτηση μιας γενναίας και ρεαλιστικής ρύθμισης των ασφαλιστικών οφειλών, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να αποπληρώσουν τις οφειλές τους».

Είναι καιρός, υπογραμμίζει η ΓΣΕΒΕΕ, το Ελληνικό κράτος έμπρακτα να αναγνωρίσει ότι οι κρίσεις δεν βρήκαν τις επιχειρήσεις και τους πολίτες «ξώφαλτσα» και να προσφέρει ευκαιρίες στους δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας που καταστράφηκαν να ανακάμψουν. «Το ποτήρι έχει ξεχειλίσει. Ζητάμε δίκαιες και ανθρώπινες λύσεις.

Ζητάμε το επίμαχο άρθρο άμεσα να αποσυρθεί!»