Με ρυθμό 5-8% ανά περιοχή, αναμένεται να αυξάνεται η φαρμακευτική δαπάνη παγκοσμίως, φτάνοντας ως το 2029 τα 2,4 τρισ. δολ.
Τα συστήματα υγείας διεθνώς, επέδειξαν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στην πανδημία, τον παγκόσμιο πληθωρισμό και τις περιφερειακές συγκρούσεις και προχώρησαν στην υιοθέτηση νέων θεραπειών και στην αύξηση της χρήσης των φαρμάκων.
Έτσι, οι φαρμακευτικές δαπάνες ξεπερνούν τους ρυθμούς ανάπτυξης πριν από την πανδημία, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί ως το 2029.
Η παγκόσμια ανάπτυξη της φαρμακευτικής αγοράς τα επόμενα πέντε χρόνια θα συνεχίσει να καθορίζεται από νέα και ήδη κυκλοφορούντα πρωτότυπα φάρμακα στις 10 περισσότερο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου και θα αντισταθμιστεί από μειώσεις 220 δισ. δολ. στη φαρμακευτική δαπάνη, από την απώλεια πατέντων και τη χρήση γενοσήμων. Η φαρμακευτική δαπάνη για πρωτότυπα σκευάσματα στις 10 πιο ανεπτυγμένες χώρες προβλέπεται να είναι υψηλότερη από αυτήν της τελευταίας πενταετίας, αλλά με μικρότερο μερίδιο στη συνολική φαρμακευτική δαπάνη.
Τα παραπάνω επισημαίνονται σε μελέτη της εταιρείας μελετών υγείας IQVIA, η οποία παρουσίασε την έκθεσή της για τη χρήση των φαρμάκων διεθνώς, ως το 2029.
Τα βιολογικά φάρμακα έχουν φτάσει το 42% των νέων φαρμάκων που κυκλοφόρησαν παγκοσμίως τα τελευταία πέντε χρόνια
Νέα φάρμακα
Σύμφωνα με τη μελέτη, την τελευταία 20ετία κυκλοφόρησαν συνολικά 1.005 νέες δραστικές ουσίες, από τις οποίες οι 394 την τελευταία πενταετία. Όμως ο αριθμός των νέων φαρμάκων ποικίλλει σημαντικά ανά περιοχή, καθώς οι ΗΠΑ έχουν λανσάρει το 81% των νέων φαρμάκων, έναντι 65% στις κορυφαίες ευρωπαϊκές χώρες, 60% στην Ιαπωνία και 59% στην Κίνα.
Πολλά από τα φάρμακα που κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ δεν είναι διαθέσιμα στην Ευρώπη και το 40% των νέων φαρμάκων που κυκλοφόρησαν στην Κίνα, ήταν φάρμακα που κυκλοφόρησαν μόνο στη συγκεκριμένη χώρα.
Τα βιολογικά φάρμακα έχουν φτάσει το 42% των νέων φαρμάκων που κυκλοφόρησαν παγκοσμίως τα τελευταία πέντε χρόνια, ποσοστό παρόμοιο σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες εκτός από την Κίνα, όπου μόνο το 33% των νέων φαρμάκων εγκρίθηκε την ίδια περίοδο.
Αντίστοιχα, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έχουν εγκρίνει τα λιγότερα από τα νέα φάρμακα της τελευταίας δεκαετίας, περιορίζοντας την δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών στις νεότερες ιατρικές εξελίξεις. Οι χώρες αυτές, έχουν εγκρίνει περισσότερα από τα καθιερωμένα φάρμακα – παλαιότερα φάρμακα που περιλαμβάνονται στους καταλόγους βασικών φαρμάκων – όμως εξακολουθούν να υστερούν σε σχέση με τις ανεπτυγμένες αγορές, όσον αφορά τη διαθεσιμότητα.
Νέες ενδείξεις
Πέρα από τις αρχικές εγκρίσεις για την κυκλοφορία ενός φαρμάκου, πολλά σκευάσματα στη συνέχεια παίρνουν έγκριση για περισσότερες ενδείξεις από την αρχική. Στις ΗΠΑ, την τελευταία 10ετία, εγκρίθηκαν 1.092 επεκτάσεις ενδείξεων για 500 νέα φάρμακα.
Προοπτικές
Η χρήση των φαρμάκων διεθνώς, μετράται με τις ημερήσιες δόσεις των φαρμάκων, όπως ορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Έτσι, η παγκόσμια χρήση φαρμάκων εμφανίζεται σχετικά σταθερή από το 2021 και αναμένεται να συνεχίζει να αυξάνεται κατά 0,8% ετησίως έως το 2029, βραδύτερη από το 2,6% τα προηγούμενα πέντε χρόνια. Ταχύτερα, αναμένεται να εξελιχθεί στη Λατινική Αμερική και την Ασία, όπου ήδη αυξάνεται περισσότερο από ό,τι σε άλλες περιοχές, με την τάση αυτή να συνεχίζεται ως το 2029.
Η κατά κεφαλήν χρήση φαρμάκων συνήθως συσχετίζεται με το ΑΕΠ, με την Ιαπωνία και τη Δυτική Ευρώπη να έχουν περισσότερο από διπλάσια χρήση από τις περισσότερες άλλες περιοχές.
Θεραπευτικοί τομείς
Η ενδοκρινολογία και η ανοσολογία ήταν οι βασικοί θεραπευτικοί τομείς που παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση στη χρήση φαρμάκων την τελευταία πενταετία.
Η ανοσολογία συνήθως σχετίζεται με το ΑΕΠ, σε χώρες υψηλότερου εισοδήματος, με υψηλότερη συνολική χρήση και υψηλότερο ποσοστό χρήσης βιολογικών φαρμάκων.
Η κατά κεφαλήν χρήση ανοσολογικών φαρμάκων ποικίλλει μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών και σχεδόν οι μισές βιολογικές θεραπείες καλύπτονται με βιοομοειδή. Έχει παρατηρηθεί μια οριακή αύξηση 5% στον όγκο των βιολογικών φαρμάκων με διαθεσιμότητα βιοομοειδών, καταδεικνύοντας ότι το χαμηλότερο κόστος επιτρέπει την εκτεταμένη χρήση με μικρότερο αντίκτυπο στον προϋπολογισμό.
Οι αγωνιστές GIP/GLP-1 έχουν δει ταχεία αποδοχή για τη θεραπεία τόσο του διαβήτη όσο και της παχυσαρκίας, κυρίως στις ΗΠΑ και σε άλλες ανεπτυγμένες αγορές, με ένα ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό πρόθεσης ίδιας πληρωμής από τους ασθενείς, καταδεικνύοντας τη δημοτικότητα του οφέλους από την απώλεια βάρους που έχουν δείξει αυτά τα φάρμακα.
Ο παγκόσμιος αριθμός ημερών θεραπείας ογκολογίας – καθοριζόμενες συνήθως από παραδοσιακές χημειοθεραπείες – παρουσίασε αύξηση 3% ετησίως από το 2019, κυρίως από τις αναπτυσσόμενες φαρμακευτικά χώρες (χώρες με κατά κεφαλήν εισόδημα μικρότερο από 30.000 δολάρια, με πενταετή άνοδο της φαρμακευτικής δαπάνης άνω του ενός δις. δολ.).
Η χρήση αναστολέων PD-1/PD-L1 έχει αυξηθεί ραγδαία στις χώρες υψηλού εισοδήματος με σχεδόν τριπλάσια διακύμανση σε κατά κεφαλήν βάση, γεγονός που υποδηλώνει ότι ενώ αυτά τα φάρμακα γίνονται γρήγορα θεραπεία εκλογής, η πρόσβαση σε αυτά παραμένει άνιση.
Η χρήση αντιβιοτικών περιορίστηκε σημαντικά από την πανδημία, αλλά αυξήθηκε το 2024 σε επίπεδα άνω του 6% σε σύγκριση με την περίοδο πριν την πανδημία. Η πρόοδος προς τους στόχους για υπεύθυνη χρήση των αντιβιοτικών διαφέρει ανά τον κόσμο, με πολλές χώρες να δυσκολεύονται να πετύχουν τους στόχους διαχείρισης του προβλήματος.
Αντίστοιχα, σε πολλές χώρες οι εμβολιασμοί προχωρούν σε ρυθμούς χαμηλότερους των επιπέδων που είχαν επιτευχθεί πριν την πανδημία, αφήνοντας εκατομμύρια γενικού πληθυσμού ακάλυπτα από νόσους που μπορούν να προληφθούν.
Βιολογικές θεραπείες
Σε ότι αφορά τις σύνθετες βιολογικές θεραπείες, η πρόσβαση των ασθενών στις αναπτυσσόμενες χώρες αυξάνεται, ενώ στις ανεπτυγμένες έχει φτάσει το 60%, όμως σε βάση κατά κεφαλήν δαπάνης, οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν 10 φορές υψηλότερη χρήση. Η πρόσβαση σε βιολογικά φάρμακα διευκολύνεται στις αναδυόμενες αγορές από τα βιοομοειδή φάρμακα, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 41% του όγκου σε σύγκριση με 14% στις ανεπτυγμένες χώρες.
