Οικονομική «ασφυξία» δέχονται τα ελληνικά νοικοκυριά με τη θηλιά να σφίγγει δύο στις τρεις οικογένειες, αφού, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της MRB που διεξήχθη για λογαριασμό του
Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, δεν τα βγάζουν πέρα τον μήνα.
Πιο συγκεκριμένα το 66% των ερωτώμενων δήλωσε ότι το εισόδημα αρκεί για 3 από τις 4 εβδομάδες του μήνα, ενώ για το 32,2% αρκεί για τις 15 πρώτες ημέρες του μήνα.
Υπάρχει ένα 23,9% των ερωτώμενων που δηλώνουν ότι μπορούν με άνεση να ανταποκριθούν στα έξοδα του μήνα, ενώ το 7,7% έχει και τη δυνατότητα αποταμίευσης.
Την ίδια ώρα η ακρίβεια καλά κρατεί, αφού οι τιμές στη χώρα μας εξακολουθούν να κινούνται σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Μάλιστα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η επιμονή της ακρίβειας στη χώρα αποδίδεται κυρίως
στη μη αναμενόμενη αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και στις υπηρεσίες – δύο κατηγορίες που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα των νοικοκυριών και αναμένεται να συνεχίσουν να
επιβαρύνουν τα ελληνικά νοικοκυριά και το 2026.
Ο λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν προσδοκίες για αποκλιμάκωση, καθώς οι τιμές σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες δείχνουν ανθεκτικότητα και διαμορφώνουν ένα περιβάλλον παρατεταμένης
πίεσης στο εισόδημα, ειδικά των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Ήρθε για να μείνει
Έτσι λοιπόν, παρότι τον Αύγουστο του 2025 παρατηρήθηκε μείωση στον γενικό δείκτη τιμών (στο 3,1% από 3,7% τον Ιούλιο), η μείωση αυτή αποδίδεται σε πτωτικές τάσεις σε επιμέρους κατηγορίες και όχι σε συνολική βελτίωση του κόστους ζωής.
Επιπλέον, ο δομικός πληθωρισμός – που εξαιρεί τρόφιμα και ενέργεια – παραμένει στο υψηλό 3,9%, έναντι 4,3% τον Ιούλιο, διατηρώντας σημαντική απόκλιση από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό
δείκτη, που βρίσκεται σταθερά στο 2,3%.
Η ακρίβεια, σύμφωνα με τους ειδικούς, ήρθε για να μείνει στην Ελλάδα, με τα τρόφιμα να οδηγούν την «κούρσα» του ασταμάτητου πληθωρισμού, γεγονός που προκύπτει και από το τελευταίο Δελτίο Παρακολούθησης του Πληθωρισμού που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος. Μάλιστα, ειδικά για το μοσχαρίσιο κρέας, διατυπώνονται έντονες ανησυχίες από παράγοντες της αγοράς ότι μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 20 ευρώ το κιλό τους επόμενους μήνες.
Την ίδια ώρα ο κλάδος της κτηνοτροφίας «γονατίζει» από την έλλειψη στήριξης και τις αλλαγές στην αγροτική πολιτική.
Στον… πάτο ο κατώτατος
Παράλληλα και η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει σημαντικές αυξήσεις σε κρίσιμα είδη και υπηρεσίες το τελευταίο δωδεκάμηνο, από το κρέας, τα φρούτα και τα λαχανικά έως προϊόντα ζαχαροπλαστικής, σοκολάτες και καφέ, ενώ αυξήσεις εμφανίζονται και στα ψάρια, στα ενοίκια και στο ηλεκτρικό ρεύμα καθώς και στην ένδυση, την υπόδηση και τα αεροπορικά εισιτήρια, εικόνα που δείχνει ότι σχεδόν κάθε πτυχή της καθημερινότητας επιβαρύνει σταθερά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Η ακρίβεια έτσι στριμώχνει τα νοικοκυριά σε ένα περιβάλλον χαμηλών πραγματικών αποδοχών και υψηλού κόστους βασικών αναγκών.
Θυμίζουμε ότι παρά το υψηλό κόστος στα βασικά προϊόντα ο κατώτατος μισθός στη χώρα μας παραμένει αισθητά χαμηλότερος από άλλες χώρες της Ε.Ε., αφού στην Ελλάδα ανέρχεται σε 1.027
ευρώ με αναγωγή στις 14 καταβολές, στη Λιθουανία διαμορφώνεται στα 1.038 ευρώ και στη Γαλλία φτάνει τα 1.802 ευρώ, την ώρα που οι τιμές δεν ακολουθούν ανάλογα χαμηλή πορεία.
Στα αυγά η Ελλάδα καταγράφει από τις υψηλότερες τιμές με 3,86 ευρώ τα 12 τεμάχια ή 0,32 ευρώ το τεμάχιο, όταν στη Λιθουανία η τιμή είναι 2,64 ευρώ τα 12 ή 0,22 ευρώ το τεμάχιο και στη Γαλλία
3,78 ευρώ τα 12 ή 0,31 ευρώ το τεμάχιο, ενώ το ένα λίτρο γάλα κοστίζει 1,49 ευρώ στην Ελλάδα έναντι 1,31 ευρώ στη Λιθουανία και 1,16 ευρώ στη Γαλλία, γεγονός που υπογραμμίζει την υστέρηση της αγοραστικής δύναμης.
Στην εγχώρια λιανική οι τιμές των αυγών διαφοροποιούνται έντονα ανά κατηγορία, με τα κλουβιού να κυμαίνονται από 0,29 έως 0,35 ευρώ το τεμάχιο, τα αχυρώνα από 0,38 έως 0,40 ευρώ, τα
ελευθέρας βοσκής από 0,50 έως 0,55 ευρώ και τα βιολογικά από 0,60 έως και 1,00 ευρώ, επιβεβαιώνοντας ότι ακόμη και στα πλέον βασικά είδη το ελληνικό καλάθι επιβαρύνεται δυσανάλογα σε σχέση με τα εισοδήματα.
Το αποτέλεσμα είναι ένα επίμονο έλλειμμα ισορροπίας ανάμεσα σε τιμές και μισθούς που αναγκάζει τα νοικοκυριά να αναπροσαρμόζουν διαρκώς τις προτεραιότητές τους και να περιορίζουν την κατανάλωση για να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες του μήνα.
Μόνο το… δημόσιο ταμείο χαίρεται
Ωστόσο για την κυβέρνηση ο πληθωρισμός δεν είναι και τόσο άσχημος, αφού φέρνει έσοδα στα δημόσια ταμεία και τροφοδοτεί τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους και ειδικά από τον ΦΠΑ και
ως εκ τούτου έχουμε αύξηση των φορολογικών βαρών χωρίς αύξηση συντελεστών. Για αυτό και η απόσταση από την Ε.Ε. σε αυτό το πεδίο διευρύνεται διαρκώς.
Τα έσοδα από τον ΦΠΑ στην Ελλάδα ανέρχονται περίπου στο 11% του ΑΕΠ σήμερα, όταν ο
μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης φτάνει μόλις το 7,5%.
Βέβαια το οικονομικό επιτελείο αποδίδει την αύξηση των φορολογικών εσόδων στη μείωση της ανεργίας, στην ενίσχυση της ανάπτυξης και στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αλλά δεν
μιλά καθόλου για τα επίσημα στοιχεία που δείχνουν πως τον καθοριστικότερο ρόλο έχει παίξει η εκτόξευση του πληθωρισμού.
Με τις τιμές να ανεβαίνουν σχεδόν σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες, τα νοικοκυριά κλήθηκαν να πληρώσουν μεγαλύτερους λογαριασμούς για τα ίδια προϊόντα, γεγονός που αυτόματα ενίσχυσε τις εισπράξεις ΦΠΑ. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες τις οικονομίες με υψηλό πληθωρισμό, καθώς η έμμεση φορολογία «τρέχει» πίσω από τις αυξήσεις τιμών και
φουσκώνει τα κρατικά έσοδα, ανεξάρτητα από την πραγματική βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.
