Οι πρόσφατες κρίσιμες κινήσεις στο ουκρανικό διπλωματικό «τραπέζι» φαίνεται να σηματοδοτούν ένα βήμα προς τα εμπρός. Οι εντατικές διαδικασίες στη Φλόριντα και η κορύφωση των διπλωματικών προσπαθειών για την εκτόνωση της κρίσης δεν άφησαν, αυτήν τη φορά, τη γλυκόπικρη γεύση του παρελθόντος. Το πολιτικό θρίλερ των τελευταίων ημερών, που έφτασε στο απόγειό του στο Παλμ Μπιτς, κατέληξε σε ένα τετ-α-τετ ηγετών που περιγράφηκε από τους ίδιους ως «σπουδαίο» και «φανταστικό».
Τόσο ο Ντόναλντ Τραμπ όσο και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασαν αισιοδοξία: η ουκρανική πλευρά ανέφερε συμφωνία στο 90% του σχεδίου των 20 σημείων, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας που ζητά η Ουκρανία είναι κοντά στο 95% υλοποίησης.
Ωστόσο, κάτω από την επιφανειακή αισιοδοξία παραμένουν βαθιές ρωγμές. Η αμερικανική ηγεσία παραδέχτηκε ότι ορισμένα «κόκκινα σημεία», με το ζήτημα των εδαφών στο προσκήνιο, εξακολουθούν να στοιχειώνουν τις διαπραγματεύσεις. Αυτά τα ερωτηματικά υπενθυμίζουν την εκρηκτική ευθραυστότητα οποιουδήποτε ειρηνευτικού σχεδίου και συνεχίζουν να δυναμιτίζουν το κλίμα στο τρίγωνο ΗΠΑ-Ρωσίας-Ουκρανίας.
Διπλωματική Διέξοδος ή Αδιέξοδο; Η Κρίσιμη Στιγμή στις Συνομιλίες για την Ουκρανία
Η διπλωματική προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία φτάνει σε έναν κρίσιμο κόμβο. Η πρόσφατη τριμερή δυναμική, με κορύφωμα τη συνάντηση Τραμπ-Ζελένσκι στη Φλόριντα, αποκαλύπτει τόσο την πρόοδο όσο και τα βαθιά εμπόδια που παραμένουν.
Κύρια Σημεία Σύγκρουσης και Προόδου
1. Το Θυρίδα του Εδαφικού Ζητήματος: Ο πυρήνας της αδιεξόδου παραμένουν τα κατεχόμενα εδάφη. Η Ουκρανία επιμένει σε δημοψήφισμα για το μέλλον περιοχών όπως το Ντονμπάς, ως προϋπόθεση για οριστική λύση. Η Ρωσία, ωστόσο, δεν έχει συμφωνήσει ούτε σε ένα συγκεκριμένο ειρηνευτικό σχέδιο, ούτε στη διεξαγωγή τέτοιων δημοψηφισμάτων, αφήνοντας το ζήτημα ως μια «βραδυφλεγή βόμβα».
2. Αμερικανική Μεσολάβηση και Πιέσεις: Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αναλάβει ενεργό ρόλο, ασκώντας πίεση και στις δύο πλευρές. Διαβεβαίωσε το Κίεβο για «ισχυρές» διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας, τις οποίες εκτιμά ότι είναι κοντά στο 95% ολοκλήρωσης. Παράλληλα, συνομιλεί τακτικά με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, επικαλούμενος την επιθυμία του τελευταίου για ειρήνη, παρά τις συνεχιζόμενες ρωσικές επιθέσεις.
3. Διαφορετικές Αντιλήψεις για το Ντονμπάς: Προσφέρεται ένα πιθανό σχέδιο για το ανατολικό κομμάτι του Ντόνετσκ, με τις ΗΠΑ να προτείνουν τη μετατροπή της περιοχής σε αποστρατιωτικοποιημένη και οικονομική ζώνη. Ωστόσο, υπάρχει ρήξη: το Κίεβο υποστηρίζει ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο μετά από ρωσική αποχώρηση, ενώ η Μόσχα φαίνεται να επιδιώκει ένα fait accompli βάσει των σημερινών γραμμών εμπλοκής.
Η Συνάντηση στη Φλόριντα: Χειροπιαστά Αποτελέσματα;
Η τελευταία συνάντηση Τραμπ-Ζελένσκι (σε αντίθεση με προηγούμενες) περιγράφηκε ως παραγωγική. Οι δύο ηγέτες τη χαρακτήρισαν «σπουδαία» και «φανταστική», με αναφορά σε συμφωνία 90% του ειρηνευτικού σχεδίου (20 σημεία). Ωστόσο, αυτή η αισιοδοξία διαψεύδεται από τη σκληρή πραγματικότητα στο έδαφος: η συνάντηση έγινε εν μέσω νέων ρωσικών πυραυλικών χτυπημάτων κατά του Κιέβου, υπενθυμίζοντας την ένταση του πολέμου.
Κλειδιά της συζήτησης:
- Ο Τραμπ: Περιέγραψε το Ντονμπάς ως «μητέρα των μαχών», αλλά είδε βελτίωση. Υποσχέθηκε οικονομική βοήθεια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας (με τη Ρωσία να συμμετέχει) και εξέφρασε την πρόθεσή του να επισκεφτεί την Ουκρανία μετά την επίτευξη συμφωνίας.
- Ο Ζελένσκι: Τόνισε ότι οι διαφορές με τη Ρωσία παραμένουν. Πριν τη συνάντηση, εξέφρασε την ανάγκη για συνεχή πίεση στη Μόσχα, πλήρη εφαρμογή κυρώσεων και παράδοση προηγμένων αντιαεροπορικών συστημάτων (π.χ., PATRIOT) στο Κίεβο ως κρίσιμα βήματα για την επίτευξη ειρήνης.
Χρονολόγιο και Διπλωματικό Πλαίσιο
Η συνάντηση προετοιμάστηκε με εντατικές διπλωματικές επαφές:
- Τηλεφώνημα Τραμπ-Πούτιν: Διήρκησε 1 ώρα και 15 λεπτά, λίγο πριν τη συνάντηση με τον Ζελένσκι. Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι μια «προσωρινή εκεχειρία» θα παράταινε απλώς τον πόλεμο, υποδεικνύοντας μια, έστω και ελάχιστη, κοινή βάση για την αναζήτηση μόνιμης λύσης.
- Διεθνείς Επαφές του Ζελένσκι: Ο Ουκρανός πρόεδρος είχε λεπτομερή συνομιλία με τον Βρετανό αντίπαλο Κιρ Στάρμερ, ενισχύοντας το διεθνές μέτωπο στήριξης και πίεσης.
Το Εδαφικό Κατάσταση (Υπενθύμιση): Η Ρωσία ελέγχει de facto την Κριμαία (από το 2014), περίπου το 90% του Ντονμπάς, το 75% των Ζαπορίζια και Χερσώνας, και τμήματα άλλων περιφερειών. Αυτή η πραγματικότητα είναι το κύριο εμπόδιο σε οποιαδήποτε συμφωνία.
Συμπέρασμα: Προοπτικές και Προκλήσεις
Παρά τον αισιόδοξο τόνο της Φλόριντα, το διπλωματικό τοπίο παραμένει εξαιρετικά εύθραυστο. Η «σχεδόν ολοκληρωμένη» συμφωνία κινδυνεύει να διαλυθεί στα «κόκκινα σημεία» των συνόρων και της κυριαρχίας. Η ισχυρή ρητορική των ηγετών συγκρούεται με την αμετακίνητη θέση της Μόσχας για τα εδάφη που κατέχει και την επιμονή του Κιέβου για διεθνώς εγγυημένες ασφαλείς συνόρους. Ο δρόμος προς την ειρήνη εξακολουθεί να διέρχεται από τις πόλεις και τις πεδιάδες του Ντονμπάς, όπου η μάχη συνεχίζεται.
