Έντονη είναι η αντίδραση της οργάνωσης Φίλοι της Φύσης (ΦτΦ) απέναντι στις πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το νερό, στο πλαίσιο σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουλίου στο Μέγαρο Μαξίμου.
Μετά την παρουσίαση των πέντε κυβερνητικών αξόνων για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, οι ΦτΦ υπενθυμίζουν ότι το νερό είναι κοινό αγαθό και η μόνη βιώσιμη στρατηγική διαχείρισής του είναι δημόσια, διαφανής και συμμετοχική.
Στη δημόσια τοποθέτησή τους, η οργάνωση υπογραμμίζει πως η πρόθεση της κυβέρνησης να «μοντελοποιήσει» τη λειτουργία των υπηρεσιών ύδρευσης κατά τα πρότυπα της ΔΕΗ συνιστά ευθεία απειλή κατά της συνταγματικής αρχής του δημόσιου χαρακτήρα του νερού. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, μια τέτοια λογική θα οδηγήσει σε αύξηση της τιμής, πτώση της ποιότητας και περιορισμό της προσβασιμότητας για τους πολίτες, ιδίως για τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.
Οι ΦτΦ επικαλούνται πλήθος τεκμηρίωσης από φορείς, όπως:
- η ΕΔΕΥΑ (Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης – Αποχέτευσης),
- τα σωματεία εργαζομένων σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ,
- η συλλογικότητα ΣΕΚΕΣ για δημόσια ΕΥΔΑΠ,
- καθώς και η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής στην Ελλάδα (2025).
Επιπλέον, η παρέμβαση των ΦτΦ εναρμονίζεται με τις αρχές του European Water Movement, του ευρωπαϊκού κινήματος που δίνει μάχες εδώ και χρόνια κατά της ιδιωτικοποίησης των υδάτινων πόρων. Σε πρόσφατη τοποθέτησή του (Μάρτιος 2025), το κίνημα θέτει ως βασική αρχή τη στρατηγική ανθεκτικότητας στο νερό με επίκεντρο την αποδοτικότητα και τη δημόσια διαχείριση, με συμμετοχή των πολιτών και των εργαζομένων.
Κριτική στις αντιφάσεις της κυβέρνησης
Ειδική μνεία γίνεται στην προφανή αντίφαση μεταξύ της πρώτης κυβερνητικής εξαγγελίας —«Το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό»— και των τακτικών που, όπως καταγγέλλουν οι ΦτΦ, υπονομεύουν στην πράξη τον δημόσιο χαρακτήρα της ύδρευσης. «Δεν αρκούν οι ρητορικές διακηρύξεις», τονίζουν, «όταν επιχειρείται η αποδόμηση του υφιστάμενου πλαισίου διαχείρισης, χωρίς επαρκή διαβούλευση, θεσμική λογοδοσία ή κοινωνικό έλεγχο».
Κάλεσμα προς την κοινωνία και τις παραγωγικές δυνάμεις
Οι Φίλοι της Φύσης απευθύνουν πολλαπλά καλέσματα:
- Προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τα κόμματα, να σταθούν ανάχωμα σε κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης και να στηρίξουν ενεργά τη στελέχωση και τον εκσυγχρονισμό των δημοτικών υπηρεσιών ύδρευσης.
- Προς τον τουριστικό τομέα, ειδικά τις μεγάλες επιχειρήσεις φιλοξενίας, να εκπονήσουν βιώσιμα σχέδια εξοικονόμησης νερού, καθώς αποτελεί κοινή γνώση ότι οι ανάγκες σε υδάτινους πόρους του τουρισμού —πισίνες, πλυντήρια, γήπεδα γκολφ— έχουν εκτιναχθεί.
- Προς την κοινωνία των πολιτών και κάθε πολίτη ατομικά, να αναγνωρίσουν τη σοβαρότητα του προβλήματος και να ενταχθούν ενεργά στη συζήτηση και τις πρακτικές εξοικονόμησης νερού, καθώς το φαινόμενο της λειψυδρίας όχι μόνο υφίσταται, αλλά ενδέχεται να λάβει εκρηκτικές διαστάσεις τις επόμενες δεκαετίες.
Το νερό ως πολιτικό ζήτημα πρώτης γραμμής
Το θέμα του νερού αναδεικνύεται εκ νέου σε πυρηνικό πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά και σε πεδίο κοινωνικής διεκδίκησης. Η διαχείρισή του αφορά όχι μόνο τεχνικές ή περιβαλλοντικές παραμέτρους, αλλά και ζητήματα δημοκρατίας, ισότητας και πρόσβασης στα βασικά κοινωνικά αγαθά.
Οι Φίλοι της Φύσης ξεκαθαρίζουν τη θέση τους:
«Είμαστε ενωμένοι στον αγώνα κατά της ιδιωτικοποίησης και της εμπορευματοποίησης αυτού του ζωτικού πόρου. Δεσμευόμαστε στην οικοδόμηση ενός δημόσιου και κοινοτικού συστήματος διαχείρισης του νερού, βασισμένου στη συμμετοχή των πολιτών και των εργαζομένων.»
Στο τέλος της ημέρας, το ερώτημα παραμένει πιο επίκαιρο από ποτέ: Θα υπερασπιστούμε συλλογικά το νερό ως κοινωνικό δικαίωμα ή θα επιτρέψουμε τη μετατροπή του σε εμπόρευμα;
