Μια ακόμη σημαντική αλλαγή στον τρόπο διενέργειας των συναλλαγών τίθεται σε ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου 2025, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και την περαιτέρω ψηφιοποίηση της αγοράς. Το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS εντάσσεται πλέον υποχρεωτικά στη λειτουργία των POS και των ταμειακών μηχανών, καθιστώντας εφικτές τις πληρωμές χωρίς χρήση κάρτας ή μετρητών, με απευθείας μεταφορά χρημάτων από τον τραπεζικό λογαριασμό του πελάτη στην επιχείρηση.
Η ρύθμιση, που φέρει την υπογραφή του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, καλύπτει σταδιακά όλους τους κλάδους της αγοράς, ξεκινώντας από τα πρατήρια καυσίμων και τα ταξί, όπου οι συναλλαγές είναι καθημερινές και συχνά μικρής αξίας. Με το νέο πλαίσιο, κάθε συναλλαγή θα συνοδεύεται από τη δημιουργία ενός QR code στο POS, το οποίο ο πελάτης θα σαρώνει μέσω της εφαρμογής mobile banking της τράπεζάς του. Η πληρωμή θα ολοκληρώνεται αυτόματα και το σύστημα θα ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο το POS για την επιτυχία ή αποτυχία της συναλλαγής. Στην απόδειξη, αντί για το είδος της κάρτας, θα εμφανίζεται η ένδειξη «IRIS».
Στα πρατήρια καυσίμων, η απόδειξη θα εκδίδεται αμέσως μετά την παράδοση του καυσίμου, ενώ στα ταξί η διαδικασία θα συνδέεται απευθείας με το ταξίμετρο, διασφαλίζοντας ότι κάθε διαδρομή καταγράφεται και τιμολογείται αυτόματα. Τα στοιχεία των συναλλαγών θα αποστέλλονται ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων της ΑΑΔΕ, επιτρέποντας άμεση εποπτεία και περιορίζοντας τα περιθώρια λαθών ή παραλείψεων.
Η Αρχή παρουσιάζει το νέο πλαίσιο ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου ψηφιακού μετασχηματισμού, που επιδιώκει τη μείωση της γραφειοκρατίας, τον εκσυγχρονισμό των εργαλείων παρακολούθησης της αγοράς και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στις ηλεκτρονικές πληρωμές. Παράλληλα, προβλέπει σημαντικές κυρώσεις για τις επιχειρήσεις που δεν θα συμμορφωθούν έως την προθεσμία:
- 10.000 ευρώ πρόστιμο για όσες τηρούν απλογραφικά βιβλία,
- 20.000 ευρώ για όσες τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
Τα πρόστιμα μειώνονται κατά 50% για επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε μικρούς οικισμούς (έως 500 κατοίκους) ή νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων.
Όπως υπενθυμίζεται, οι μεταφορές χρημάτων μέσω IRIS έχουν συγκεκριμένα όρια: έως 500 ευρώ ημερησίως για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών (P2P) και έως 500 ευρώ ημερησίως για πληρωμές ιδιωτών προς επαγγελματίες (P2B), με ανώτατο ημερήσιο όριο 1.000 ευρώ. Από τον Ιανουάριο του 2026, τα όρια για τις συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών αυξάνονται στα 1.000 ευρώ ημερησίως και θεσπίζεται μηνιαίο πλαφόν 5.000 ευρώ.
Το IRIS, που ήδη χρησιμοποιείται ευρέως σε ιδιωτικές μεταφορές χρημάτων, αναμένεται να επεκταθεί και σε διασυνοριακές πληρωμές από τα μέσα του 2026, μέσω της ένταξης στο ευρωπαϊκό δίκτυο EuroPA. Έτσι, πολίτες και επιχειρήσεις θα μπορούν να πραγματοποιούν άμεσες μεταφορές χρημάτων προς χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, οι Σκανδιναβικές χώρες και η Πολωνία, χωρίς τραπεζικές καθυστερήσεις και με χαμηλό κόστος.
Παρότι η εφαρμογή του νέου πλαισίου αναμένεται να βελτιώσει την ιχνηλασιμότητα των συναλλαγών και να περιορίσει τη φοροδιαφυγή, δεν λείπουν και οι ανησυχίες από επαγγελματίες για το επιπλέον κόστος συμμόρφωσης και τις τεχνικές προσαρμογές που απαιτούνται. Σε κάθε περίπτωση, η υποχρεωτική διασύνδεση των POS με το IRIS σηματοδοτεί μια ακόμη στροφή προς το ψηφιακό οικονομικό περιβάλλον, όπου οι συναλλαγές γίνονται πιο γρήγορες, αλλά και πιο «ορατές».
