Οι αρχές στο Ισραήλ και τη Γάζα προετοιμάζονται για την απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων και Παλαιστινίων κρατουμένων πριν από την προθεσμία της Δευτέρας για την ανταλλαγή που προβλέπεται στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που θα μπορούσε να τερματίσει τον διετή πόλεμο στη Γάζα.
Σύμφωνα με τον Guardian, η Χαμάς αναμένεται να απελευθερώσει όλους τους ζωντανούς ομήρους από τη Γάζα εντός 72 ωρών από την υπογραφή της συμφωνίας – προθεσμία που λήγει το μεσημέρι τοπική ώρα (10 π.μ. ώρα Ηνωμένου Βασιλείου).
Εκπρόσωπος του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού δήλωσε ότι αναμένουν όλοι οι ζωντανοί όμηροι να απελευθερωθούν ταυτόχρονα νωρίς το πρωί της Δευτέρας
Ένας ανώνυμος αξιωματούχος της Χαμάς δήλωσε στο Al Jazeera ότι ζωντανοί όμηροι είχαν συγκεντρωθεί στη Γάζα και ότι η ένοπλη ομάδα θα συναντηθεί την Κυριακή το βράδυ για να συμφωνήσει για την εφοδιαστική της απελευθέρωσής τους.
Μια διεθνής ομάδα εργασίας θα εργαστεί για την εύρεση των λειψάνων των ομήρων που δεν απελευθερώθηκαν τη Δευτέρα, με πολλούς να πιστεύεται ότι είναι θαμμένοι κάτω από τα ερείπια κάπου στην κατεστραμμένη Λωρίδα της Γάζας.
Το Ισραήλ θα απελευθερώσει επίσης σχεδόν 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων θα σταλεί στη Γάζα ή θα εξοριστεί σε γειτονικές χώρες, μόλις οι Ισραηλινοί όμηροι επιστρέψουν στο ισραηλινό έδαφος.
Αρκετοί διοικητές της Χαμάς, εξέχουσες παλαιστινιακές πολιτικές προσωπικότητες και κρατούμενοι γιατροί των οποίων η απελευθέρωση ζητήθηκε από τη Χαμάς δεν ήταν στον κατάλογο των Παλαιστινίων που θα απελευθερωθούν. Οι γιατροί Χουσάμ Αμπού Σαφίγια και Μαρουάν αλ-Χαμς, οι οποίοι κρατήθηκαν στη Γάζα κατά τη διάρκεια του πολέμου, δεν ήταν στον κατάλογο.
Η Χαμάς δήλωσε ότι βρίσκεται ακόμη σε συνομιλίες με Ισραηλινούς διαπραγματευτές για να εξασφαλίσει την απελευθέρωσή τους.
Η επίσκεψη Τραμπ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα επισκεφθεί την Ιερουσαλήμ τη Δευτέρα για να μιλήσει στην Κνεσέτ περίπου ταυτόχρονα με την ανταλλαγή ομήρων, καθώς και για να συναντηθεί με τις οικογένειες των ομήρων.
Στη συνέχεια, ο Τραμπ θα πετάξει για το Σαρμ ελ-Σέιχ της Αιγύπτου, όπου θα συμπροεδρεύσει σε μια «σύνοδο κορυφής για την ειρήνη» στην οποία θα συμμετάσχουν οι ηγέτες περισσότερων από 20 χωρών, με στόχο την οριστικοποίηση μιας μόνιμης εκεχειρίας στη Γάζα.
Αν και η πορεία προς τη συμφωνία ήταν ασαφής, ο Τραμπ δήλωσε ότι αναμένει ότι η κατάπαυση του πυρός θα συνεχιστεί. «Όλοι έχουν κουραστεί από τις μάχες», δήλωσε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, προσθέτοντας ότι υπάρχει «συναίνεση» για την πορεία προς τα εμπρός.
Η ανταλλαγή ομήρων-κρατουμένων είναι το πρώτο βήμα στο σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Η κατάπαυση του πυρός ισχύει από το απόγευμα της Παρασκευής, αλλά οι περισσότερες από τις λεπτομέρειες του σχεδίου Τραμπ πρέπει να διαπραγματευτούν πριν από την επίτευξη ενός οριστικού τερματισμού του πολέμου.
67.000 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν
Οι Παλαιστίνιοι επιθυμούν απεγνωσμένα να δουν την κατάπαυση του πυρός να επεκτείνεται σε ένα οριστικό τέλος του πολέμου, μετά από δύο χρόνια ισραηλινής εκστρατείας που κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της Λωρίδας, σκότωσε περισσότερους από 67.000 Παλαιστίνιους και τραυμάτισε περίπου 170.000.
Το Ισραήλ κατηγορείται για γενοκτονία στη Γάζα από μια εξεταστική επιτροπή του ΟΗΕ και από διάφορους φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενώ αρνείται τον ισχυρισμό περί γενοκτονίας και λέει ότι η συμπεριφορά του στον πόλεμο, που ξεκίνησε ως αντίποινα για μια επίθεση μαχητών υπό την ηγεσία της Χαμάς, η οποία σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους και κράτησε 251 ομήρους, συνιστά αυτοάμυνα.
Οι προετοιμασίες υποδοχής των ομήρων
Στο Ισραήλ, βρίσκονται σε εξέλιξη προετοιμασίες για την υποδοχή των ομήρων, οι οποίοι θα μεταφερθούν σε στρατιωτική βάση για να υποβληθούν σε εξετάσεις πριν μεταφερθούν σε νοσοκομεία, τα οποία έχουν πραγματοποιήσει ασκήσεις για την προετοιμασία των απελευθερώσεων, χρησιμοποιώντας ηθοποιούς αντί για ομήρους για εξάσκηση.
«Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι, περιμένουμε τον γιο μας και όλους τους 48 ομήρους», δήλωσε στο Reuters ο Χαγκάι Ανγκρέστ, του οποίου ο γιος Ματάν είναι μεταξύ των 20 ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα.
Την Κυριακή το βράδυ, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι ζητωκραύγασαν στην «Πλατεία Ομήρων» στο Τελ Αβίβ, καθώς ο απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, μίλησε, μαζί με τον γαμπρό του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ.
«Ονειρεύτηκα αυτή τη νύχτα. Ήταν ένα μακρύ ταξίδι», είπε ο Γουίτκοφ. Το πλήθος φώναξε επαίνους για τον Τραμπ, αλλά αποδοκίμασε όταν ο Γουίτκοφ ανέφερε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Οι οικογένειες στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη ετοιμάστηκαν επίσης να υποδεχτούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα που θα απελευθερώνονταν από τις ισραηλινές φυλακές.
Οι ισραηλινές αρχές έδωσαν οδηγίες στις οικογένειες να μην εκφράζουν τη φωνή τους στους εορτασμούς τους και τις προειδοποίησαν να περιορίσουν την αλληλεπίδρασή τους με τα μέσα ενημέρωσης.
Περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι πρόκειται να απελευθερωθούν περίπου την ίδια περίοδο με την απελευθέρωση των ομήρων.
Περίπου 1.700 ήταν κρατούμενοι από τη Γάζα, ενώ 250 ήταν μακροχρόνιοι κρατούμενοι του Ισραήλ, μεταξύ των οποίων Παλαιστίνιοι ηγέτες. Οι μισοί από τους 250 πρόκειται να απελευθερωθούν στη Γάζα ή να εξοριστούν σε γειτονικές χώρες, ενώ οι άλλοι μισοί θα απελευθερωθούν στη Δυτική Όχθη ή στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας
Καθώς συνεχίζονταν οι προετοιμασίες για την ανταλλαγή ομήρων, ανθρωπιστικές ομάδες ετοιμάζονταν να στείλουν βοήθεια στη Γάζα.
Η Cogat, η ισραηλινή στρατιωτική υπηρεσία που επιβλέπει την ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, δήλωσε ότι αναμένει περίπου 600 φορτηγά να εισέρχονται στη λωρίδα κάθε μέρα, ξεκινώντας από την Κυριακή. Αυτό θα αποκαθιστούσε την βοήθεια περίπου στα προπολεμικά επίπεδα, μετά από μήνες αυστηρά περιορισμένης βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γης.
Ο ΟΗΕ θα συντονίσει για άλλη μια φορά τις προμήθειες στη Γάζα μετά από μήνες που το Ισραήλ του απαγόρευε να το πράξει.
Ο ρόλος του ιδιωτικού Ιδρύματος Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Γάζας, το οποίο είχε σκοπό να αντικαταστήσει τον ΟΗΕ στην διανομή βοήθειας στη Γάζα, παρέμεινε ασαφής. Οι εγκαταστάσεις εφοδιαστικής του ιδρύματος στη Γάζα είχαν σταματήσει να λειτουργούν μετά την έναρξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός.
Το GHF θεωρήθηκε ευρέως ως αποτυχημένο, με το μοντέλο διανομής του να χαρακτηρίζεται από υπερπληθυσμό και θανάτους.
Περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι πυροβολήθηκαν θανάσιμα από Ισραηλινούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια της καθημερινής προσπάθειας για πρόσβαση σε τρόφιμα στις εγκαταστάσεις του GHF, ένα χάος που οι ομάδες βοήθειας ανέφεραν ότι προκλήθηκε από το στρατιωτικοποιημένο μοντέλο παροχής τροφίμων του ιδρύματος. Το GHF αρνήθηκε επανειλημμένα οποιαδήποτε παράβαση.
Ένας εκπρόσωπος του GHF δήλωσε στο Reuters ότι υπήρξε προσωρινό κλείσιμο των εγκαταστάσεων βοήθειας κατά τη διάρκεια των μεταφορών ομήρων, αλλά ότι «δεν υπήρξε καμία αλλαγή στο μακροπρόθεσμο σχέδιό μας».
Οι ΗΠΑ θα αναπτύξουν έως και 200 στρατιώτες στο Ισραήλ για να βοηθήσουν στη δημιουργία μιας ομάδας εργασίας που θα βοηθήσει στις προσπάθειες σταθεροποίησης στη Γάζα. Δεν θα αναπτυχθούν αμερικανικά στρατεύματα στη Γάζα, αλλά θα συμβουλεύουν την ομάδα εργασίας, γνωστή ως Πολιτικο-Στρατιωτικό Κέντρο Συντονισμού (CMCC), από το εσωτερικό του Ισραήλ.
Ο επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, Ναύαρχος Μπραντ Κούπερ, συναντήθηκε με τον ισραηλινό στρατιωτικό αρχηγό, Εγιάλ Ζαμίρ, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Γάζα μαζί με τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ. Ο Κούπερ δήλωσε ότι η επίσκεψή του ήταν στην υπηρεσία της ίδρυσης της CMCC.
