Το πλαίσιο στο οποίο συμφώνησαν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Ντόναλντ Τραμπ για τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ – ΗΠΑ την περασμένη Κυριακή δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα στην Ευρώπη και γενικότερα στην Ελλάδα
Η μείωση στις εξαγωγές υπολογίζεται στα 1,4 δισ. ευρώ το 2026, ποσοστό που αντιστοιχεί περίπου στο 2,5% των ετήσιων εξαγωγών
Σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση των διαπραγματεύσεων της Κομισιόν με τις ΗΠΑ, το άμεσο και έμμεσο πλήγμα για την ελληνική οικονομία υπολογίζεται ότι θα διαμορφωθεί μεταξύ 0,5% και 1% του ΑΕΠ το 2025 – δηλαδή περίπου 1-2,1 δισ. ευρώ.
Το 2026, η ανάπτυξη αναμένεται να επηρεαστεί κατά 0,2-0,4%, ενώ το 2027 η επίπτωση θα είναι ελάχιστη, μεταξύ 0,05% και 0,1%. Δηλαδή στην τριετία το κόστος φτάνει έως τα 3 δισ. ευρώ, ανάλογα με το σενάριο.
Δασμοί: Πλήγμα στις εξαγωγές
Υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν τα όσα έχουν ανακοινωθεί από το βράδυ της περασμένης Κυριακής – καθώς μια σειρά από ζητήματα (π.χ. πότε θα επιβληθούν δασμοί στα φαρμακευτικά προϊόντα) φαίνεται πως είναι στον αέρα –, η Ελλάδα αναμένεται να δεχθεί πλήγμα στις εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ, αλλά και στις εξαγωγές της προς άλλες χώρες που καταλήγουν σε δεύτερο χρόνο στις ΗΠΑ.
Ειδικότερα, η μείωση στις εξαγωγές υπολογίζεται ότι θα διαμορφωθεί στα 1,4 δισ. ευρώ το 2026, ποσοστό που αντιστοιχεί περίπου στο 2,5% των ετήσιων εξαγωγών.
Τα εξαγώγιμα προϊόντα που θα πληγούν είναι: φάρμακα, τρόφιμα και ποτά, βιομηχανικά υλικά, τεχνολογικός εξοπλισμός. Ειδικότερα, ελιές, ελαιόλαδο, φέτα, κομπόστες ροδάκινου είναι τρόφιμα με μεγάλη έκθεση στις ΗΠΑ. Το 2024, οι ΗΠΑ απορρόφησαν το 26% των ελληνικών εξαγωγών ελιάς. Γενόσημα φάρμακα και βιομηχανικά προϊόντα θα δουν επίσης μεταβολές στη ζήτησή τους από τις ΗΠΑ.
Αν και έχει γίνει λόγος για εξαιρέσεις σε συγκεκριμένα προϊόντα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι διαπραγματεύσεις είναι αρκετά δύσκολες, με την αμερικανική πλευρά να φαίνεται αδιάφορη για το αν θα φτάσουν ελληνικά προϊόντα – ακόμα και ΠΟΠ – στην αγορά τους. Το επιχείρημα είναι ότι υπάρχουν εναλλακτικά προϊόντα, ενώ μπορούν να φτιάξουν και αυτοί.
Πάντως, οι δασμοί θα ανακόψουν μια πορεία διαρκούς αύξησης των ευρωπαϊκών, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών εξαγωγών, στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα µε την Ετήσια Εκθεση 2025 του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) της Ελληνικής Πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, ο όγκος του διμερούς εμπορίου Ελλάδας – ΗΠΑ αυξήθηκε το 2024 κατά 26,3% σε σχέση με το 2023, φθάνοντας τα 4,57 δισ. ευρώ. Παράλληλα, ζήτημα προκύπτει και σε σημαντικές υπηρεσίες όπως οι μεταφορές και ο τουρισμός.
