Αύριο Τρίτη η πόλη της Νέας Υόρκης προσέρχεται στις κάλπες για μια από τις πιο κρίσιμες πολιτικές αναμετρήσεις τις τελευταίες δεκαετίες για τις δημοτικές εκλογές. Στο επίκεντρο βρίσκεται το φαβορί ο Ζοχράν Μαμντάνι, υποψήφιος με το κόμμα των Δημοκρατικών.
Ο 34χρονος έχει ήδη γράψει ιστορία ως ο πρώτος μουσουλμάνος υποψήφιος για τη Δημαρχία της Νέας Υόρκης.
Αν επιβεβαιωθούν και οι δημοσκοπήσεις, θα γίνει και ο νεότερος δήμαρχος της πόλης εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα.
Πρώην ράπερ και σύμβουλος στέγασης, με ριζοσπαστικό προφίλ που τον τοποθετεί αριστερότερα των Δημοκρατικών, ο Μαμντάνι έχει καταφέρει να κυριαρχήσει στην προεκλογική ατζέντα, μιλώντας ανοιχτά για τις δυσκολίες της εργατικής τάξης στη Νέα Υόρκη, για τη στεγαστική κρίση και την οικονομική ανισότητα.
Την ίδια στιγμή, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εξαπολύσει επίθεση εναντίον του, προειδοποιώντας πως αν εκλεγεί “ο κομμουνιστής”, όπως τον αποκάλεσε, θα διακόψει τη χρηματοδότηση της πόλης.
Απέναντι στον Μαμντάνι βρίσκονται οι Άντριου Κουόμο και Κούρτις Σλίουα. Ο Κουόμο υπηρέτησε ως 56ος Κυβερνήτης της πολιτείας της Νέας Υόρκης από το 2011 έως το 2021 και τώρα κατεβαίνει ως ανεξάρτητος μετά την ήττα του στην εσωκομματική διαδικασία των Δημοκρατικών από τον Μαμντάνι. Ο Σλίουα είναι υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Μέσα από viral βίντεο, συνεργασίες με δημιουργούς περιεχομένου και podcasters, ο Μαμντάνι έχει καταφέρει να προσεγγίσει μια γενιά απογοητευμένων ψηφοφόρων, σε μια εποχή που η εμπιστοσύνη των ίδιων των Δημοκρατικών προς το κόμμα τους βρίσκεται στο ναδίρ.
Ταυτόχρονα, η σχέση του με το κομματικό κατεστημένο παραμένει περίπλοκη. Ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται ως δημοκρατικός σοσιαλιστής – μια πολιτική ταυτότητα που ευθυγραμμίζεται με εκείνη του Μπέρνι Σάντερς και της Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, με τους οποίους μοιράζεται συχνά το ίδιο βήμα.
Το όραμα Μαμντάνι
Ο Ζοχράν Μαμντάνι παρουσιάζει ένα πρόγραμμα που, όπως λέει ο ίδιος, στοχεύει να «ξανακάνει τη Νέα Υόρκη προσιτή για τους ανθρώπους της».
Στην καρδιά του σχεδίου του βρίσκονται η κοινωνική δικαιοσύνη και η οικονομική ισότητα, με μέτρα που υπόσχονται να ανακουφίσουν τα νοικοκυριά και τους πολίτες της πόλης. “Αυτή η καμπάνια είναι για κάθε άνθρωπο που πιστεύει στην αξιοπρέπεια των συμπολιτών του και στο ότι ο ρόλος της κυβέρνησης είναι να κάνει πραγματικά τη ζωή μας καλύτερη”, τονίζει στην εκσρατεία του.
Οι επικριτές του προειδοποιούν ότι τέτοια μέτρα θα μπορούσαν να πλήξουν την ανταγωνιστικότητα της πόλης, όμως ο Μαμντάνι απαντά ότι «η ανάπτυξη δεν έχει νόημα όταν οι κάτοικοι δεν μπορούν να πληρώσουν το νοίκι τους».
Το πρόγραμμά του περιλαμβάνει:
- Δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες σε όλη την πόλη.
- Πάγωμα ενοικίων και αυστηρότερη νομοθεσία για τους ιδιοκτήτες.
- Δημιουργία αλυσίδας δημοτικών καταστημάτων τροφίμων, ώστε να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια στα βασικά είδη.
- Καθολική παιδική μέριμνα για παιδιά ηλικίας από έξι εβδομάδων έως πέντε ετών.
- Τριπλασιασμό της παραγωγής κατοικιών με σταθερό ενοίκιο, κατασκευασμένων από συνδικάτα και με κοινωνικά κριτήρια.
Επιπλέον, προβλέπει αναδιάρθρωση του Γραφείου του Δημάρχου, ώστε, όπως λέει, να καταστεί «υπεύθυνη η αγορά ακινήτων» και να επεκταθεί δραστικά η μόνιμα προσιτή στέγαση.
Ο Μαμντάνι υποστηρίζει ότι το σχέδιό του μπορεί να χρηματοδοτηθεί με νέους φόρους σε επιχειρήσεις και εκατομμυριούχους, οι οποίοι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, θα αποφέρουν περίπου 9 δισ. δολάρια ετησίως. Το φιλελεύθερο ινστιτούτο Cato εκφράζει αμφιβολίες, υποστηρίζοντας ότι «οι αριθμοί του δεν βγαίνουν».
Για να περάσουν οι αλλαγές, θα χρειαστεί τη συνεργασία της πολιτειακής βουλής και της κυβερνήτριας Κάθι Χόουχολ, η οποία έχει δηλώσει πως τον στηρίζει, αλλά παραμένει αντίθετη στην αύξηση των εισοδηματικών φόρων.
Σε πρόσφατη περιοδεία του με το λεωφορείο M57 στο Μανχάταν, ο Μαμντάνι εξήγησε γιατί θεωρεί ότι η προσιτή διαβίωση είναι το κλειδί και για τη δημοκρατία:
«Η υπεράσπιση της δημοκρατίας δεν είναι μόνο να σταθείς απέναντι σε έναν αυταρχικό ηγέτη. Είναι και να εξασφαλίσεις ότι η δημοκρατία προσφέρει στους εργαζόμενους αυτά που χρειάζονται. Αυτό δεν το έχουμε κάνει στη Νέα Υόρκη».
Ο κόσμος του επιχειρείν παρακολουθεί με επιφυλακτικότητα
Μετά τη νίκη του στις προκριματική διαδικασία των Δημοκρατικών, η Γουόλ Στριτ δεν πανηγύρισε. Ορισμένοι μάλιστα απείλησαν να εγκαταλείψουν την πόλη. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες η στάση αυτή έχει μετριαστεί, σύμφωνα με το BBC.
Ο CEO της JPMorgan, Τζέιμι Ντάιμον, δήλωσε ότι θα προσφέρει τη βοήθειά του αν εκλεγεί.
Ο Τζέφρι Γκούραλ, γνωστός real estate developer, που έχει συναντηθεί μαζί του, θεωρεί τον Μαντάνι «πολύ άπειρο για μια τόσο μεγάλη πόλη». Διαφωνεί με το πάγωμα των ενοικίων και τους φόρους στους πλούσιους, αλλά υποστηρίζει την πρόταση για καθολική παιδική μέριμνα, την οποία εφαρμόζει και ο ίδιος για το προσωπικό του.
Σε δείπνο στο σπίτι του σχεδιαστή κοσμημάτων Άλεξις Μπιτάρ στο Μπρούκλιν, ο Μαμντάνι συνάντησε 40 επιχειρηματίες, πολλοί εκ των οποίων τον αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό. Όπως είπε ο οικοδεσπότης, “ήταν εντυπωσιακός. Απάντησε με ακρίβεια και ψυχραιμία σε κάθε δύσκολη ερώτηση”.
Αστυνομία
Το 2020, μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, ο Μαμντάνι είχε υποστηρίξει το αίτημα των διαδηλωτών να διακοπεί η χρηματοδότηση στην αστυνομία της Νέας Υόρκης , την οποία είχε αποκαλέσει “ρατσιστική“. Σήμερα έχει ζητήσει συγγνώμη και δηλώνει ότι έχει αναθεωρήσει.
Ο Χάουαρντ Γουόλφσον, σύμβουλος του πρώην δημάρχου Μάικλ Μπλούμπεργκ, τόνισε ότι «το κρίσιμο ζήτημα θα είναι πώς θα κυβερνήσει – και ειδικά πώς θα διαχειριστεί τη δημόσια ασφάλεια».
Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις αντιδράσεις, ο Μαμντάνι δεσμεύεται να διατηρήσει τα σημερινά επίπεδα στελέχωσης της NYPD και να δημιουργήσει νέο τμήμα Κοινοτικής Ασφάλειας, το οποίο θα στέλνει ομάδες ψυχικής υγείας – όχι οπλισμένους αστυνομικούς – σε μη βίαια περιστατικά.
Σταθερά στο πλευρό της Παλαιστίνης
Ένα σημείο στο οποίο δεν έχει κάνει πίσω είναι η κριτική του προς το Ισραήλ και η υποστήριξή του στους Παλαιστινίους. Η στάση του αυτή προκαλεί έντονες αντιδράσεις, ειδικά σε μια πόλη με τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα εκτός Ισραήλ.
Κατά τις προκριματικές εκλογές είχε αρνηθεί να καταδικάσει το σύνθημα «globalise the intifada», προκαλώντας αντιδράσεις, ωστόσο, μετά από συζητήσεις με Εβραίους Νεοϋορκέζους, δήλωσε ότι αποθαρρύνει τη χρήση του.
Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι περισσότεροι από 1.100 ραβίνοι υπέγραψαν επιστολή που κατηγορεί τον Μαμντάνι ότι «νομιμοποιεί τον αντισιωνισμό».
Δέχεται ισλαμοφοβικές επιθέσεις
Μετά τη νίκη του στην εσωκομματική διαδικασία των Δημοκρατικών, οι επιθέσεις εναντίον του αυξήθηκαν. Ο ίδιος πλέον συνοδεύεται από αστυνομική φρουρά, ενώ πρόσφατα ένας άνδρας από το Τέξας συνελήφθη για απειλές τρομοκρατίας εναντίον του, γράφοντας πως “οι Μουσουλμάνοι δεν ανήκουν εδώ”.
Ο Μαμντάνι απάντησε με μια συγκινητική ομιλία για την ισλαμοφοβία, μετά από ραδιοφωνικό σχόλιο στο οποίο ο Κουόμο γέλασε με υπονοούμενο για “νέα 9/11”.
“Πίστεψα ότι αν αγνοήσω τις ρατσιστικές επιθέσεις και μείνω στο μήνυμά μου, θα μπορούσα να είμαι κάτι πέρα από τη θρησκεία μου. Έκανα λάθος”, είπε.
Το μέλλον των Δημοκρατικών
Η άνοδος του Μαμντάνι θεωρείται δίκοπο μαχαίρι για το Δημοκρατικό Κόμμα σε εθνικό επίπεδο: από τη μία, εκφράζει τη νέα γενιά των προοδευτικών ψηφοφόρων· από την άλλη, ενδέχεται να γίνει στόχος των Ρεπουμπλικανών λόγω των θέσεών του για το Ισραήλ και του αυτοπροσδιορισμού του ως δημοκρατικού σοσιαλιστή.
Ο ηγέτης της Δημοκρατικής πλειοψηφίας στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, απέφυγε να τον στηρίξει, ενώ ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Χακίμ Τζέφρις, έδωσε το «πράσινο φως» μόλις λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες.
Ακόμη και μετριοπαθείς Δημοκρατικοί βουλευτές, όπως ο Τζος Γκότχαϊμερ του Νιου Τζέρσεϊ, τον χαρακτηρίζουν «ακραίο» και προειδοποιούν ότι οι Ρεπουμπλικανοί θα τον παρουσιάσουν ως «σκιάχτρο» της αριστεράς.
Ο ίδιος όμως δείχνει ατάραχος. «Η αντίσταση είναι δεδομένη», είπε σε συγκέντρωση στο Άπερ Ίστ Σάιντ. «Αυτό που μας έφερε ως εδώ, παρά τα τεράστια ποσά που ξοδεύτηκαν εναντίον μας, είναι το μαζικό κίνημα που έχουμε δημιουργήσει».
Και ο Ομπάμα στο πλευρό του Μαμντάνι
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, επικοινώνησε το Σάββατο με τον υποψήφιο δήμαρχο της Νέας Υόρκης Ζοχράν Μαμντάνι, εκφράζοντας την υποστήριξή του και δηλώνοντας πως θα είναι «ένας άνθρωπος στον οποίο μπορεί να απευθυνθεί» σε περίπτωση που ο 34χρονος υποψήφιος κερδίσει τις εκλογές της 4ης Νοεμβρίου.
Η τηλεφωνική επικοινωνία, την οποία αποκάλυψαν πρώτοι οι New York Times και επιβεβαίωσε εκπρόσωπος του Μαμντάνι, συνοδεύτηκε από ενθαρρυντικά σχόλια του Ομπάμα για την καμπάνια του νεαρού πολιτικού.
«Ο Ζοχράν Μαμντάνι εκτίμησε τα λόγια στήριξης του προέδρου Ομπάμα και τη συνομιλία τους για τη σημασία της ανάγκης να φέρουμε ένα νέο είδος πολιτικής στην πόλη μας», ανέφερε η εκπρόσωπος της καμπάνιας του, Ντόρα Πέκετς.
