Το Ισραήλ ρυθμίζει την πείνα στη Γάζα εδώ και δεκαετίες.
Τα «μαθηματικά» του λιμού στη Γάζα είναι απλά. Οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να φύγουν, ο πόλεμος έχει βάλει τέλος στη γεωργία και το Ισραήλ έχει απαγορεύσει την αλιεία. Οπότε, πρακτικά, κάθε θερμίδα που καταναλώνει ο πληθυσμός πρέπει να προέρχεται εκτός του θύλακα.
Το Ισραήλ ξέρει πόσα τρόφιμα χρειάζονται. Ρυθμίζει την πείνα στη Γάζα εδώ και δεκαετίες, αρχικά υπολογίζοντας τις αποστολές για να ασκήσει πίεση, αποφεύγοντας παράλληλα τη λιμοκτονία.
«Η ιδέα είναι να βάλουμε τους Παλαιστίνιους σε δίαιτα, αλλά όχι να τους κάνουμε να πεθάνουν από την πείνα», έλεγε το 2006 υψηλόβαθμος σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού, Εχούντ Ολμέρτ.
Δύο χρόνια αργότερα, ισραηλινό δικαστήριο διέταξε τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που αποκάλυπταν τις λεπτομέρειες αυτών των μακάβριων υπολογισμών.
Η Cogat, η ισραηλινή υπηρεσία που ελέγχει ακόμα την αποστολή βοήθειας στη Γάζα, υπολόγιζε τότε ότι οι Παλαιστίνιοι χρειάζονταν κατά μέσο όρο 2.279 θερμίδες το άτομο ημερησίως, κάτι που θα απαιτούσε 1.836 κιλά τροφίμων.
Σήμερα, ανθρωπιστικές οργανώσεις ζητούν μία ακόμα μικρότερη ελάχιστη μερίδα: 62.000 τόνους ξηράς και κονσερβοποιημένης τροφής για την κάλυψη των βασικών αναγκών 2,1 εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε μήνα, ή περίπου 1 κιλό τροφίμων ανά άτομο την ημέρα.
«Η κυβέρνηση του Ισραήλ ξέρει πόσα τρόφιμα χρειάζονται οι άνθρωποι της Γάζας για να επιβιώσουν και πόσα εισέρχονται στον θύλακα. Στο παρελθόν έχει χρησιμοποιήσει αυτά τα δεδομένα για να υπολογίσει πόσα τρόφιμα χρειάζονται για να αποφευχθεί η λιμοκτονία. Το τεράστιο χάσμα ανάμεσα στις θερμίδες που χρειάζεται η Γάζα και στα τρόφιμα που έχουν περάσει στον θύλακα από τον Μάρτιο καθιστά σαφές ότι σήμερα οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι κάνουν διαφορετικούς μαθηματικούς υπολογισμούς. Δεν μπορούν να μεταθέσουν την ευθύνη για αυτό τον ανθρωπογενή λιμό σε κανέναν άλλο, ούτε μπορούν να το κάνουν οι σύμμαχοί τους», γράφει η Έμα Γκράχαμ Χάρισον, επικεφαλής ανταποκρίτρια του Guardian από τη Μέση Ανατολή.
Αυτή την εβδομάδα, δύο ισραηλινές οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατηγόρησαν το Ισραήλ ότι διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα. Στις εκθέσεις τους μεταξύ άλλων επικαλούνταν στοιχεία ότι η πείνα χρησιμοποιείται ως όπλο. Η «B’tselem», η μία από τις δύο οργανώσεις, περιέγραψε μία «επίσημη και ανοιχτά δηλωμένη πολιτική» για μαζική λιμοκτονία.
Τι δείχνουν τα στοιχεία του Ισραήλ για τον λιμό στη Γάζα
Καθώς η Γάζα βυθίζεται στον λιμό, Ισραηλινοί αξιωματούχοι αρνούνται την ύπαρξη μαζικού υποσιτισμού και ισχυρίζονται- δίχως να παρέχουν αποδείξεις- ότι η Χαμάς κλέβει και συσσωρεύει βοήθεια. Επίσης, έχουν αποδώσει την πείνα σε αποτυχίες του ΟΗΕ στη διανομή. Εξάλλου, αναφέρονται στις θανατηφόρες και χαοτικές διανομές τροφίμων από το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα της Γάζας (GHF), μια εφοδιαστική startup που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, για να αποδείξουν ότι οι Παλαιστίνιοι είχαν πρόσβαση σε τρόφιμα.
Όμως, τα δεδομένα που συγκέντρωσε και δημοσίευσε η ίδια η κυβέρνηση του Ισραήλ καθιστά σαφές ότι η Γάζα λιμοκτονεί. Από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο το Ισραήλ επέτρεψε να περάσουν στον θύλακα μόλις 56.000 τόνοι τροφίμων, λιγότερο από το ένα τέταρτο των ελάχιστων αναγκών για αυτή την περίοδο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Cogat.
Ακόμα κι αν κάθε σακούλα αλευριού του ΟΗΕ είχε διανεμηθεί και το GHF είχε αναπτύξει ασφαλή συστήματα για δίκαιη κατανομή, η πείνα θα ήταν αναπόφευκτη. Οι Παλαιστίνιοι δεν είχαν αρκετά για να φάνε.
Το χειρότερο σενάριο λιμού εκτυλίσσεται τώρα στη Γάζα, επεσήμαναν αυτή την εβδομάδα ειδικοί επισιτιστικής ασφάλειας, που υποστηρίζονται από τον ΟΗΕ. Οι παραδόσεις τροφίμων είναι «σε κλίμακα πολύ κατώτερη από αυτή που χρειάζεται», εν μέσω «δραστικών περιορισμών στην είσοδο προμηθειών», ανέφερε το Integrated Food Security Phase Classification, σε έκθεση με βάση τα ισραηλινά στοιχεία.
Το Famine Review Committee, μια ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνώμων, επεσήμανε ότι οι αποστολές τροφίμων είναι «εξαιρετικά ανεπαρκείς». «Η ανάλυσή μας για τα πακέτα που παρείχε το GHF δείχνουν ότι το σχέδιο διανομής τους θα οδηγούσε σε μαζική λιμοκτονία, ακόμα και ήταν σε θέση να λειτουργήσει χωρίς τα τρομακτικά επίπεδα βίας που έχουν αναφερθεί», υπογράμμισε ακόμα.
Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο η Γάζα ήταν υπό απόλυτη πολιορκία, χωρίς να εισέρχονται τρόφιμα. Στα μέσα Μαΐου, ο Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι θα ξαναρχίσουν οι αποστολές τροφίμων, εξαιτίας της διεθνούς πίεσης για την κρίση λιμού. Μόλις λίγες εβδομάδες επιπλέον αποστολών κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης πυρός τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο παρείχαν αρκετές θερμίδες για να επαναφέρουν τη Γάζα από το χείλος του λιμού, δείχνουν τα στοιχεία του ΟΗΕ.
Όμως, τον Μάιο επέστρεψε μία μικρή ποσότητα τροφίμων, που χρησίμευσαν μόνο για να επιβραδύνουν την ολίσθηση της Γάζας στον λιμό, όχι να τη σταματήσουν. Δύο μήνες αργότερα, η κλίμακα των δεινών έχει πυροδοτήσει έναν ακόμα γύρο διεθνούς αγανάκτησης. Η απάντηση του Νετανιάχου ήταν να υποσχεθεί μόνο «ελάχιστη» επιπλέον βοήθεια. Ο αριθμός των φορτηγών με τρόφιμα που εισέρχονται στην περιοχή έχει αυξηθεί, αλλά παραμένει πολύ κάτω από το ελάχιστο που χρειάζεται για να τραφούν οι Παλαιστίνιοι, πόσο μάλλον να αναστραφεί ένας λιμός.
Οι ρίψεις τροφίμων
Επίσης, οι ρίψεις από αέρος- που κατά διαστήματα γίνονται κατά τη διάρκεια του πολέμου- ξεκίνησαν ξανά. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Βρετανία, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι ανάμεσα στις χώρες που έχουν ανακοινώσει πτήσεις, παρότι η ρίψη τροφίμων με αλεξίπτωτο είναι ακριβή, αναποτελεσματική και μερικές φορές θανατηφόρα. Πέρυσι, τουλάχιστον 12 άνθρωποι πνίγηκαν προσπαθώντας να πιάσουν τρόφιμα που έπεσαν στη θάλασσα. Επίσης, τουλάχιστον πέντε σκοτώθηκαν όταν έπεσαν πάνω τους παλέτες.
Στους πρώτους 21 μήνες του πολέμου, 104 πτήσεις παρείχαν τρόφιμα που αντιστοιχούσαν σε μόλις τέσσερις ημέρες για τη Γάζα, σύμφωνα με τα ισραηλινά στοιχεία, ενώ το κόστος τους ήταν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Αν τα ίδια χρήματα δαπανούνταν σε φορτηγά, θα παραδίδονταν πολύ περισσότερα τρόφιμα. Αλλά αυτές οι πτήσεις επιτρέπουν στο Ισραήλ και τους συμμάχους του να παρουσιάσουν την πείνα ως μια καταστροφή που προκαλεί η εφοδιαστική αλυσίδα, όχι μια κρίση που εξαιτίας της κρατικής πολιτική, σχολιάζει η δημοσιογράφος του Guardian.
Οι ρίψεις τροφίμων με αεροπλάνα συνήθως διατάσσονται ως η έσχατη λύση για να τραφούν άνθρωποι σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, στις οποίες εχθρικές ένοπλες δυνάμεις ή η γεωγραφία καθιστά αδύνατες τις οδικές παραδόσεις. Στη Γάζα, τα μόνα εμπόδια στην παράδοση τροφίμων από τα σύνορα είναι οι περιορισμοί που επιβάλλει το Ισραήλ, τονίζει η Έμα Γκράχαμ Χάρισον.
