Το σχέδιο είναι να παίξουν το παιχνίδι της ειρήνης με τον Τραμπ μέχρι να συνειδητοποιήσει ότι ο Πούτιν δεν είναι σοβαρός για τον τερματισμό του πολέμου. Ανάλυση του Politico.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να έχουν διαμορφώσει μια κοινή στρατηγική απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ: θα στηρίξουν τις ειρηνευτικές του πρωτοβουλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία, γνωρίζοντας όμως ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει καμία πρόθεση να σταματήσει την εισβολή. Η λογική είναι απλή: όσο περισσότερο ο Αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να διαπραγματευτεί με το Κρεμλίνο, τόσο πιο γρήγορα θα διαπιστώσει ότι η άλλη πλευρά δεν παίζει με καλούς όρους.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες, η τακτική αυτή θεωρείται «διπλό κέρδος». Αν, κόντρα στις προσδοκίες, ο Τραμπ καταφέρει να επιτύχει μια συμφωνία με ουσιαστικές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, η Ευρώπη θα πανηγυρίσει. Αν όμως –το πιο πιθανό– ο Πούτιν αποδειχθεί το βασικό εμπόδιο, τότε θα ενισχυθεί το επιχείρημα υπέρ πιο σκληρών κυρώσεων.
Ο Μακρόν και η «πραγματική πρόθεση» του Πούτιν
Πιο ξεκάθαρος από όλους εμφανίζεται ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, που παλαιότερα είχε επενδύσει σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο σε μια προσπάθεια προσέγγισης με τη Μόσχα. Σήμερα δηλώνει χωρίς περιστροφές ότι ο Πούτιν «δεν θέλει ειρήνη, θέλει την παράδοση της Ουκρανίας».
Οι πρόσφατες κινήσεις του Κρεμλίνου δείχνουν να τον δικαιώνουν: αντί για συμβιβασμούς, η Ρωσία απαιτεί περισσότερα εδάφη από το Κίεβο, απορρίπτει κάθε παρουσία του ΝΑΤΟ ως εγγυητή ασφαλείας και αφήνει να εννοηθεί ότι θα ήθελε ακόμη και η πιθανή σύνοδος με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να πραγματοποιηθεί στη Ρωσία — κάτι που οι Ευρωπαίοι απέκλεισαν αμέσως.
Διπλωματικός μαραθώνιος
Οι εξελίξεις έφεραν καταιγισμό διπλωματικών επαφών: από τις συνομιλίες στο Λευκό Οίκο μέχρι τις μεταμεσονύχτιες συνεδριάσεις της Ε.Ε., με συμμετοχή και χωρών εκτός Ε.Ε. όπως ο Καναδάς και η Τουρκία. Στόχος είναι η προετοιμασία μιας πρότασης ειρήνης που να δίνει στην Ουκρανία όχι μόνο εδαφική ασφάλεια αλλά και στρατηγικά ερείσματα για να διαπραγματευτεί «από θέση ισχύος».
Στο τραπέζι βρίσκονται και πιο ριζοσπαστικά σενάρια: οι ΗΠΑ αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο χρήσης αεροπορικής ισχύος, ενώ ευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν αποστολή στρατευμάτων ως δύναμη ασφαλείας. Όλα αυτά συγκρούονται ευθέως με τις φιλοδοξίες της Μόσχας να διατηρήσει τον έλεγχο εδαφών και να αποδυναμώσει το Κίεβο.
Το «τεστ Τραμπ» για τον Πούτιν
Για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η εμπλοκή του Τραμπ λειτουργεί ως δοκιμασία για τη Ρωσία. «Αν ο Πούτιν αποδειχθεί απρόθυμος, θα είναι ξεκάθαρο και στον Αμερικανό πρόεδρο ότι χρειάζονται κυρώσεις», σημείωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Ήδη θεωρείται ότι η Μόσχα οδηγήθηκε στο τραπέζι των συνομιλιών μετά τις σκληρές αμερικανικές πιέσεις στην Ινδία για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Η επόμενη κίνηση θα μπορούσε να είναι η στοχοποίηση του εμπορίου της Ρωσίας με την Κίνα — ένα χτύπημα που θα έβαζε σε πραγματικό κίνδυνο τα οικονομικά στηρίγματα του Κρεμλίνου.
Οι ευρωπαϊκές προσαρμογές
Η συμμετοχή του Τραμπ, ωστόσο, αναγκάζει τους Ευρωπαίους να δείξουν ευελιξία. Στις συναντήσεις της Ουάσινγκτον, η Ε.Ε. φάνηκε να υποχωρεί από τη σκληρή θέση της ότι απαιτείται άμεση κατάπαυση πυρός πριν από οποιαδήποτε διαπραγμάτευση. Παρότι αρκετοί εξέφρασαν ανησυχία γι’ αυτή την αλλαγή, η συνολική εικόνα θεωρήθηκε «ένα βήμα προς την ειρήνη».
Η στιγμή της αλήθειας
Το ενδιαφέρον είναι ότι ακόμα και ο ίδιος ο Τραμπ αρχίζει να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ότι ο Πούτιν μπορεί να μην διαπραγματεύεται με καλή πίστη. «Θα μάθουμε σύντομα αν θέλει συμφωνία ή όχι», δήλωσε πρόσφατα, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση «θα υπάρξει μια δύσκολη κατάσταση».
Η Ευρώπη, λοιπόν, δεν περιμένει θαύματα από τον Τραμπ, αλλά προσπαθεί να τον φέρει στο ίδιο συμπέρασμα που εκείνη έχει ήδη βγάλει: ότι ο Πούτιν δεν θέλει ειρήνη, αλλά κυριαρχία. Και τότε, η επόμενη κίνηση θα είναι αναπόφευκτη — περισσότερες κυρώσεις, μεγαλύτερη στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία και ένα ακόμα πιο σκληρό μέτωπο απέναντι στη Μόσχα.
