Την Ευρώπη της «ευημερίας» αποδομεί με νούμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αναδεικνύοντας τις τεράστιες ανισότητες που δημιουργεί ο καπιταλισμός και η σύγχονη νεοφιλελεύθερη μορφή του.
Όπως μεταδίδει το Euronews, στο πρώτο τρίμηνο του 2025 καταγράφηκε πως το 10% του πληθυσμού της Ευρώπης κατέχει το 57,4% του ευρωπαϊκού πλούτου, ενώ το φτωχότερο 50% του πληθυσμού διαθέτει μόλις το 5%.
Η ανισότητα μεγεθύνεται τρομακτικά όταν εξετάζεται το πλουσιότερο τμήμα του πληθυσμού, καθώς μόλις το 5% φαίνεται πως νέμεται το 45% του διαθέσιμου πλούτου στην Ευρώπη.
Η κατανομή του πλούτου ανά κράτος
Η μέτρηση της ανισότητας συνήθως υπολογίζεται με τον συντελεστή Gini, τον γνωστό δείκτη μέτρησης της ανισότητας (η μονάδα αντιπροσωπεύει την πλήρη ανισότητα, ενώ ο μηδενικός συντελεστής την πλήρη ισότητα).
Σύμφωνα με την Έκθεση Παγκόσμιου Πλούτου της UBS για το 2025, η Σουηδία καταγράφει τη μεγαλύτερη ανισότητα πλούτου με δείκτη Gini 0,75, ενώ η Σλοβακία τη χαμηλότερη με 0,38. Η ανισότητα πλούτου καταγράφεται υψηλή και στην Τουρκία (0,73), στην Κύπρο και στην Τσεχία (0,72), και στη Λετονία (0,70). Από την άλλη πλευρά, την καλύτερη εικόνα μετά τη Σλοβακία με δείκτη κάτω του 5 έχουν το Βέλγιο (0,47) και η Μάλτα (0,48).
Αναφορικά με την Ελλάδα, η χώρα μας βρίσκεται στην 18η θέση με δείκτη Gini 0,60, όχι όμως επειδή δεν υφίσταται μεγάλη ανισότητα στη χώρα μας αλλά επειδή οι υπόλοιπες χώρες βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση από εμάς, ενώ ο «παράγοντας» ιδιοκατοίκηση λειτουργεί καταλυτικά.
Η χώρα μας είχε τα μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη πριν την χρεοκοπία (84,6% το 2005, σύμφωνα με την Eurostat) αλλά παρά την αισθητή πτώση μέσα σε περίπου 20 χρόνια (69,6%) το 2023, συνεχίζει να έχει από τα μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη.
Μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, η Γερμανία έχει το υψηλότερο επίπεδο ανισότητας πλούτου με 0,68, ενώ οι άλλες χώρες είναι χαμηλότερα και πιο κοντά μεταξύ τους: η Ισπανία (0,56) ακολουθείται από την Ιταλία (0,57), το Ηνωμένο Βασίλειο (0,58) και τη Γαλλία (0,59).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η Σουηδία (0,75) που αν και περιγράφεται συχνά ως πρότυπο κοινωνικής ισότητας σε πολλούς τομείς, η κατανομή του πλούτου της είναι από τις πιο άνισες στην Ευρώπη.
Η δρ. Lisa Pelling, επικεφαλής του think tank Arena Idé στη Στοκχόλμη, το απέδωσε μεταξύ άλλων στην κατάργηση πολλών φόρων στον πλούτο τις τελευταίες δεκαετίες. Η Σουηδία δεν έχει επίσης φόρο κληρονομιάς, δωρεάς ή περιουσίας.
Επισημαίνοντας τους πολύ χαμηλούς φόρους στις εταιρείες, η Pelling εξήγησε ότι αυτό δημιουργεί πολλές «δυνατότητες για τους πλούσιους να γίνουν ακόμη πλουσιότεροι».
Τα χαμηλότερα επίπεδα ανισότητας πλούτου παρουσιάζουν μεταξύ άλλων και η Κύπρος (31,4%), οι Κάτω Χώρες (32,8%) και η Σλοβακία (34,4%). Αντιθέτως, μετά τη Λετονία, η Αυστρία (53,1%) και η Λιθουανία (51,7%) έχουν τα υψηλότερα ποσοστά, με το ανώτερο 5% να κατέχει περισσότερο από το μισό του καθαρού πλούτου των νοικοκυριών.
