Η δημοσκόπηση της Metron Analysis δεν φωτογραφίζει απλώς τις τάσεις του εκλογικού σώματος. Αποτυπώνει κάτι βαθύτερο: μια γενικευμένη αποδοκιμασία του πολιτικού συστήματος στο σύνολό του.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας καταγράφει 69% αρνητικές γνώμες, με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ακολουθεί κατά πόδας (67%). Πρόκειται για βαθιά φθορά, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που η οικονομική δυσπραγία, η ακρίβεια και η θεσμική κρίση βαραίνουν καθημερινά την κοινωνία.
Όμως το πιο ανησυχητικό είναι πως αυτή η δυσαρέσκεια δεν μεταφράζεται σε ελπίδα προς μια άλλη πολιτική δύναμη. Το ΠΑΣΟΚ – παρότι αναδεικνύεται σταθερά ως δεύτερη πολιτική δύναμη – καταγράφει 83% αρνητικές γνώμες, ενώ ο αρχηγός του Νίκος Ανδρουλάκης φτάνει το 80%. Ο ΣΥΡΙΖΑ – καθηλωμένος στο 5,9% – δεν διεκδικεί πλέον καν θέση εναλλακτικής.
Ούτε στο ερώτημα της καταλληλότητας για πρωθυπουργός υπάρχει φως. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προηγείται με 27%, αλλά η αμέσως επόμενη «επιλογή» είναι… το «κανένας» με 35%. Μονοψήφια ποσοστά για Ζωή Κωνσταντοπούλου (9%) και Νίκο Ανδρουλάκη (6%). Σχεδόν 4 στους 10 πολίτες δεν βρίσκουν κανέναν κατάλληλο να κυβερνήσει τη χώρα.
Μια δημοκρατία χωρίς εκπροσώπους
Η αλήθεια είναι σκληρή: ο πολιτικός κόσμος έχει απολέσει τη νομιμοποίησή του στην κοινωνική συνείδηση. Ο πολίτης δεν πιστεύει πια ότι η αλλαγή μπορεί να έρθει «εκ των έσω». Δεν απορρίπτει μόνο τις κυβερνήσεις. Απορρίπτει τα κόμματα, τις ηγεσίες, την ίδια τη λογική της εκπροσώπησης όπως ασκείται σήμερα.
Σε μια τέτοια συνθήκη, η συστημική φθορά μετατρέπεται εύκολα σε ακροδεξιά ριζοσπαστικοποίηση, αποχή ή σιωπηλό κυνισμό. Κι αυτό είναι ο πραγματικός κίνδυνος: όχι απλώς να χάσει η κυβέρνηση, αλλά να μην κερδίσει κανείς.
Η ελπίδα δεν κερδίζεται με αναμονή
Η πολιτική αλλαγή δεν θα έρθει επειδή «ο άλλος απέτυχε». Θα έρθει μόνο αν κάποιος πείσει ότι μπορεί να κάνει τα πράγματα αλλιώς. Με εντιμότητα, ικανότητα, κοινωνική ενσυναίσθηση. Με έργο, όχι με πόλωση. Με σοβαρότητα, όχι με επικοινωνιακά πυροτεχνήματα.
Η ελληνική κοινωνία δεν είναι απλώς θυμωμένη – είναι απογοητευμένη. Κι αυτή η απογοήτευση είναι πιο δύσκολη αντίπαλος από κάθε πολιτικό ανταγωνιστή.
Η νέα σελίδα δεν θα γραφτεί με ανακύκλωση προσώπων και παλαιών μηχανισμών. Θα γραφτεί από εκείνους που έχουν τη γενναιότητα να πουν την αλήθεια, να χτίσουν εμπιστοσύνη, και να ξαναδώσουν νόημα στη λέξη “εκπροσώπηση”.